Izloženost banaka, privrede i stanovništva u valuti dolar nije sistemski rizično jer je ispod pet odsto, odgovorili su Pobjedi iz Centralne banke na pitanje kako bi se na našu ekonomiju odrazio dalji pad ove valute. Dolar je, naime, od izbora Donalda Trampa za predsjednika SAD oslabio četiri odsto u odnosu na euro.
Od ukupnih depozita, koji prelaze 2,8 milijardi eura, građani i privreda u dolarima i drugim valutama štede 104 miliona.
Štednja i krediti
“Depoziti privrede u valutama koje nijesu euro iznose 16,7, a stanovništva 87,6 miliona eura. Ukupni iznos kredita privrede u valutama koje nijesu euro je 7.4 a stanovništva 9,8 miliona eura. Oko 80 odsto ovih pozicija u drugim valutama se odnosi na dolar“, kazali su iz CBCG, uz podsjećanje da je u kreditima 2.5 milijardi eura.
Ovi podaci o depozitima u dolarima pokazuju da građani manji dio novca, koji dobijaju iz inostranstva, a koji se godišnje kreće preko 350 miliona eura, štede u bankama. Prema posljednjim podacima CBCG iz evidencije o tekućim i kapitalnim poslovima sa inostranstvom, zaduženje privrede i građana na kraju 2015. godine iznosilo je 98,8 miliona dolara. Ukupna sredstva banaka u dolarima, prema posljednjim podacima, iznose 169,2 miliona eura.
Izloženost u dolarima je 4,5 odsto ukupne aktive banaka. Prema ovim podacima, neto kratka pozicija u dolarima iznosi 6,2 miliona eura, što čini 1,85 odsto osnovnog kapitala banaka. Prema odluci o minimalnim standardima za upravljanje tržišnim rizicima u banci neto otvorena pozicija u dolarima je ispod postavljenog limita, koji iznosi 15 odsto osnovnog kapitala banaka objasnili su iz Centralne banke.
I pored izloženosti prema dolaru, koja je minimalna, ključno pitanje je kakvo kretanje kursa dolara se može očekivati u narednom periodu, na koje pouzdanog odgovora nema.
Kretanje kursa
U CBCG kažu da je nezahvalno prognozirati kretanje kursa dolara.
“Radi se o globalnom i veoma aktivnom tržištu, sa dosta faktora koji determinišu kretanje kursa. Među velikim tržišnim učesnicima ne postoji konsenzus po pitanju kretanja valutnog para euro dolar“, objasnili su iz CBCG.
Podsjetili su da se u prvoj polovini prošle godine kurs euro dolar kretao od 1.100 do 1.124. Maksimalna vrijednost kursa je bila sredinom avgusta (1.1354), a minimalna krajem decembra (1.0517). Ističu da Tramp nije jedini uzrok pada dolara.
“Osim Trampa dominantno su na kurs uticali monetarna politika FED-a i ostalih velikih centralnih banaka, izbori u Njemačkoj, Holandiji, Francuskoj… kao i ekonomije G10 zemalja”, ocijenili su iz CBCG i podsjetili da se velike poslovne banke bave prognozama kretanja kursa ove dvije valute, napominjući da se radi o kratkoročnim prognozama.
“One zavise od velikog broja faktora i ne mogu se uzeti kao nešto izvjesno”. ocijenili su iz CBCG.
Kostić očekuje blagi rast dolara
Ekonomski analitičar dr Vasilije Kostić očekuje blagi rast dolara.
“Kurs dolara će u konačnom dominantno opredjeljivati snaga američke ekonomije u tekućoj godini, odnosno njen trend rasta, za koji vjerujem da će se nastaviti i koji će rezultirati blagim rastom američke valute. Kažem u konačnom, jer će na slabljenje kursa dolara uticati i u budućnosti, kao što utiče već sada, Trampovo nepredvidivo djelovanje van uobičajenih standarda koje već sada izaziva zabrinutost“, rekao je Kostić Pobjedi i kazao da to rezultira značajnom dozom straha i neizvjesnosti, koja postupno slabi dolar.
“Nastavak napretka američke ekonomije će blago snažiti dolar, jer jak dolar nije dobra okolnost za američku privredu, kojoj treba povratak konkurentnosti u odnosu na glavne takmace Kinu i ostale“, smatra Kostić.
Pobjeda
