Komercijalne banke, njih 11, uplatile su ukupno po osnovu redovnog doprinosa u Sanacioni fond 3,56 miliona eura za prethodne dvije godine, dok im je Centralna banka (CBCG) za ovu godinu obračunala za uplatu 2,17 miliona eura koji su dužne da uplate do kraja ovog mjeseca. Ovo je zvanično “Vijestima” saopšteno iz vrhovne monetarne institucije.
Novac iz Sanacionog fonda će služiti, između ostalog, za pomoć bankama ako se suoče s problemima u poslovanju.
Formiranje tog fonda je definisano Zakonom o sanaciji kreditnih institucija (banaka) čija je primjena zajedno s novim Zakonom o kreditnim institucijama (bankama) počela 1. januara 2022. godine. Ova dva zakona su usvojena u parlamentu krajem 2019. godine i tada je ostavljen rok od godinu za njihovu primjenu.
Primjena je, međutim, odgođena za još jednu godinu zato što su se CBCG i komercijalne banke usmjerile na rješavanje problema koje je izazvala pandemija koronavirusa i na završetak projekta procjene imovine banaka (AQR).
Prema zakonu, u Sanacionom fondu mora biti novac u vrijednosti od jedan odsto garantovanih depozita i to u periodu od deset godina (do 31. jula 2031. godine). Novac banke uplaćuju jednom godišnje.
“U skladu sa Zakonom o sanaciji kreditnih institucija, ciljani nivo novca u Sanacionom fondu iznosi najmanje jedan odsto iznosa garantovanih depozita svih banaka, po stanju utvrđenom na bazi godišnjih revidiranih finansijskih iskaza za prethodnu godinu. U skladu sa podacima objavljenim u godišnjem izvještaju o radu Fonda za zaštitu depozita, garantovani depoziti na 31. 12. 2023. godine su iznosili 2.169.580.294 eura. Pod pretpostavkom da dinamika prikupljanja novca namijenjenog garantovanom depozitu ostane nepromijenjena, ukupan iznos novca koji treba da bude prikupljen u Sanacioni fond do 31. 07. 2031. godine, trebalo bi da iznosi 21,7 miliona eura. Ako dođe do promjene iznosa garantovanih depozita, mijenjaće se i potrebni iznos za Sanacioni fond, radi dostizanja ciljanog iznosa propisanog Zakonom o sanaciji kreditnih institucija”, kazao je direktor Direkcije za sanaciju kreditnih institucija Milan Remiković.
On je kazao da je u CBCG u toku proces usaglašavanja Zakona o sanaciji kreditnih institucija sa Direktivom 2019/879/EU koja se odnosi na kapacitete pokrivanja gubitaka i dokapitalizaciju kreditnih institucija i investicionih društava (BRRD II).
“Ove aktivnosti se sprovode u cilju poboljšanja operativnog izvršenja sanacije kreditnih institucija, jačanja nadležnosti organa za sanaciju, kao i prevazilaženja zakonskih neizvjesnosti. Nacrt izmjena i dopuna Zakona o sanaciji kreditnih institucija Savjet CBCG je usvojio u decembru 2022. godine, nakon čega je proslijeđen Ministarstvu finansija, koje je raspisalo javnu raspravu kao redovni dio procesa donošenja zakona u Crnoj Gori”, rekao je Remiković.
CBCG je u februaru 2024. godine dobila pozitivno mišljenje Evropske komisije na tekst predloga zakona ovog zakona koji je proslijeđen Ministarstvu finansija, a do njegovog donošenja, prema riječima Remikovića, vrhovna monetarna institucija će pripremiti podzakonska akta koja su neophodna za njegovu primjenu.
“Nakon stupanja na snagu zakona, potrebna podzakonska akta će usvojiti Savjet CBCG. Na taj način, zakonodavni okvir koji se odnosi na sanaciju kreditnih institucija, biće u potpunosti usklađen sa evropskim regulatornim okvirom”, zaključio je Remiković.
Novac se mora držati na posebnom računu
CBCG po zakonu mora da novac Sanacionog fonda drži na posebnom računu, kao i da njegovu imovinu vodi odvojeno od svoje imovine i obaveza. Novac iz Sanacionog fonda će moći da se koristi, između ostalog, za davanje garancija za imovinu ili obaveze banke u sanaciji, kupovinu imovine banke u sanaciji, plaćanje naknade za upravljanje fondom… Način izračunavanja redovnih doprinosa, utvrđen je Odlukom o bližem načinu izračunavanja redovnih doprinosa koje banke uplaćuju Sanacionom fondu, pri čemu CBCG utvrđuje godišnje doprinose koje plaća svaka banka, srazmjerno njihovom rizičnom profilu na osnovu podataka koje banke dostavljaju. Pod pretpostavkom da dinamika prikupljanja novca namijenjenog garantovanom depozitu ostane nepromijenjena, ukupan iznos novca koji treba da bude prikupljen u Sanacioni fond do 31. jula 2031. trebalo bi da iznosi 21,7 miliona eura
