U posljednje tri godine Agenciji za civilno vazduhopolovsto godišnje stiglo je oko desetak žalbi putnika da im je let kasnio ili je otkazan. Prema propisima EU-a, kad avio-prevoznik otkaže let ili ga odgodi za više od tri sata, putnici imaju pravo na odštetu koja može iznositi i do 600 eura.
U slučaju otkazanog ili leta koji kasni, putnici u Crnoj Gori imaju određena prava, koja su regulisana Zakonom o obligacionim odnosima i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju.
Neka od prava putnika su dobijanje besplatnih obroka i osvježavajućih pića, besplatni telefonski pozivi ili neki drugi vid komunikacije, pravo na smještaj u hotelu i prevoz od aerodroma do smještaja, pravo na vraćanje prevoznine ili preusmjeravanje, kao i pravo na materijalnu odštetu.
“Ovakvih obraćanja je u 2015. i 2016. bio zanemarljiv broj, dok je u posljednje tri godine na godišnjem nivou taj broj povećan, pa ih bude oko desetak”, kazali su za CdM iz Agencije za civilno vazduhoplovstvo.
Zakonom o obligacionim odnosima i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju regulisano je da putnik prigovor podnosi prvo avio-prevozniku.
“Ako vazdušni prevoznik ili u određenim slučajevima menadžment aerodroma u roku od 30 dana od dostavljanja prigovora ne odluče po prigovoru, putnik ima pravo da se obrati Agenciji za civilno vazduhoplovstvo, za mirno rješavanje spora”, ističu u Agenciji.
Nadležnost Agencije za civilno vazduhoplovstvo u ovom slučaju je mirno rješavanje sporova.
“Podaci o odšteti su u posjedu vazdušnih prevoznika i naša Agencija nema uvid u tu vrstu podataka”, navode oni.
Prava putnika u slučaju otkazivanje leta
Otkazivanje leta podrazumijeva izostanak predviđenog leta za koji je rezervisano najmanje jedno mjesto. To se dešava u slučajevima nepogodnih vremenskih prilika, tehničkih problema, kvarova, štrajkova ili zatvaranja aerodroma.
Ukoliko otkaže let, avio-kompanija je u obavezi da putniku osigura preusmjeravanje na drugi let sa sličnim uslovima i što kraćim vremenskim rokom između otkazanog i alternativnog leta.
Takođe, ona je u obavezi da mu povrati sve troškove – 250 eura za letove do 1.500 kilometara, 400 eura za letove između 1.500 i 3.500 kilometara ukoliko su unutar evropskog zajedničkog vazduhoplovnog područja (ECAA) i
600 eura za sve ostale letove.
Ova nadoknada može biti smanjena za 50 odsto ukoliko se na alternativni let ne čeka duže od dva sata (za letove do 1.500 km), tri sata (za letove od 1.500 do 3.500 km) i četiri sata (za sve druge letove).
Šteta se ne nadoknađuje putnicima koji su o otkazivanju leta obaviješteni minimum dvije nedjelje prije prvobitno planiranog polijetanja i ukoliko im je ponuđeno preusmjeravanje sa polaskom najviše dva časa prije polaska predviđenog po redu letjenja i slijetanjem na krajnje odredište u roku od četiri časa od vremena dolaska predviđenog po redu letjenja.
Kašnjenje leta
Kašnjenje leta podrazumijeva odlaganje njegovog polaska na određeno vrijeme zbog neplaniranih okolnosti. Ova situacija se javlja usljed nepogodnih meteoroloških uslova, gužve na poletno-sletnoj stazi, nedostatka slobodnih gejtova za ukrcavanje ili iskrcavanje putnika i drugih, tehničkih razloga. Kašnjenje letova do dva sata su pravno prihvatljiva i normalna u avio saobraćaju.
U slučaju kašnjenja leta, avio-kompanija ima obavezu zbrinjavanja putnika. U zavisnosti od dužine kašnjenja, putnicima se pruža osnovna, dodatna ili posebna pomoć.
Osnovna pomoć se pruža u svim predviđenim slučajevima kašnjenja i uključuje besplatan obrok, osvježavajuće napitke i dva besplatna telefonska poziva ili dvije poruke putem teleksa, faksa ili elektronske pošte.
Dodatna pomoć se pruža u slučaju kašnjenja od najmanje jednog dana i uključuje odgovarajući hotelski ili drugi smještaj putnika, kao i transfer od aerodroma do mjesta smještaja i nazad.
Posebnu pomoć dobijaju putnici koji let čekaju pet sati ili više. U ovom slučaju putnik ima pravo na povraćaj troškova ili preusmjeravanje puta.
Montenegro Airlines
“Kada se opravdano očekuje kašnjenje letova u polasku izvan vremena predviđenog redom letjenja od dva ili više sati u slučaju letova od 1.500 kilometara ili kraćih, zatim od tri ili više sati u slučaju letova od 1.501 do 3.500 km, kao i od četiri ili više sati u slučaju letova dužih od 3.500 km, putnici će imati obezbijeđen obrok i osvježavajuća pića”, navode u nacionalnoj aviokompaniji.
Moguće je, ističu, kontaktirati i nekoga na krajnoj destinaciji putem telefona, elektronske pošte, faksa ili teleksa, a kada se očekuje da će let biti odložen jedan ili više dana u odnosu na prvobitno planirano vrijeme biće ponuđen i hotelski smještaj i prevoz od aerodroma do smještaja.
Putnik ima mogućnost prevoza narednim letom na kome ima mjesta i to bez dodatnog plaćanja, kao i opciju produženja važenja karte.
“Odgovornost za štetu nastalu usljed kašnjenja od pet i više sati ograničena je na oko pet hiljada eura po putniku”, navode oni.
Montenegro Airlines nije odgovoran za štetu usljed kašnjenja ako se dokaže da su oni i njihovi agenti preduzeli sve da šteta bude izbjegnuta kao i kada je bilo nemoguće da se takve mjere preduzmu od strane avio-kompanije ili njihovog agenta.
“Kada je riječ o kašnjenju od najmanje pet sati putnik odlučuje da li će otkazati putovanje zbog kašnjenja leta, a ima pravo na vraćanje troškova u visini pune cijene po kojoj je karta kupljena”, ističu u crnogorskom nacionalnom avioprevozniku.
U slučaju otkazivanja leta, Montenegro Airlines će platiti odštetu od 250 eura kada je udaljenost 1.500 kilometara ili manje.
Za letove između 1.500 i 3.500 nacionalna aviokompanija plaća naknadu od 400 eura, a putnici će dobiti 600 eura za letove preko 3.500 km.
Izvor: CdM