Njveći problem kada je u pitanju stepen upotrebe digitalnih tehnologija u Crnoj Gori i u regionu je nedostatak relevantnih podataka – ili ih uopšte nema, ili su zastareli, ili metodologija nije međunarodno uporediva.teKako da razumijemo značaj koji digitalne tehnologije imaju u našim životima kada nemamo precizne podatke o njihovoj upotrebi? Ne možemo da očekujemo od pojedinaca, preduzeća i države da donose ozbiljne odluke o nečemu sto se ne može kvantifikovati.

Ipak, spas je stigao iz Singapura! Simon Kemp, konsultant zaposlen u marketinškoj agenciji We Are Social, poslednjih godina objavljuje sveobuhvatan izvještaj o stepenu upotrebe digitalnih tehnologija, kao i o trendovima koji ih prate. Partner u izradi izvještaja za 2017. godinu je bio Hootsuite, platforma za upravljanje društvenim medijima. Izvještaj donosi podatke kako na globalnom nivou, tako i detaljne analize 30 najvećih ekonomija svijeta, ali i najvažnije pokazatelje za 239 država, uključujući Crnu Goru i sve ostale države u našem regionu.

Prošle godine je članica Digitalizuj.me tima, Sanja Gardašević, prenijela osnovne zaključke iz ovog izvještaja, a sada je došao red na mene da predstavim najzanimljivije podatke iz izveštaja za 2017. godinu.

Ključni pokazatelji na globalnom nivou

Digitalne tehnologije su postale dio svakodnevnice za većinu svjetske populacije. Sledeći podaci potvrđuju koliko digitalna povezanost mijenja živote ljudi širom svijeta:

• Više od polovine ljudi na svijetu (50,5%) koristi internet;
• Skoro dvije trećine ljudi na svijetu (66%) koristi mobilni telefon;
• Od ukupnog broja ljudi na svijetu koji koriste mobilni telefon, više od polovine (55%) koristi „pametni“ telefon;
• Polovina ukupnog saobraćaja na webu (50%) dolazi sa mobilnih telefona;
• Više od polovine svih mobilnih veza na svijetu su „širokopojasne“ (broadband);
• Više od trećine ljudi na svijetu (37%) koristi društvene medije;
• Više od trećine ljudi na svijetu (34%) koristi društvene medije na mobilnom telefonu;
• Svaki peti stanovnik Zemlje (22%) kupuje nešto preko interneta.

Ključni pokazatelji u Evropi

Imajući u vidu stepen ekonomskog razvoja, upotreba digitalnih tehnologija u Evropi je, očekivano, na značajno višem nivou u odnosu na svjetski prosjek.

• Tri četvrtine ljudi u Evropi (76%) koristi internet, što je značajno više u odnosu na svjetski prosjek (50,5%);
• Penetracija mobilne telefonije (broj aktivnih SIM karticu u odnosu na ukupan broj stanovnika) iznosi 131% u Evropi, dok je globalni prosjek 108%;
• Skoro polovina ljudi u Evropi koristi društvene medije (49%), što je značajno više u poređenju sa globalnim prosjekom (37%);
• Društvene medije u Evropi na mobilnom telefonu koristi 40% ljudi, dok svjetski prosjek iznosi 34%.

Uporedna analiza ex-YU država

Naravno, ono što nas najviše interesuje je kako izgleda upotreba digitalnih tehnologija u Crnoj Gori i u ostalim državavama u našem regionu.

Najveću internet penetraciju (broj aktivnih korisnika interneta u odnosu na ukupan broj stanovnika) u regionu ima Kosovo, kao zemlja u kojoj 81% populacije aktivno koristi internet (1,52 miliona korisnika interneta), što je više od evropskog prosjeka koji iznosi 76%. Hrvatska sa 75% (3,17 miliona) i Slovenija sa 73% (1,51 milion) su blizu evropskog prosjeka, a slijede Makedonija sa 70% (1,47 miliona) i Bosna i Hercegovina sa 69% (2,63 miliona). Na začelju liste su Crna Gora sa 65% (404 hiljade) i Srbija sa 65% internet penetracije (5,74 miliona), što je zabrinjavajuće malo u odnosu na evropski prosjek.

