Od početka gradnje dionice auto-puta Smokovac – Mateševo u martu 2015. do kraja aprila ove godine izvođaču je uplaćeno 706,6 miliona eura, od čega su podizvođači dobili 459,5 miliona eura, navedeno je u odgovoru Ministarstva finansija na pitanje poslanika Aleksandra Damjanovića.
Ukupna oslobađanja od državnih dažbina iznose 225 miliona eura, prema ovome što je sada odgovoreno Damjanoviću i ranijim odgovorima iz Poreske uprave.
Ministarstvo je poslaniku djelimično odgovorilo na pitanje o iznosu ukupnog oslobađanja izvođača i podizvođača od plaćanja poreza i doprinosa na zarade, akciza, PDV-a, povraćaja akciza i PDV-a po izvođaču i podizvođaču poimenice i po godinama, nije naveden iznos oslobađanja od PDV-a na međusobne usluge i proizvode.
Iz Ministarstva su po godinama naveli da je izvođač gradnje dionica autoputa kineska kompanija CRBC oslobođena plaćanja carine i PDV-a pri uvozu, što je ukupno od 2015. do juna ove godine 48 miliona eura.
Kod povraćaja akciza navedene su sume po godinama i izvođaču i podizvođačima, što je zaključno s krajem marta iznosilo devet miliona eura. Od tog iznosa CRBC-u vraćeno 5,6 miliona za akcize, Bemaxu 1,8 miliona, Cijevni komerc oko 890 hiljada, Montenegro petrolu oko 650 hiljada, Ramelu 2,9 hiljada i Kodaru hiljadu eura.
Kod oslobađanja od poreza i doprinosa na zarade stranih radnika angažovanih kod CRBC-ja, navode da je ukupno oslobađanje iznosilo 27,3 miliona, kao i broj angažovanih stranih radnika po godini, a najviše ih je bilo 2018. godine 322.
Po ova tri osnova carina i uvoznog PDV-a, akciza i poreza i doprinosa na strane radnike izvođač i njegovi podizvođači oslobođeni su plaćanja dažbina u iznosu od 84,3 miliona eura.
Nevladina organizacija “Akcije za socijalnu pravdu” je ranije od Poreske uprave dobila javni podatak da je oslobađanje od naplate PDV-a u domaćem prometu bilo 131,6 miliona eura od početka gradnje zaključno sa septembrom prošle godine, a zatim još 9,2 miliona od oktobra do kraja marta, odnosno ukupno 140,8 miliona eura. Zbir oslobađanja po tri osnova saopštena Damjanoviću i oslobađanja od PDV-a u nadležnosti Poreske uprave je 225 miliona eura.
Ministarstvo finansija je Damjanoviću dalo podatke o isplatama podizvođačima po godinama u iznosima bez PDV-a od čijeg plaćanja su oslobođeni. U prvoj godini gradnje podizvođačima je uplaćeno 35,9 miliona eura, a naredne 56 miliona. U 2017. isplate vrijede 130,3 miliona, u 2018. godini 129,3 miliona, a u prošloj godini su dobili 93,7 miliona. Za pet mjeseci ove godine isplaćeno je izvođačima svega 14,2 miliona eura, što je dokaz značajnog usporavanja radova.
Izgradnja mosta finansira se u procentu od 85 odsto od kredita uzetog od kineske Eksim banke u iznosu od 944 miliona dolara, a 15 odsto ili oko 120 miliona eura iz državnog budžeta.
Od podizvođača najviše dobili Bemax, Cijevna komerc…
Od 459 miliona eura koliko su od marta 2015. godine do maja ove godine dobili podizvođači, prema podacima poslatim Damjanoviću, najviše ili 103,2 miliona eura je dobila kompanije Bemax.
Prema dokumentima koje je krajem 2018. dobio MANS od Monteputa navedeno je da ugovori, zaključeni do sredine te godine, sa Bemaxom vrijede 234 miliona eura. Ova razlika može značiti da ova kompanije još nije završila i naplatila dio dobijenih poslova.
Drugi najveći podizvođač je kompanija Cijevna komerc koja je od početka do kraja maja dobila 34,5 miliona eura. Ova kompanija je u čestim blokadama računa, odnosno od početka 2015. godine povjerioci su joj 18 puta blokirali račun zbog nemogućnosti naplate računa. Najduža blokada trajala je 76 dana, a najveća je iznosila 1,2 miliona eura. Ova kompanija je i sada u blokadi, prema podacima CBCG, a ona traje od 28. aprila. Sadašnji iznos bokade je 180 hiljada eura.
Montenegro petrol, registrovana kao trgovačka firma, ali se bavila i građevinarstvom na auto-putu, od početka radova naplatila je 28,9 miliona eura.
Na spiskovima izvođača godišnje se nalazi i do 500 firmi. Veliki je broj i firmi iz inostranstva.
Od poznatijih domaćih firmi tu su još i Ramel sa 9,2 miliona eura, Boster sa 4,5 miliona, Čelebić sa 4,1 milion,…
Nejasno šta je sve ostalo od “naknadnih” radova
Prema ugovoru o izgradnji dionice auto-puta, ova 42 kilometra trebalo je da koštaju 809 miliona eura, ali je zbog naknadno utvrđenih ili “zaboravljenih radova” potpisano više aneksa ugovora sa CRBC-ijem i drugim kompanijama.
Naknadni radovi su i vodovodna mreža za 14,2 miliona, prva faza petlje Smokovac za 30,5 miliona, elektromreža za 38,2 miliona, elektroinstalacije na mostu Moračica od 4,8 miliona eura, dok i dalje nijesu ugovoreni svi radovi na priključnim putevima, kao i rekonstrukcija puta od Mateševa do Kolašina.
U dokumentu poslatom Damjanoviću nije posebno naglašeno da li se isplaćenih 706 miliona odnosi na osnovne ili naknadne radove. Iz Ministarstva saobraćaja je nedavno saopšteno da je završeno 89 odsto radova na trasi, takođe bez dodatnog obrazloženja da li se taj procenat odnosi na osnovne ili i naknadne radove.
Gradnja auto-puta će kasniti dvije godine, umjesto u maju 2019. godine, prema novim nedavno saopštenim prognozama nadzora radova, oni bi mogli biti završeni sredinom naredne godine.