Zemlje s velikim epidemijama coronavirusa (COVID-19) zabilježile su dramatičan pad zagađenja vazduha, jer su mjere zatvaranja uzrokovale da se industrija zaustavi, pokazale su slike snimljene iz svemira nad Kinom, Italijom i Španijom.
Međutim, na zapadnom Balkanu, gdje se veliki dio zagađenja vazduha, nastalog lokalno, stvara starenjem elektrana na ugalj, još nije došlo do sličnog usporavanja.
Zapravo, slike Evropske svemirske agencije (ESA) koje upoređuju koncentracije ugljen-dioksida u martu 2019. i 14. do 25. marta 2020. godine pokazuju otprilike istu količinu zagađenja u Bosni i Hercegovini, Sjevernoj Makedoniji i Srbiji, te mala smanjenja u Albaniji, Hrvatskoj i Sloveniji.
To je u suprotnosti sa značajnim padom koncentracije ugljen-dioksida u Kini, Francuskoj, Italiji i Španiji, koje su do 30. marta imale neke od najoštrijih epidemija virusa na svijetu sa 82.447, 39.642, 97.689 i 78.797 slučajeva, objavila je Svjetska zdravstvena organizacija (WHO).
– Satelit Copernicus Sentinel-5P nedavno je snimao zagađenje vazduha širom Evrope i Kine i otkrio značajan pad koncentracije ugljen-dioksida – što se podudara sa strogim karantinskim mjerama, kaže se u saopštenju ESA-e. – Nove slike jasno pokazuju snažno smanjenje koncentracije ugljen-dioksida u većim gradovima širom Evrope – posebno Milanu, Parizu i Madridu, prenosi Indikator.ba.
Ranije slike NASA-e i ESA-e pokazuju slično dramatično smanjenje zagađenja vazduha u Wuhanu u Kini, gdje je prvo otkrivena epidemija koronavirusa.
Srbija je uvela stroge mjere zatvaranja na osnovu kineskog iskustva stavljanja virusa pod kontrolu u Hubeiju i Wuhanu. No, uprkos tome, Beograd je je svrstan u grad s najgorim zagađenjem vazduha na svijetu putem web stranice Air Visual API koja prikuplja podatke sa zemaljskih senzora, o čemu je 27. marta izvijestio Reuters.
ESA karta jasno pokazuje visok nivo zagađenja iz klastera elektrana – Kolubara A i Nikola Tesla A i B – i drugih industrijskih kompanija širom Beograda. Postoje žarišta zagađenja oko elektrana Kosovo A i B na Kosovu. U Bosni i Hercegovini je visok nivo zagađenja oko ogromne tuzlanske elektrane na ugalj i industrijskog područja koje uključuje fabriku kompanije ArcelorMittal Zenica. Područje oko crnogorske elektrane u Pljevljima malo je intenzivnije zagađeno u martu 2020. godine nego u martu 2019. godine.
Ipak, najveći udio zagađenja vazduha u većem dijelu regije povezan je s izgaranjem uglja. Pet zemalja zapadnog Balkana – Bosna, Kosovo, Crna Gora, Sjeverna Makedonija i Srbija – imaju neke od najzagađenijih elektrana na ugalj u Evropi.
Zagađenje vazduha je odgovorno za jedno od pet prijevremenih smrti – ili smrti gotovo 5.000 ljudi – u 19 gradova zapadnog Balkana, navodi se u studiji iz 2019. koju je sprovela organizacija UN za zaštitu prirodne sredine. U prosjeku ljudi izgube do 1,3 godine života od zagađenja vazduha u regiji, izvijestio je sajt intellinews.