Uprkos najmanjoj internet penetraciji u regionu, Crna Gora ne samo da ima najveću penetraciju društvenih medija u regionu (broj aktivnih korisnika društvenih medija u odnosu na ukupan broj stanovnika) sa 56% (350 hiljada korisnika društvenih medija), već je značajno iznad evropskog prosjeka (49%). Makedonija sa 53% (1,47 miliona) i Kosovo sa 51% (960 hiljada) su takođe iznad evropskog prosjeka, a slijede Hrvatska sa 47% (2 miliona), Slovenija sa 46% (960 hiljada) i Bosna i Hercegovina sa 45% (1,70 miliona). Na samom dnu liste se nalazi Srbija, sa penetracijom društvenih medija od svega 39% (3,40 miliona).

Kada je riječ o penetraciji mobilne telefonije (broj aktivnih SIM karticu u odnosu na ukupan broj stanovnika), Crna Gora je, sada već uobičajeno, ostvarila rekordnu brojku od 161% (1,01 milion aktivnih SIM kartica). Zanimljivo je primijetiti da su sve ostale države iz regiona značajno ispod evropskog prosjeka (131%). Hrvatska ima penetraciju od 113% (4,78 miliona), Makedonija 113% (2,36 miliona), Slovenija 108% (2,24 miliona), a Srbija 108% (9,51 milion). Kosovo sa 94% (1,76 miliona) i Bosna i Hercegovina 90% (3,40 miliona) su jedine dvije države u regionu koje imaju više stanovnika nego aktivnih SIM kartica.

Vjerovatno najbolji pokazatelj koliko koristimo pametne telefone za komunikaciju putem Interneta jeste penetracija društvenih medija na mobilnim uređajima (broj korisnika koji društvenim medijima pristupaju putem mobilnih uređaja u odnosu na ukupan broj stanovnika). Crna Gora sa 46% (290 hiljada korisnika društvenih medija na mobilnim uređajima), Kosovo sa 46% (870 hiljada) i Makedonija sa 44% (920 hiljada) su iznad evropskog prosjeka (40%). Slijede Hrvatska sa 38% (1,60 miliona), Slovenija sa 38% (780 hiljada), Bosna i Hercegovina sa 37% (1,40 miliona), dok se na začelju liste nalazi Srbija sa 31% (2,70 miliona), što predstavlja ozbiljan zaostatak u odnosu na evropski prosjek.

Koliko je Facebook “zarazan” i koliko je postao neizbježan dio naših života najbolje potvđuje činjenica da oko 70% Facebook korisnika koristi ovu društvenu mrežu svakog dana – procenti variraju od 69% u Crnoj Gori, preko 70% na Kosovu, 71% u Srbiji i Bosni i Hercegovini, 72% u Sloveniji, 73% u Makedoniji, do 75% u Hrvatskoj.

Zaključak

Na osnovu prikazanih podataka, možemo zaključiti da se Crna Gora i ostala države iz našeg regiona, u principu, nalaze iznad svjetskog prosjeka kada je u pitanju stepen upotrebe digitalnih tehnologija. Imajući u vidu nivo ekonomskog razvoja, ovakvo stanje je očekivano. Na drugoj strani, kada uporedimo situaciju u regionu sa evropskim prosjekom, dolazimo do zaključka da, uglavnom, kaskamo u usvajanju digitalnih tehnologija kada su države Starog kontinenta u pitanju. Naravno postoje i izuzeci – najveća anomalija je činjenica da Crna Gora, uprkos internet penetraciji koja je značajno niža od evropskog prosjeka, ima penetraciju društvenih medija koja je mnogo iznad evropskog prosjeka. Istovremeno, Crna Gora ima rekordnu penetraciju mobilne telefonije, kao što je bio slučaj i prethodnih godina.

Najveća poruka ovog izvještaja je da digitalne tehnologije nisu naša budućnost (kao što često možemo čuti ili pročitati u medijima), već naša sadašnjost. Iako neki ljudi, još uvijek, imaju osjećaj da su digitalne tehnologije nov fenomen, istina je drugačija – internet je (u našem regionu) dostupan već više od 20 godina, pametni telefoni (u savremenom smislu) već 10 godina, a društveni mediji (u prvom redu Facebook) već preko 10 godina. Ono što jeste novo je značaj koji digitalne tehnologije imaju u našim životima, tj. intenzitet kojim mijenjaju svijet u kojem živimo. Ipak, neophodno je da shvatimo da mi, još uvijek, nismo ni zagrebali po površni punog potencijala digitalnih tehnologija. Sve ovo što sada vidimo nije ni djelić onoga što će nam digitalne tehnologije omogućiti u narednih 20 godina.

Izvor: Digitalizuj.me