Godišnji državni budžet je u velikoj mjeri pouzdan i vjerodostojan, pri čemu odstupanja u strukturi realizacije prihoda i rashoda ostaju unutar nivoa kojima se može upravljati, jedan je od ključnih zaključaka izvještaja o ocjeni učinka “Javna potrošnja i finansijska odgovornost”.
Ocjena
Ovu ocjenu je sprovela Svjetska banka, u saradnji sa našom Vladom i Delegacijom EU u Crnoj Gori, uz finansijsku podršku Povjereničkog fonda SAFE. Juče ga je objavila DRI, a sjutra će biti predstavljen na konferenciji za medije
– Fiskalne informacije su transparentne i dostupne javnosti. Budžet je sveobuhvatan, sa malim obimom vanbudžetskog poslovanja i predstavljen je informativno, sa potpunim nizom relevantnih budžetskih klasifikacija. Nepostojanje prikladnog programskog budžetiranja onemogućuje pružanje kvalitetnih informacija o učinku pružanja usluga – istaknuto je u ključnim ocjenama.
Konstatuje se, međutim, da ne postoji funkcionalni sistem za nadzor i upravljanje fiskalnim rizicima iz poslovanja državnih preduzeća, partnerstava u javno-privatnom sektoru, eleDRI objavila izvještaj o ocjeni učinka „Javna potrošnja i finansijska odgovornost“ Budžet pouzdan, upravljanje javnim investicijama slabo Crnogorski okvir i prakse upravljanja dugom su adekvatni u pogledu evidentiranja, izvještavanja i odobravanja duga i garancija, konstatuje se u izvještaju mentarnih nepogoda i drugih potencijalnih rizika.
– Upravljanje javnim investicijama je slabo u svim fazama ciklusa. Identifikacija, ekonomska analiza, procjena, izbor, obračun troškova i nadzor implementacije su ili manjkavi ili se ne sprovode. Odluka o izradi kapitalnog budžeta uključuje odredbe koje bi, ukoliko se primijene, ojačale sistem i process, ali uprkos tome, do sada je izvršavanje bilo slabo- konstatovano je u analizi. Registar nefinansijske imovine je u ranoj fazi razvoja, pa nema potpunih i tačnih podataka.
– Okvir i prakse upravljanja dugom su adekvatni u pogledu evidentiranja, izvještavanja i odobravanja duga i garancija. Izrađene su strategije i srednjeročni planovi, ali se u potpunosti ne operacionalizuju kroz budžetirane aktivnosti, postoji slaba veza između strateških ciljeva i budžetskih prioriteta i izdvajanja- ocijenjeno je. Poreska uprava se fokusira na promovisanje dobrovoljne usklađenosti dostavljanjem sveobuhvatnih i blagovremenih informacija poreskim obveznicima.
– Postoje dokumentovani planovi unapređenja usklađenosti i sve veći broj planiranih poreskih revizija vrši se na osnovu strukturiranih pristupa zasnovanih na riziku. Uprkos očiglednim poboljšanjima, zaostale poreske obaveze i dalje su pitanje koje zabrinjava- navodi se u izvještaju.
Učinak
Učinak u pogledu predvidljivosti i dostupnosti sredstava, kako se ističe, dobro je ocijenjen, čime se omogućava efikasno i nesmetano izvršavanje budžeta.
– Poštovanje pravila i procedura plaćanja je na prilično visokom nivou, ali su i dalje otvorena pitanja kontrole obaveza i bojazni u vezi sa mogućnošću da potrošačke jedinice uđu u 13 ugovorne obaveze iznad svojih godišnjih budžetskih ograničenja. Informacije o docnji na strani rashoda se redovno prikupljaju i sugerišu nizak nivo zaostalih obaveza, mada nepostojanje jasne definicije zaostalih obaveza i centralizovane evidencije kao podrške praćenju i izvještavanju dovode u pitanje pouzdanost referentnih podataka – jedan je od zaključaka. Centralizovani sistem platnih spiskova u Ministarstvu finansija je funkcionalan, ali bi valjalo da ima širi obuhvat i da integracija između kadrovske evidencije i platnih spiskova bude bolja.
– Okvir za nabavke i upravljanje njima su relativno stabilni u pogledu praćenja, korišćenih metoda, javnog informisanja i žalbenih mehanizama. Interna revizija je prilično dobro ocijenjena. Finansijski izvještaji izrađuju se na gotovinskoj osnovi, pri čemu su tačni, blagovremeni i česti. Ali je sveobuhvatnost finansijskih izvještaja problematična, jer se pripremaju na gotovinskoj osnovi i ne prikazuju podatke o imovini i obavezama – navedeno je u ključnim zaključcima. Eksterna revizija DRI prepoznata je kao snažna oblast. – Samostalnost DRI zaštićena je ustavom i funkcioniše u pravnom okviru koji predviđa relevantne nadležnosti i podučje rada, uz stalne napore da se osigura usklađenost sa relevantnim međunarodnim standardima – ocijenjeno je u analizi. Takođe je utvrđeno da je nadzor Skupštine nad budžetima i revizorskim izvještajima i formalno i u praksi, blagovremen i u velikoj mjeri adekvatan.
Izvor: Pobjeda
