Kredite kod banaka u Crnoj Gori ima 119 hiljada građana. Oni su po posljednjim podacima Centralne banke ukupno zaduženi 1,3 milijarde eura. To znači da je svaki od ovih građana u propsjeku dužan 10.700 eura, piše Pobjeda.
Pošto u Crnoj Gori ima 248 hiljada zaposlenih i 120 hiljada penzionera ili ukupno 368 hiljada, podaci takođe pokazuju daje svaki treći građanin, koji ima prihode, korisnik kredita.
Prosječna zaduženost građana je u posljednjih pet godina značajno porasla sa 7,9 hiljada eura u 2014. na 10,7 hiljada u tekućoj godini, navode iz Centralne banke.
Broj građana u kreditima je 20 odsto ukupnog broja od 620 hiljada stanovnika.
Kada se, međutim, ukupni krediti stanovništva podijele sa brojem svih građana dolazimo do podatka da svaki, i onaj tek rođeni, u prosjeku duguje preko dvije hiljade. Mjereno ukupnim kreditima (privrede i stanovništva) od tri milijarde eura, dolazimo do podatka da je svako u prosjeku dužan pet hiljada eura.
Zbog visoke zaduženosti građana, naročito u gotovinskim neobezbijeđenim kreditima, prije par dana reagovala je i Centralna banka i donijela, stručno rečeno, makroprudencione mjere na rok od dvije godine, kojima se predviđa da banke od 1. januara prilikom odobravanja gotovinskih kredita građanima, čiji je rok otplate duži od osam godina, moraju zahtijevati njihovo potpuno obezbjeđenje kvalitetnim kolateralom.
CBCG je odlukom definisala i mjere za banke koje već imaju veliki iznos ovih kredita. Predviđeno je da banke koje imaju visoku izloženost po osnovu gotovinskih kredita odobrenih fizičkim licima sa preostalim rokom otplate dužim od šest godina (više od 50 odsto sopstvenih sredstava banke) mogu odobravati ove kredite građanima sa rokom otplate dužim od šest godina, uz uslov da je kredit obezbijeđen kvalitetnim kolateralom.
Po mnogim procjenama ograničavanje gotovinskih kredita kroz traženje kvalitetnog kolaterala će smanjiti kreditnu aktivnost, iako podaci CBCG pokazuju da banke imaju ogroman potencijal za odobravanje kredita i da njihova likvidnost iznosi 1,1 milijardu eura.
U CBCG kažu da je zaduženost u gotovinskim neobezbijeđenim kreditinma visoka i da su ih morali ograničiti, ali da stanje nije alarmantno. Iznose i podatak da smo u boljoj poziciji nego zemlje regiona jer ukupni krediti stanovništva čine 27 odsto BDP, a recimo u Hrvatskoj i Sloveniji preko 30 odsto, a na nivou EU oko 50 odsto.
(CdM)
