Evropska mreža operatora prenosnog sistema električne energije (ENTSO-E) objavila je da se lančana havarija 21. juna dogodila po iskakanju dva dalekovoda u razmaku od 13 minuta. Njena ekspertska grupa istražuje ovaj incident, zbog kojeg su Bosna i Hercegovina, skoro čitava Albanija i Crna Gora te Dalmacija u Hrvatskoj ostale tri sata bez struje.
Da bi ispitali uzroke prekida snabdijevanja električnom energijom u jugoistočnom dijelu elektroenergetskog sistema regiona Kontinentalne Evrope, prvi sastanak svoje ekspertske grupe održali su ENTSO-E, Agencija Evropske unije za saradnju energetskih regulatora (ACER) i regulatori i operatori prijenosnog sistema (TSO) u regionu.
Ona će detaljno istražiti osnovne uzroke incidenta i u svom konačnom izvještaju navesti preporuke, stoji u objavi. ENTSO-E je preliminarno objavio redoslijed događaja i pohvalio koordinisane napore pogođenih TSO-ova zahvaljujući kojima je snabdijevanje ponovo uspostavljeno za tri sata.
Redoslijed događaja kada je došlo do prekida – dalekovodi M u tom trenutku nisu korišteni, 1 i 2 su mjesta prvih iskakanja koja su pokrenula domino efekat, x su prekidi do kojih je zatim došlo usljed kraha napona u regionu, a isprekidana linija je granica između pogođenog područja i ostatka elektroenergetskog sistema Kontinentalne Evrope.
Pogođeno područje je izdvojeno iz elektroenergetskog sistema Kontinentalne Evrope
Bosna i Hercegovina, skoro čitava Albanija i Crna Gora te Dalmacija u Hrvatskoj ostale su po tri sata bez struje 21. juna u 12.24 zbog velikog kvara. Sistemi prijenosa tih zemalja su pretrpjeli krah napona. Ostatak Kontinentalne Evrope nije bio znatnije pogođen u navedenoj situaciji.
Ostatak Kontinentalne Evrope nije bio znatnije pogođen
Region koji je u pitanju je pred kolaps uvozio dva gigavata struje iz okolnih zemalja i isporučivao 417 megavata u Italiju kroz visokonaponski kabl za jednosmjernu struju (HVDC) nazvan Monita. Ta linija ide ispod mora.
Dva iznenadna iskakanja dalekovoda dogodila su se u 12.09 i 12.22. Napon je poslije drugog poremećaja počeo da pada u široj oblasti i pojačao tok.
Taj incident je aktivirao uređaje za zaštitu i linije su prekinute, što je pak dovelo do izdvajanja pogođenog kraja iz elektroenergetskog sistema Kontinentalne Evrope. Onda je unutar njega nastavljeno slabljenje napona, uz pad frekvencije, pa je došlo do potpunog prekida.
Prvi krah se dogodio u Crnoj Gori
Dakle, 400-kilovoltnu liniju Ribarevine – Podgorica2 u Crnoj Gori je iz mreže u 12.09 izbacio kratak spoj. Pojačalo se opterećenje na više drugih linija, ali bez premašivanja granica ili nevolja sa naponom ili frekvencijom.
Onda je kratak spoj u 12.22 prekinuo i četiristokilovoltnu vezu između Albanije i Grčke – Zemblak-Kardija. Odmah nakon drugog događaja registrovana su prekoračenja u opterećenju i voltaži. U jugoistočnom dijelu Kontinentalne Evrope napon se, naime, survao. Dva minuta zatim su dalekovodi poispadali jedan za drugim.
Mreža od 400 kilovolti je vraćena u funkciju za manje od tri sata. Ubrzo su onda obnovljeni i sistemi na lokalnom nivou.
Inače, Balkan je već skoro tri nedjelje zahvaćen ekstremnim toplotnim talasom. Elektroenergetski sistem je pod pritiskom zbog uspona potražnje i jake suše, dok su prijenosni kapaciteti ograničeni, a mehanizmi fleksibilnosti slabi.
Izvor: balkangreenenergynews.com
