Možda ćemo jednog dana moći da proizvodimo proteine od ćelija uzgojenih na krovu zgrada, kaže Džulija Kepler iz Laboratorije za inženjerstvo prehrambenih procesa, prenosi sajt Univerziteta u Vageningenu (VUR). Ova laboratorija ispituje mliječne proteine koji se proizvode bez učešća krava. Tokom naredne četiri godine, Kepler i njene kolege će preduzeti velike korake na novom putu tranzicije proteina.
Proizvodi sa novim proteinima još nisu toliko popularni kao meso ili mliječni proizvodi. Čini se da su mnogi ljudi spremni da ih konzumiraju samo ako su uporedivi sa mesom ili mliječnim proizvodima. Na primjer, ukus i tekstura treba da se takmiče sa šniclom ili čašom mlijeka. Aktuelna istraživanja ispituju da li su i novi proteini hranljivi i zdravi. Proizvodnja takođe treba da bude pristupačna za prehrambenu industriju. Samo pod ovim uslovima je vjerovatno da će tranzicija proteina dobiti veći zamah u proizvodnji.
Naučnici VUR-a rade na tranziciji proteina na više načina. Godinama su sprovodili istraživanja svih vrsta biljnih proteina, kao što su oni iz pasulja i sočiva.
U budućnosti, mesne alternative bi mogle da završe na našim tanjirima češće nego sada. Međutim, oni nisu jedina opcija koja se razmatra kao zamjena životinjskih proteina.
Novi protein se uskoro neće moći razlikovati od pravih životinjskih proteina, tvrde naučnici. Mlijeko napravljeno sa novim vrstama proteina nije kao biljno mlijeko, već više kao pravo kravlje mlijeko. Nova VUR-studija se fokusira na mliječne proteine, koje proizvode ćelije.
– Mislim da će mliječni proteini proizvedeni iz ćelija biti važni na tržištu proteina, ali su još uvijek relativno nedovoljno istraženi – kaže Kepler i dodaje da imaju veliki potencijal jer za njihovu proizvodnju nije potrebno mnogo zemlje, već se mogu proizvoditi i u gradu na krovovima zgrada, prenosi portal Agrosmart.
U naredne četiri godine, VUR će sprovesti pionirska istraživanja na ovu temu, zajedno sa Univerzitetom u Mastrihtu i Univerzitetom u Utrehtu. Takođe će biti uključene i start-up kompanije koje proizvode proteine na bazi ćelija. Konzorcijum će istražiti tri načina pravljenja proteina zasnovanih na ćelijama.
Kepler objašnjava da se u prvom slučaju koriste ćelijske linije koje mogu proizvesti punomasno mlijeko. Zatim, koristiće se genetski modifikovani mikrobi koji proizvode jedan specifičan mliječni protein. Treća linija istraživanja podrazumijeva korišćenje mikrobnih proteina kakvi jesu, bez genetske modifikacije.
Sledeći korak je da se pokažu mogućnosti prehrambenoj industriji.
– Ako ne moramo da izolujemo specifične proteine, ovo bi bila najodrživija i najprofitabilnija opcija za industriju. Ali u isto vrijeme, zahtijeva veliku pažnju u pogledu bezbjednosti i regulativnih ograničenja. Zbog toga sarađujemo i sa stručnjacima u toj oblasti – kaže Kepler.
Održivost je važan faktor ovih istraživanja.
– Zamjena životinjskih proteina alternativama zasnovanim na ćelijama mogla bi pomoći da se smanji ekološki otisak mliječne industrije – dodaje Kepler.
