Dokumenti predati američkom sudu pokazuju da je crnogorski premijer Milojko Spajić kao fizičko lice bio 16. na listi ulagača u Teraform Labs, u fazi kad je ta firma prikupljala kapital za razvoj i istraživanje projekta sa kriptovalutama, koji je poslije 4 godine propao – pišu današnje Vijesti. Spajić je do sada tvrdio da je firma u kojoj je radio prevarena za 75.000 eura, a ne lično on, za 750.000 kriptotokena luna, koje je Spajić navodno dobio za uloženu sumu. Ti tokeni su vrijedili na proljeće 2022. godine blizu 90 miliona eura, da bi u maju te godine bilo gotovo bezvrijedno.
***
Kripto preduzetnik Milojko Spajić među prvima je kao fizičko lice u aprilu 2018. godine investirao u kompaniju južnokorejskog državljanina Do Hjeong Kvona Teraform Labs (Teraform), potpisivanjem ugovora nekoliko dana prije nego što je ona pod tim imenom osnovana u Singapuru, pokazuju dokumenta američke Agencije za hartije od vrijednosti (SEC), izjave sadašnjeg premijera i podaci o usponu i padu te firme i njenog osnivača iz relevantnih medija, specijalizovanih za tržište kriptovaluta.
Pet godina kasnije, ispostavilo se da je Teraform firma koja je stajala iza piramidalne šeme,u kojoj su preko 40 milijardi dolara izgubili i početni ulagači i mnogi ljudi koji su njene proizvode kupovali na kripto berzama, držali svoj novac u Do Kvonovoj kripto kompaniji, čija je likvidacija najavljena prije nekoliko dana.
Spajić do sada nikad nije izričito tvrdio da je Do Kvon, koji trenutno u Crnoj Gori čeka da crnogorski sudovi odluče hoće li ga izručiti SjedinjenimAmeričkim Državama ili Južnoj Koreji radi suđenja za teška krivična djela, prevario njega lično za 75.000 američkih dolara, već samo firmu koja je ili bila njegova ili u kojoj je radio, zavisno od izjave do izjave.
Upravo je 75.000 dolara iznos na koji se Spajić obavezao da uplati ugovorom od 17. aprila 2018. godine sa Teraformom, prvog dana prikupljanja novca za ovaj projekat, stoji u dokumentima predatim njujorškom sudu.
Finansijski ekspert objasnio je Vijestima da je Spajić time stekao 750.000 tokena luna po cijeni od 10 centi,koja je bila najmanja od svih koje su plaćali ostali ulagači u kasnijim fazama projekta, prije izlaska na tržište, jer je u prvoj fazi ulaganje najrizičnije zbog čega je i cijena luna tokena bila toliko niska.
Tog i narednog dana, novac za početni razvoj i istraživanje kripto projekta Do Kvonove kompanije, ukupno oko 13,75 miliona dolara, uplatilo je još 14 fizičkih lica i 10 kompanija,pokazuju podaci iz tabele koju je pomoćnik glavnog računovođe SEC-a Avron Elbaum 19. aprila ove godine dostavio njujorškom sudu, pred kojim se sudilo Teraformu i Do Kvonu.
Tera kriptovaluta je finansijski proizvod, dobijen blokčejn tehnologijom, koje je između ostalih,Teraform plasirao na berze, varajući investitore da njihovu tehnologiju koristi poznati korejski kripto platni sistem Chai za svoje poslovanje, tvrdio je SEC pred sudom. Druga prevara ulagača, tvrdio je SEC, je bila da će tržišna vrijednost jednog novčića Tera uvijek automatski iznositi jedan američki dolar, što nije bilo tačno. Luna token, koji se kasnije mogao prodavati, služio je da Teraform prikupi početni kapital, i da je projekat uspio, donio bi ulagačima najveći profit.
Teraform Labs LTD registrovan je u Singapuru 23. aprila 2018. godine, a do ljeta 2021. godine u nekoliko investicionih rundi sklopljen je najmanje 81 ugovor u vrijednosti od preko 65 miliona dolara, a na račune i kripto novčanike ove firme uplaćeno je oko 35 miliona dolara u gotovini i blizu 24 miliona u kriptovalutama, odnosno ukupno blizu 59 miliona dolara, tvrdi Elbaum.
U njegovoj tabeli navedeni su iznosi iz ugovora, kao i iznosi uplaćeni u gotovini na račun Teraforma, ali je rubrika za neke ulagače o uplati ostala prazna, među kojima i za Spajića. Prema navodima iz dokumenta SEC-a, može se zaključiti da su ovi ulagači, među kojima je i Spajić, platili ugovoreni iznos kritpovalutama,a što je potvrdio I finansijski ekspert sa kojima su Vijesti komunicirale.
Vrijednost kriptotokena Luna dostigla je u jednom momentu na proljeće 2022. godine iznos od preko 119 dolara, da bi nekoliko dana kasnije bila blizu nule. Ako Spajić prije kolapsa Lune nije prodao nijedan od svojih 750.000 tokena Luna, “izgubio je” blizu 90 miliona dolara, koliko su tokeni vrijedjeli početkom aprila 2022. godine.
Spajić ni Vladina služba za odnose s javnošću nijesu odgovorili na pitanje Vijesti koliko je premijer imao luna tokena neposredno prije kolapsa. Nekoliko sagovornika Vijesti reklo je da im se Spajić žalio kako je izgubio ogroman novac zbog kolapsa Lune/ Tere. Jedan od eksperata za finansije, rekao je listu da je Spajić najvjerovatnije zadržao barem dio ovih tokena, jer da ih je sve prodao ranije ne bi bio prevaren.
Teraform i Do Kvon proglašeni su odgovornim za prevara ulagača, a sa SEC-om sklopili su nedavno sudsko poravnanje po koem firma treba da plati 4,37 milijardi u novčanim kaznama i kamatama, a propali kralj kriptovaluta oko 200 miliona dolara u fond za nadokandu štete ulagačima sa svog računa u švajcarskoj Sygnum banci broj 84.002.088-00, kao i sa ostalih računa, kriptovaliuta i tokena PYTH, koje je stekao 18.maja 2021. godine po osnovu Token Grant Ugovora sa kompanijom Tribal invest Corp.
Opširnije u današnjim Vijestima
