Evropska unija bi mogla da bude spremna da iskoristi prvu milijardu eura profita od zamrznute ruske imovine za pomoć Ukrajini već početkom jula, izjavila je u četvrtak predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen (Von Der Layen).
“Rekla sam liderima da ako sada budemo brzi u zaključivanju predloga, mogli bismo da isplatimo prvu milijardu prvog jula. Tako da zavisi od nas”, rekla je ona na konferenciji za novinare na kraju prvog dana Samit lidera EU u Briselu.
Lideri EU saglasili su se u četvrtak da nastave rad na planu korišćenja profita od zamrznute imovine ruske centralne banke za naoružavanje Ukrajine, navodi se u zajedničkom saopštenju.
Predlog, koji je u središtu razgovora lidera u Briselu, mogao bi da otključa oko tri milijarde eura godišnje za Kijev kada dobije konačno zeleno svijetlo.
“Drago mi je da su lideri podržali naš predlog da se koriste vanredni prihodi od imobilizovane ruske imovine. To će obezbijediti finansiranje vojne opreme Ukrajini”, rekla je novinarima fon der Lajen.
EU je zamrznula oko 200 milijardi eura sredstava ruske centralne banke koja se drži u Uniji u okviru sankcija uvedenih Moskvi zbog invazije na Ukrajinu u februaru 2022.
Većinu sredstava drži međunarodni depozitar hartija od vrijednosti Euroclear, sa sjedištem u Belgiji.
Članice EU mjesecima se spore oko toga šta da rade sa imovinom i visoki predstavnik EU za spoljnu i bezbjednosnu politiku Žozep Borel (Joseb Borrell) u srijedu je iznio plan za preusmjeravanje kamata zarađenih na njima ka Ukrajini.
Prema planu EU, 90 odsto novca uzetog od profita išlo bi u fond koji se koristi za pokrivanje troškova naoružanja za Ukrajinu.
Ostalih 10 odsto bi bilo usmjereno u budžet EU, gde bi se koristilo za povećanje kapaciteta ukrajinske odbrambene industrije.
Napor EU da pronađe više sredstava za Ukrajinu usledili su pošto je paket podrške od 60 milijardi dolara iz SAD i dalje blokiran u Kongresu.
Usljed smanjenja isporuka oružja dve godine posle početka sukoba ukrajinske snage su nadjačane na linijama fronta i muče se da zaustave napredovanje ruskih snaga.
Zvaničnici EU su insistirali da je njihov plan pravno opravdan, jer su navedeni profit zaradili depozitari hartija od vrijednosti kao rezultat sankcija i ne pripadaju Rusiji.
Fon der Lajen je rekla i da EU predlaže povećanje carina na rusko i bjelorusko žito kako bi se zaštitili evropski poljoprivrednici i kaznila Moskva zbog njenog rata protiv Ukrajine.
“To će spriječiti rusko žito da destabilizuje tržište EU ovim proizvodima. To će sprjiečiti Rusiju da koristi prihode od izvoza ove robe”, rekla je šefica Evropske komisije posle prvog dana samita EU u Briselu.
Izvor: Radio slobodna Evropa