Sudije banjalučkog Okružnog privrednog suda uskoro će odlučivati o najvećem sporu u regionu, a vjerovatno i Evropi, kada su u pitanju kriptovalute. Preduzeće “Bitminer Factory” iz Gradiške tužilo je jednu banku iz Republike Srpske za propast projekta vrijednog preko 180 miliona maraka i sad sudskim putem traži oštetu u tom iznosu, otkriva portal CAPITAL.
Njihov ambiciozni plan je predviđao investicije u obnovljive izvore električne energije, poput hidro centrala i solarnih elektrana, te njenu proizvodnju i prodaju partnerskom preduzeću koje bi ju koristilo za rudarenje kriptovaluta.
Kako se navodi u tužbi u koju je portal CAPITAL imao uvid sa bankom je bilo ugovoreno da se na dva računa (u KM i stranoj valuti) prikuplja novac od investitora projekta, što je banka prvo prihvatila, a kasnije odbila pravdajući se internim pravilima grupacije prema kojima je zabranjeno sarađivanje sa društvima koji se bave kriptovalutama.
Advokatski tim koji zastupa “Bitminer Factory” smatra kako je to pogrešno tumačenje jer je firma osnovana isključivo radi prikupljanja sredstava od investitora elektronskim putem, dok bi se „rudarenjem“ kriptovaluta bavila druga firma, koja nema veze sa postojećim ugovorom sa bankom.
“Banka je direktno uticala da se ovaj projekat ne realizuje odnosno da propadne nesmotrenim preuzimanjem radnji u smislu raskida ugovora a sve zbog pogrešnog tumačenja djelatnosti društva i samog projekta kao i odsustva volje da razumije posljedice svog postupanja“, navodi se u tužbi.
Tvorci ove ideje bili su ubijeđeni u njen uspjeh jer su sklopili nekoliko ugovora o saradnji vrijednih preko 3,6 miliona evra u Evropi, te 4,37 miliona evra sa partnerima iz Ujedinjenih Arapskih Emirata.
Međutim od svega toga na račun banke je leglo svega 87.582,30 evra nakon čega je banka jednostrano raskinula ugovor i počela vraćati uplaćeni novac na račune investitora, zbog čega je, tvrdi se u tužbi, cijeli projekat automatski propao.
Osnivač “Bitminer Factory” je kompanija “Sette Energy” koja je za njene potrebe izgradio dvije mini hidroelektrane “Sitonija” i “Golubača” a nakon puštanja u rad trebalo je da bude izvršen prenos vlasništva isplatom iznosa od 3,8 miliona KM.
Kompanijom “PVA Group” je za potrebe projekta izgradila poslovni objekat vrijedan 1,5 miliona KM.
Inače, u planu je bilo da se sredstva prikupljaju elektronski po principu takozvanih pametnih ugovora i javne ponude u digitalnoj formi.
Za razliku od klasičnih načina prikupljanja sredstava putem emisija hartija od vrijednosti, sredstva se prikupljaju javnom ponudom putem digitalnih tehnologija.
Ponuđena sredstva se dalje na osnovu ugovora o poslovno tehničkoj saradnji investiraju u proizvodnju struje, a potom se ona dalje koristi za različite svrhe između ostalog i drugom privrednom društvu kojem je električna energija neophodna za rudarenje i proizvodnja kriptovaluta čime se garantuje njena cijena. Samim tim investitori mogu imati zagarantovane prihode unaprijed dok se preostali dio struje isporučuju drugim preduzećima. Investitori kao svojevrsni ugovor i potvrdu o uloženim sredstvima dobijaju tokene.
„Pametni ugovori“ jedan su od načina korištenja “blockchain” tehnologije. Ona se svodi na programski kod koji omogućuje da podaci koji se unose (u konkretnom slučaju transakcije) budu nepromjenjivi i ne zavise od međusobnog povjerenja među strankama.
Prema tome, pametni ugovori su alat čije mogućnosti prevazilaze tradicionalne ugovore a u suštini se ne razlikuju mnogo od istih. Napravljeni su za sigurnu, transparentnu i lakšu razmjenu sredstava i imovine, bez potrebe za posrednikom.
“Tužilac nije bio u mogućnosti da promijeni ni banku ni račun na koji će se uplaćivati sredstva jer u ovakvim projektima to nije moguće budući da su uslovi izvršenja unaprijed definisani i nepromjenjivi pa tako i broj računa banke na koji treba da se vrše uplate. U tome leži prednost jer se osigurava pravna sigurnost u ovim vrstama transakcija“, stoji u tužbi.
U tuženoj banci nisu željeli komentarisati ovaj spor, ali su nezvanično procijenili da je neosnovan i da banka nije prekršila zakonske i interne procedure u ovom slučaju.
Zakonska regulativa u BiH po pitanju kriptovaluta je prilično nejasna i nedorečena.
Izvor: Capital.ba/ Dejan Tovilović
