Vlada u januaru nije platila planirane obaveze u iznosu od 47,8 miliona eura, zahvaljujući čemu je stvoren suficit državne kase od 16,3 miliona eura. Nakon prošlonedjeljnog zaduženja od 750 miliona dolara, ili 687 miliona eura, Vlada planira da se zaduži i u julu za dodatnih 180 miliona eura.
To je navedeno u Izvještaju o izvršenju budžeta u januaru 2024. godine, kao i planu očekivanih prihoda i rashoda do kraja godine, koje je objavilo Ministarstvo finansija.
Premijer Milojko Spajić na konferenciji za novinare u četvrtak, kada ovi rezultati još nisu bili zvanično objavljeni, kazao je da je ostvaren sjajan rezultat u izvršenju budžeta u januaru.
Ukupni prihodi budžeta u januar iznosili su 153,4 miliona eura i za 4,7 miliona eura su veći od plana, dok su za 14,2 miliona eura manji u odnosu na isti mjesec prethodne godine.
Od poreza na dodatu vrijednost (PDV) u januaru je naplaćeno 91,6 miliona eura, što je 1,2 miliona više od plana a 11,8 miliona više u odnosu na januar prošle godine. Od akciza je prihodavano 22,6 miliona eura, odnosno 0,2 miliona manje od plana, a 5,1 milion eura više nego lani u istom mjesecu.
Naplata doprinosa u januaru iznosila je 13,5 miliona eura, 2,8 miliona manje od plana i 2,1 milion manje nego prošle godine.
Od naknada je ostvaren prihod od 2,5 miliona eura, 0,2 miliona manje od plana, dok je u istom mjesecu lani ovaj prihod iznosio 11,8 miliona eura.
Od “ostalih prihoda” u kasu je stiglo 10,4 miliona eura, što je 5,5 milion više od plana, ali i 24 miliona manje nego prošle godine, kada se u ovoj stavci računao i prihod od takozvanog ekonomskog državljanstva.
Izdaci u januaru su umjesto planiranih 184,9 miliona eura iznosili 137,1 milion eura, odnosno nisu plaćene planirane obaveze u iznosu od 47,8 miliona eura. Lani su u istom mjesecu rashodi iznosili 115 miliona eura.
Na skoro svim stavkama ostvareni su niži rashodi u odnosu na one planirane budžetom.
Tako je za oblast socijalne zaštite u januaru isplaćeno 68,2 miliona eura a bilo je planirano 75,4 miliona. Za transfere institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru, umjesto planiranih 15,2 miliona eura, uplaćeno je 2,9 miliona.
Za bruto zarade je umjesto 57,2 plaćeno 55,1 milion, za ostala lična primanja umjesto 2,1 milion – sto hiljada, za rashode za materijal 200 hiljada, umjesto 2,6 miliona, za planirane usluge 600 hiljada, umjesto 3,3 miliona, za tekuće održavanje je plaćeno nula eura, a trebalo je 1,5 miliona, za subvencije je umjesto 2,8 isplaćeno 1,3 miliona, za ostale rashode sto hijada a trebalo je 9,1 milion,… Kapitalni izdaci isplaćeni su u iznosu od tri miliona eura, a bili su planirani na 4,2 miliona.
U obrazloženju izvještaja je navedeno da se kod tekućih izdataka i transfera očekuje da će neplaćeni dio u januaru biti plaćen u narednom periodu.
“Izvršenje na ovoj pozicije očekivano je da će imati bržu dinamiku potrošnje u narednom periodu, u skladu sa dinamikom izmirenja obaveza po ovom osnovu”, navedeno je u obrazloženju.
Na ovaj način je ostvaren suficit od 16,3 miliona eura, a da su isplaćeni svi planirani rashodi u januaru bi bio deficit od 36,1 miliona eura.
U januaru su vraćeni dugovi od 34,8 milion eura (polugodišnja rata za auto-put), tako da su i pored vještački izazvanog suficita, ukupna nedostajuća sredstva iznosila 18,5 miliona eura. Taj minus je pokriven iz depozita preostalih iz prethodne godine od 17,9 miliona eura, pozajmicom od 400 hiljada i primicima od otplate kredita u iznosu od 200 hiljada eura..
Da su plaćeni svi planirani rashodi, ukupna nedostajuća sredstva u januaru bi iznosila 71,8 miliona eura.
Izvještaj o ostvarenju budžeta za februar još nije objavljen i očekuje se u drugoj polovini marta. U februaru će se vidjeti i uticaj na budžet povećanja granice za minimalnu penziju na 450 eura i redovno usklađivanje januarske penzije, koja je isplaćena u februaru.
Prećutano novo zaduženje u julu od 180 miliona
U planu ostvarenja budžeta za 2024. godinu navedena su dva zaduženja – od 687 miliona eura u martu, što je i realizovano prošle sedmice, kao i još jedno od 180 miliona eura planirano za jul. Premijer i ministar finansija na konferenciju za medije prošle sedmice nisu pominjali novo zaduženje u julu. Zaduženje u julu nije uobičajno jer je to mjesec kada se zbog ljetnje sezone očekuju znatno veći prihodi, i kada je državna kasa u suficitu. Iz istog razloga dodatni novac budžetu nije potreban ni u avgustu i septembru.
Prema planu budžeta za ovu godinu Vlada u julu očekuje da ima deficit od 24,9 miliona eura, a kako u tom mjesecu treba vratiti dugove od 36,2 miliona eura, ukupna nedostajuća sredstva će iznositi 61,5 miliona eura. U tom mjesecu, niti u narednim, nema značajnih većih izdataka za otplatu starih dugova (veći je iznos otplata u martu, aprilu, maju i junu) niti većih rashoda za kapitalne izdatke (23,5 miliona). Premijer je za septembar najavio početak izgradnje druge faze auto-puta od Mateševa do Andrijevice, značajniji rast stavke za kapitalne izdatke postoji tek kod novembra 43,7 miliona i u decembru 52,9 miliona.
Prema ovom planu, država će se do kraja godine ukupno zadužiti 867 miliona eura, što je 12,3 odsto procijenjenog BDP-a. U istom period će za isplatu starih dugova potrošiti 518,7 miliona eura, što je za 348 miliona niže od novog zaduženja. Za kapitalne projekte je u istom periodu predviđeno 274,5 miliona eura, a za isplatu kamata na zaduženja 138,4 miliona eura. Nova Vlada izabrana posljednjeg dana oktobra je za dva mjeseca prošle godine zadužila državu za 159 miliona eura, koji su potrošeni do kraja decembra. Računajući i dva ovogodišnja zaduženja od 687 miliona, koje je već obavljeno, kao i planirano julsko od 180 miliona eura, nova Vlada će za devet mjeseci rada zadužiti državu za ukupno milijardu i 26 miliona eura.
Prethodna Vlada premijera Dritana Abazovića je za 18 mjeseci uzela ukupno zaduženje od 150 miliona eura, dok je u tom periodu vratila starih dugova za oko 390 miliona eura, platila kamata za oko 160 miliona eura, i realizovala kapitalni budžet od oko 300 miliona. Razlika je finansirana iz rasta prihoda, kao i smanjenja depozita sa oko 360 na 150 miliona eura.
Izvor: Vijesti.me
