U Crnoj Gori, kako bi se doskočilo potkradanju države, biće uvedena elektronska fiskalizacija koja podrazumijeva da se svi izdati fiskalni računi objavljuju na internetu, a da se provjera može izvršiti preko SMS poruke. Prema planu, projekat bi počeo da se realizuje naredne godine.
Nije poznat red veličine koliko se zakine država neizdavanjem računa i izdavanjem neispravnih računa, ali se zna da će implementacijom ovog projekta u državnu kasu sliti dodatnih 11 miliona eura.U ekonomskom programu dostavljenom Briselu, navodi se da aktuelni model fiskalizacije koji podrazumijeva registar kase i izdavanje fiskalnih računa prevaziđen.„Postojeći model fiskalizacije, koji se primjenjuje u Crnoj Gori, je u smislu poslovnih procesa i procedura kompleksan i zastario. Poreska uprava (PU) nema informaciju o prometu roba i usluga u realnom vremenu, pa se samim tim ne vrše komparativne analize sa podacima sa poreskih prijava i uporedne analize oporezivog prometa za poreskog obveznika“, piše u dokumentu.Osim toga, postojeći sistem ne omogućava implementaciju kvalitetnog izvještajnog sistema i analize rizika.
Evo kako će funkcionisati novi sistem: Postupak elektronske fiskalizacije, koji se planira uvesti, započinje u trenutku izdavanja računa.
„Prije štampanja, obveznik fiskalizacije digitalno potpisuje račun i putem interneta ga šalje Poreskoj upravi. Račun se čuva u bazi, a ne na kontrolnoj traci. Poreska uprava provjerava da li su dostavljeni svi propisani elementi računa i da li su potpisani ispravnim digitalnim sertifikatom. Ako su ispunjeni ovi uslovi određuje se jedinstveni identifikator računa (JIR), koji se šalje obvezniku. JIR se veže za broj računa i vrši se štampa istog. Ovaj proces se odvija u roku od dvije sekunde“, navodi se u dokumentu.
Ovaj model omogućava kupcu i inspektoru da na osnovu JIR-a vrši provjere svakog izdatog računa pomoću SMS-a ili Portala Poreske uprave, u realnom vremenu.
Očekuje se porast poreskih prihoda: U Vladi očekuju da će implementacija elektronskog, odnosno, softverskog sistema fiskalizacije trebala dovesti do veće naplate poreskih prihoda, smanjenja neformalne ekonomije, kao i efikasnijeg i kvalitetnijeg mehanizma inspekcijskog nadzora prilikom evidentiranja ostvarenog prometa.
„U pitanju su promjene u načinu nadzora koji podrazumijeva kvalitetan izvještajni sistem, analizu rizika, komparativne analize prometa i podataka sa poreskih prijava, on-line nadzor i optimizacije resursa Poreske uprave“, konstatuje se u dokumentu.
Projekat startuje tokom sljedeće godine: Najavljeno da će se tokom ove godine raditi na implementaciji projekta, a da će početi da se realizuje tokom naredne godine.
„Mješoviti radni tim će tokom ove godine paralelno raditi na implementaciji tehničkih rješenja, nabavki softvera i neophodne hardverske opreme i izradi odgovarajuće zakonske regulative. Implementacija projekta elektronske fiskalizacije vršiće se u 2017. godini“, poručuje u ekonomskom programu.
Ovaj zakon neće imati dodatnih troškova jer će se sprovoditi sa postojećim administrativnim kapacitetetima u zemlji.
„Kada je riječ o uticaju na prihodnu stranu budžeta,uvođenjem elektronske fiskalizacije, očekuje se povećanje prihoda u budžetu Crne Gore u 2018. godini za 11 miliona eura. Sredstva koja je potrebno izdvojiti u 2016. godini za prilagođenje informacionog sistema Poreske uprave, koja podrazmijevaju nabavku softvera i neophodne hardverske opreme, se procjenjuju na oko pola miliona eura“, zaključuje se u dokumentu.
Svim zaposlenim Poreske uprave po dodatnih 200 eura: Poreska uprave je tokom prošle godine zabilježila veoma dobre rezultate, što ne znači da bi rezultati mogli biti još bolji.
Ukupna neto naplata poreza i doprinosa u 2015. godini iznosila je 874,9 miliona eura, čime je plan budžeta za 2015. godinu premašen za čak 19 miliona eura. Najbolji rezultati naplate ostvareni su kod koncesionih naknada i to u neto iznosu od 36, miliona eura, što je za čak 50% odnosno više od 12 miliona eura iznad planiranog, a treba pomenuti i naplatu doprinosa za socijalno osiguranje, koja je iznosila 440,4 miliona eura ili 23 milion eura više od planiranog. Takođe, u 2015. godini ostvarena je naplata od preko 52 miliona eura zaostalih poreskih potraživanja.
„Treba istaći da je i u mjesecu decembru 2015. godine ostvaren rekordno dobar rezultat naplate poreza, i to u neto iznosu od 100,9 miliona eura, što je čak 20 miliona eura iznad plana. Imajući u vidu uspjeh u obezbjeđenju budžetskih prihoda na kraju 2015. godine, koji je direktni rezultat posvećenosti i zalaganja poreskih službenika, varijabilna naknada isplaćena je uz decembarsku zaradu svim zaposlenim u Poreskoj upravi i to u iznosu od po 200 eura“, naveli su na sajtu Poreskog uprave.
Podsjetimo, ukoliko trgovac ili firma ne izda ili izda neispravan fiskalni račun direktno potkrada državu za 19 odsto računa koliko iznosi važeća viša stopa PDV-a u Crnoj Gori.
Država je dugo tolerisala neizdavanje računa, a ostaje da se vidi kako će elektronska fiskalizacija uticati na poresku disciplinu naročito na primorju tokom ljetnje turističke sezone.
Izvor: Portal Analitika
