Iako možda neće uspjeti da postigne otpis dugova Grčkoj, novi premijer Aleksis Cipras mogao bi promijeniti odnose snaga u EU-u između onih koji se zalažu za njemački model stroge štednje i onih koji su protiv, glavna je teza iz više komentara koje je na tu temu u subotu objavilo ljubljansko”Delo”, vodeći slovenački dnevnik.
“Nije čudno da pobjednici izbora u Grčkoj za svoje prve posjete uz Rim biraju i Pariz. Neizvjesno je hoće li Cipras uspjeti iskovati savezništvo s Parizom i Rimom, sigurno ne kad se radi o otpisu dugova, ali je s povratkom grčke krize kao političke teme evropska politika opet na nogama”, navodi se u glavnom komentaru “Poker s Ciprasom”.
Njegova pobjeda na grčkim izborima nije potresla zajendičku valutu euro, ali ako Cipras u svojim stajalištima ne popusti i ako ne popusti niti “sjever” Evrope, onda može doći do brojnih novih iznenađenja u partiji pokera koja će odrediti odnos između evropskog sjevera i juga, navodi se u komentaru.
Ključno je zapravo pitanje ovoga trenutka koliko još u Evropi ima država poput Grčke, navodi u drugom komentaru Damijan Slabe.
Grčki prijedlozi o zamrzavanju duga i vezivanju otplate na ekonomski rast “nisu nipošto nešto sasvim ludo”, ali bi to “pokopalo” dosadašnju prihvaćenu politiku stroge štednje, po čemu se nisu razlikovali ni evropska ljevica niti desnica, navodi autor.
“Pruski” koncept stroge štednje mogao bi biti, ako Grčka uspije steći saveznike, “pokopan”, navodi autor.
Kako dodaje, to bi nakon politike “trećeg puta” koji je pod Tonyjem Blaireom i bivšim njemačkim kancelarom Gerhardom Schroederom evropske socijaldemokrate odveo prema liberalizmu moglo dovesti do političke situacije u Evropi u kojoj će se “probuditi barem neki socijaldemokrati i socijalisti koji bi Evropi htjeli da povrate nešto ljudske boje”, navodi se u komentaru “Dela”, te dodaje da je vrijeme pravo da Evropa dobije nešto više socijalne pravednosti i osjetljivosti.
Komntatorka Saša Vidmajer navodi u komentaru da je Siriza na određeni način postala “svjetlo” u Evropi.
“Nada je u politici istrošena riječ, posebno nakon razočarenja s Barackom Obamom. Pa ipak, Siriza je ovog trenutka jedina alternativa koju Evropa ima”, navodi ona i dodaje da će ta stranka iz radikalnosti krenuti prema umjerenosti i pragmatizmu, te da zapravo propagira “normalne stvari”.
Normalno je zastupati i otpis dugova, navodi komentatorka.
“Ako se Njemačkoj 1953. na londonskoj konferenciji moglo otpisati dugove bez obzira na zločine u dva svjetska rata, zašto ih ne bi mogli otpisati Grčkoj? Njen dug je bez ekonomskog smisla, pa bi ga bilo najbolje djelimično otpisati jer će se bez toga dug samo neprestano reprodukovati, navodi “Delo”.
Siriza otvara esencijalna pitanja evropske demokratije i solidarnosti. Treba vjerovati u sposobnost da dođe do obnove demokratije, zaključuje komentar u “Delu” Saša Vidmajer.
