U Crnoj Gori skoro svaki peti radno sposobni građanin nema posao, pokazuje državna statistika. Ovo je vijest koju političari sigurno ne bi podijelili na društvenim mrežama da se “pohvale rezultatima” Vlade, kao što je na primjer juče ministar ekonomskog razvoja Goran Đurović podijelio vijest da rast BDP-a u prvom kvartalu godine iznosi 6,1 odsto, što nas svrstava na drugo mjesto u Evropi. Tu vijest su odmah putem društevnih mreža podijelili premijer i dio partijskih aktivista.
Međutim, od tog silnog rasta BDP-a koristi nema 23.819 žena i 17.596 muškaraca, odnosno 41.415 radno sposobnih, a nezaposlenih građana. Vijest da je nezaposlenost na i dalje zabrinjavajuće visokom nivou i da skoro svaki peti radno sposobni građanin nema posao, nije vijest koja se slavodobitno može objaviti na društvenim mrežama. I da ne bi ispalo da je za sve kriva aktuelna Vlada, jer dobar dio stanja su i zatekli, ipak statistika je neumoljiva, a ona kaže da čak 17.532 građanina posao na evidenciji Zavoda za zapošljavanje čekaju tri i više godina, 14.305 od jedne do tri godine, a manje od godinu 9.578. S obzirom na to da smo nedavno imali izbore i da čekamo formiranje nove vlade, skoro 42.000 građana čekaju na ispunjenje obećanja koja su se davala prethodnih sedmica, a u narednih četiri godine pitanje “Kako nam ide put ka nultoj nezaposlenosti” biće jedno od krucijalnih.
Pitanje nulte nezaposlenosti posebno treba da bude u fokusu jer evidencija Zavoda za zapošljavanje pokazuje da je nezaposlenih među mladima ogroman broj, odnosno onima koji umjesto da troše vrijeme na građenje karijere čekaju na biroima rada. Tako prema evidenciji nezaposlenih, mladih do 24 godine je 3.775, od 25 do 30 godina 4.362, a od 31 do 40 čak 9.706. Od 41 do 50 godina starosti je 9.616 građana, od 51 do 60 godina 9.586, a umjesto da broje dane do penzije, čak 4.370 građana starosti od 61 do 67 godina su na birou rada čekajući posao.
Kada govorimo o stručnim kvalifikacijama, nivoe I-1 i I-2, II, odnosno završen kurs opismenjavanja ili osnovnu školu ima 240, odnosno 2.388 nezaposlenih, treći stepen stručne spreme 800, a četvrti 6.512 građana bez posla. Peti i šesti stepen obrazovanja ima 47, odnosno 291 nezaposleni. Sa završenim osnovnim studijama je 128 nezaposlenih, specijalističkim 3.414, masterom 114, a diploma doktora nauka nije omogućila posao za čak 34 građanina koja su i dalje na evidenciji Zavoda za zapošljavanje.
Podsjetimo, u periodu od početka pandemije virusa korona u martu pa do kraja 2020. godine na evidenciju nezaposlenih prijavilo se preko 10.000 lica kojima je u tom periodu prestao radni odnos. Prema podacima Zavoda, najveći broj njih radio je u sektoru trgovine, turizma i ugostiteljstva i u obrazovanju.
Najveća nezaposlenost registrovana je u junu 2021. kada je iznosila 56.729 nezaposlenih lica (24,45 odsto radno sposobnih). To je značilo da je u odnosu na početak pandemije došlo do porasta nezaposlenosti od blizu 60 odsto (21.263 lica).
Bez dugoročnih mjera, izostala suštinska pomoć
Prema ranijim podacima, nadoknadu po osnovu nezaposlenosti prima oko 10.000 nezaposlenih, a ona iznosi 180 eura, odnosno 40 odsto od minimalne zarade. Tokom trajanja pandemije Vlada je u dva navrata (maj 2020. godine i januar 2021. godine) pripremila pakete pomoći za nezaposlena lica koja se nalaze na evidenciji Zavoda za zapošljavanje. U maju 2020. Vlada je donijela odluku o pomoći nezaposlenim licima u iznosu od 50 eura, a u januaru 2021. od svega 100 eura. Navedene mjere su uticale na povećano prijavljivanje ZZZ lica iz kategorije neaktivnog stanovništva (ne traže posao preko Zavoda za zapošljavanje). Međutim, izostale su dugoročne mjere za smanjenje nezaposlenosti.
Ipak, kada je Evropska unija u sklopu paketa energetske podrške za Crnu Goru izdvojila 30 miliona eura, a od već uplaćenih 27 miliona pomoć su dobili penzioneri i korisnici materijalnog obezbjeđenja porodice, i to 8,5 miliona, a isto toliko otišlo je za program podrške energetskoj efikasnosti u domaćinstvima i firmama. Turizmu 3,5 miliona, a industriji 1,5 miliona, a ni cent pomoći nije dat licima koja se nalaze na evidenciji nezaposlenih Zavoda za zapošljavanje, a nemaju nikakvih primanja.
Izvor: Dan.co.me
