Budžetom Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje (PIO) za 2019. godinu, obezbijedena su sredstva u iznosu od 435,38 miliona eura što je za 0,80 odsto više u odnosu na godinu ranije. Iako je deficit Fonda za 2019. godinu projektovan na nivou od 25 odsto, odnosno na oko 109 miliona eura, direktor Fonda PIO Dušan Perović u intervjuu Dnevnim novinama kaže da novca ima dovoljno za nesmetanu i redovnu isplatu svih prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja. U Crnoj Gori pravo na penziju ostvaruje 130.515 građana, uključujući i 10.112 korisnika prava van Crne Gore. Najniža penzija u našoj zemlji je oko 128 eura, dok najviša premašuje 1.100. Penziju veću od 1.000 eura prima 405 korisnika.
“Budžetom Fonda PIO za 2019. godinu, koji je sastavni dio Zakona o budžetu Crne Gore za 2019. godinu, obezbijeđena su sredstva u iznosu od 435,38 miliona eura što je za 0,80 odsto više u odnosu na Budžet u prethodnoj godini. Za isplatu prava penzijskog i invalidskog osiguranja planirana su sredstva u iznosu od 429,03 miliona eura i veća su za 0,79 odsto. Sredstva obezbijeđena Budžetom za 2019. godinu su dovoljna za nesmetanu i redovnu isplatu svih prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja kojima je obuhvaćeno kako redovno usklađivanje penzija u skladu sa postojećim zakonskim rješenjima, tako i planirano povećanje broja penzionera u 2019. godini”, rekao je Perović.
On pojašnjava daje Zakonom o PIO propisano da se usklađivanje penzija, vrijednosti penzije za jedan lični bod i drugih prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, shodno trenutno važećim zakonskim rješenjima, vrši se od 1. januara tekuće godine, na osnovu statističkih podataka, sa kretanjem potrošačkih cijena i prosječnih zarada zaposlenih na teritoriji Crne Gore u prethodnoj godini u odnosu na godinu koja joj prethodi, u procentu koji predstavlja zbir 75 odsto procenta rasta, odnosno pada potrošačkih cijena i 25 odsto procenta rasta, odnosno pada zarada.
“U izuzetnom slučaju, ako procent koji predstavlja zbir 75 odsto procenta rasta, odnosno pada potrošačkih cijena i 25 odsto procenta rasta, odnosno pada zarada, doveo do negativnog usklađivanja, vrijednost penzije za jedan lični bod i penzije se ne usklađuju, odnosno ne dolazi do smanjivanja penzija, što je od velikog značaja za zaštitu materijalnog položaja penzionera. Prema zvaničnim podacima Monstata, rast potrošačkih cijena u 2018. godini u odnosu na prethodnu 2017. godinu iznosi 2,60 odsto, a rast zarada zaposlenih u Crnoj Gori za 2018. godinu veći je za 0,10 odsto nego prethodne godine. Primjenom postojeće zakonske formule penzije, vrijednost penzije za jedan lični bod i druga prava iz PIO usklađuju se za dva odsto. Dakle, usklađivanje penzija je obavljeno od 1. januara 2019. godine za dva odsto”, pojasnio je on.
Prema statističkim podacima broj korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, koji su ostvarili pravo shodno Zakonu o PIO ili primjenom međunarodnih sporazuma o socijalnom osiguranju koje je Crna Gora zaključila, a koje isplaćuje Fond PIO Crne Gore je 130.515, od čega u Crnoj Gori 120.403, a van Crne Gore 10.112 korisnika prava.
“Od ukupnog broja korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja koji se isplaćuje u Crnoj Gori 114.831 je penzionera i 5.572 korisnika ostalih prava (tjelesno oštećenje, tuđa pomoć i njega, naknada invalidima rada, dodatak na spomenicu). Strukturu ukupnog broja penzija čine starosne 65.183 ili 56,76 odsto, invalidske 20.772 ili 18,09 odsto i porodične 28.876 ili 25,15 odsto. Van Crne Gore se isplaćuje 10.015 penzionera i 97 korisnika ostalih prava. Prema projekcijama Fonda PIO, u 2019. godini broj korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja će se povećati za 1.600”, naveo je on.
Perović ističe da prosječna penzija u Crnoj Gori, za mart 2019. godine, iznosi 289,07 eura.
“U odnosu na prosječnu penziju za decembar 2018. godine, prosječna penzija za mart 2019 godine uvećana je 1,85 procenata. Prema podacima iz isplatne baze, za mart 2019. godine, broj penzionera koji prima penziju iznad 1.000 eura je 405, dok je 10.409 korisnika koji primaju penziju na nivou ili više od prosječne zarade u Crnoj Gori (prosječna zarada u Crnoj Gori za februar 2019. godine je 514 eura)”, kazao je on.
Najviši iznos penzije, shodno Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju, definisan je vrijednošću ličnog koeficijenta osiguranika, koji ne može biti veći od četiri. Ovo znači da, na primjer, osiguranik koji ima limitiran koeficijent četiri i 40 godina penzijskog staža, za 2019. godinu prima penziju u iznosu od 1.164,28 eura.
“Ovim Zakonom nije ograničena dužina penzijskog staža koji utiče na visinu penzije, tako da se prilikom izračuna uzima i penzijski staž duži od 40 godina i po tom osnovu ovaj iznos može da bude i veći. Prema podacima iz isplatne baze, za mart 2019. godine, 101 penzionerje primio penziju u iznosu od 1.164,28 eura i više”, objasnio je Perović.
Sa druge strane, Perović objašnjava da naj niža penzija iznosi 128,14 eura.
“Iznos najniže penzije propisan je Zakonom o PIO na način da najniža vrijednost ličnog koeficijenta može iznositi 0,5. Iznos najniže penzije za 2019. godinu iznosi 128,14 eura. Prema podacima iz isplatne baze, za mart 2019. godine, 11.088 penzionera prima penziju u najnižem iznosu”, saopštioje Perović.