Ukupan javni dug Crne Gore na kraju prošle godine iznosio je 3,78 milijardi eura, odnosno 77,2 odsto preliminarnog bruto domaćeg prozvoda (BDP).
“Uzimajući u obzir depozite Ministarstva finansija, uključujući i 38,48 hiljada unci zlata, a koji su, na kraju prošle godine, iznosili 597,13 miliona eura, neto javni dug Crne Gore na dan 31. decembar iznosi 3,19 milijardi eura, odnosno 65,03 odsto BDP-a”, navodi se u dokumentu Ministarstva finansija.
Ukupan državni dug, bez depozita, iznosio je 3,7 milijardi eura ili 75,56 odsto BDP-a. Ukupan dug, uključujući depozite, na kraju prošle godine iznosio je 3,1 milijardi ili 63,39 odsto BDP-a, piše Dan.
Spoljni dug, kako se dodaje, iznosio je 3,12 milijardi eura, odnosno 63,74 odsto BDP-a, a unutrašnji 579,96 miliona eura, odnosno 11,82 odsto BDP-a.
U stanje državnog duga uključen je i dio duga lokalne samouprave, u iznosu od 38,11 miliona eura, po osnovu ugovora za koje je Ministarstvo finansija zaključilo ugovore sa međunarodnim kreditorima, a sa opštinama potkreditne ugovore, jer se Ministarstvo finansija pojavljuje kao direktni zajmoprimac.
“U odnosu na kraj 2018. godine, došlo je do povećanja državnog duga u ukupnom iznosu od 555,44 miliona eura, što je rezultat povećanja spoljnjeg duga za 368,47 miliona eura i domaćeg za 186,98 miliona eura”, precizira se u dokumentu.
Do povećanja spoljnjeg duga došlo je prvenstveno zbog emisije euraoobveznica na međunarodnom tržištu, u iznosu od 500 miliona eura, kao i zbog zaduženja kod kineske Exim banke, radi izgradnje prioritetne dionice autoputa.
“Domaći dug je povećan u najvećoj mjeri usljed emitovanih domaćih obveznica, u iznosu od 142,44 miliona eura”, navodi se u dokumentu.
Sa aspekta kamatne stope, kreditni portfolio je stabilan imajući u vidu dominantno učešće zaduženja po fiksnoj kamatnoj stopi, dok su zaduženja sa varijabilnom kamatnom stopom uglavnom vezana sa euraibor, koji bilježi istorijski niske vrijednosti.
Takođe, produžena je prosječna ročnost duga sa 5,2 godine, koliko je iznosila na kraju 2018. godine, na 5,92 godine, koliko iznosi na kraju prošle.
“Struktura državnog duga na kraju prošle godine ima realnu ponderisanu prosječnu kamatnu stopu od 2,8 odsto, što znači da je trošak zaduživanja smanjen 0,2 odsto u odnosu na kraj 2018. godine”, navedeno je u dokumentu.
U toku prošle godine obavljena je otplata državnog duga po osnovu glavnice rezidentima i nerezidentima, kao i otplate obaveza iz prethodnog perioda, u ukupnom iznosu od 508,67 miliona eura.
Zašto Minisarstvo finansija pokušava da u javnosti prikaže javni dug nižim nego što jeste izvještavanjem neto duga, tj. isključivanjem depozita? Depoziti se odnose na zaduženje iz prošle godine za otplatu dijela duga koji dospijeva u 2020. godini, većim dijelom su već potrošeni. Pitanje je koliko će biti odnos javnog duga i GDP-a na kraju 2020. nakon recesije od 10-15%, kada se izvrši rebalans budžeta i nakon novog zaduživanja koje je izvjesno. Predlažem da se, objektivnosti radi, čita izvještaj MMF-a za Crnu Goru…po pitanju održivosti javnog duga.