Američki biotehnološki startap „Debi“, koji obećava da će svojim aktivnim sastojcima proizvedenim u laboratoriji okrenuti industriju ljepote naglavačke, privukao je ove godine 70 miliona dolara investicija. Od toga je 40 miliona uložio francuski kozmetički gigant „L’Oreal“. No, ako je ovakvo partnerstvo logično, zašto je isti startap ljetos sklopio ugovor i sa Pentagonom? Razlog nije bespoštedna borba protiv bora u američkoj vojsci.
Suprotno zagovornicima prirodne kozmetike, koji zahtijevaju da se iz industrije ljepote protjera svaki trag hemije i da oslanjajući se isključivo na prirodu prestanemo da zagađujemo život sebi i svemu oko nas, biotehnološke kompanije forsiraju mišljenje da ćemo prirodu najbolje spasiti ako je ostavimo na miru i njen „sadržaj“ iskopiramo u laboratoriji. Drugim riječima, da prirodnim sastojcima nađemo zamjenu koja će biti još „vernija“ i bolja od originala. Ovakvu zamisao o budućnosti u industriji ljepote promoviše i američki biotehnološki startap „Debi“. Ova firma, koja je osnovana 2019. godine u San Dijegu, pravi nove generacije bioaktivnih sastojaka u kozmetici.
„Aktivni sastojci koje proizvodimo postoje u prirodi, ali samo u tragovima. Nauka nam omogućava da razumijemo kako priroda pravi ove elemente i kako mi sami možemo to da uradimo, stvarajući industrijski skalabilan sistem. Naš obiman IP portfolio sadrži više od 7.000 aktivnih sastojaka koji kozmetičkim kompanijama donose vrhunski kvalitet i različitost. Naša vlasnička platforma Bio2Consumer™ uključuje bazu podataka koji su dobijeni u više od 3,8 miliona pretkliničkih istraživanja za otkrivanje novih sastojaka“, hvali se američki startap na svom sajtu.
Šta bi trebalo da bude rezultat? „Naša tehnologija je u stanju da stvori nove kozmetičke bioaktivne sastojke visokog učinka koji su nedostižni na bilo koji drugi način, dajući nam ekskluzivan pristup univerzumu neiskorišćenog potencijala“, saopštava osnivač i izvršni direktor „Debija“ Džošua Brajton, koji očigledno ne boluje od skromnosti.
Ali, to nije sve što američki startap pompezno obećava investitorima i poslovnim partnerima: „Iskreno, u skladu sa našim imenom, ovo je samo početak. Naš tim čine briljantni umovi, koji naglavačke okreću proizvodnju aktivnih sastojaka za kozmetiku. Naš DNK je da radimo stvari drugačije, stvaramo brendove koji guraju čovječanstvo naprijed i doprinosimo vašim ambicioznim ciljevima u postizanju održivosti“.
Brže i isplativije od prirode
„Debi“ je na račun ambicioznih ciljeva od početka godine obezbijedio 70 miliona dolara za finansiranje svog razvoja i postavljanje „novih standarda u ljepoti“. Većinu tog novca, 40 miliona dolara, u američki startap je uložila čuvena kozmetička kuća „L’Oreal“. Predstavnici francuske kompanije su ovako izdašna ulaganja obrazložili činjenicom da je industrija ljepote trenutno najviše zainteresovana za biotehnologiju, jer ona nudi potpuno nove naučne mogućnosti u otkrivanju i proizvodnji sirovina koje su istovremeno efikasne i održive.
Primjera radi, umjesto da se zbog kozmetičkog rastvora vitamina C opustoše čitavi zasadi limuna i drugog voća koje sadrži ovaj sastojak, biotehnologija može da ga proizvede u laboratoriji u velikim količinama, što je i mnogo isplativije. Takvi biomimetici, koji savršeno imitiraju biološke principe i strukture, sve više se upotrebljavaju u kozmetičkim kompanijama koje teže održivosti, tvrde u „L’Orealu“.
Umjesto da traži rijetke resurse u divljini, „Debi“ sa svojom tehnologijom može da poveća kritične bioaktivne sirovine u laboratoriji brže i efikasnije od procesa koji se javljaju u prirodi. Zato francuski kozmetički gigant želi da ova firma za njega razvije biomimetičke sastojke koji bi zamijenili neke od prirodnih sirovina, a koje „L’Oreal“ već koristi u svojim proizvodima.
No, ako je partnerstvo između kozmetičke kuće iz Pariza i američkog biotehnološkog startapa logično, zašto okretanje industrije ljepote naglavačke interesuje Pentagon, koji je takođe izdvojio novac za finansiranje firme iz San Dijega?
Čovječanstvo se može „pogurati“ i oružjem
Američko Ministarstvo odbrane ljetos je objavilo da će sa „Debijem“ potpisati ugovor vrijedan dva miliona dolara. Ali taj novac nije namijenjen bespoštednoj borbi protiv bora u američkoj vojsci, nego će u ovom slučaju biotehnološka firma „pogurati čovječanstvo naprijed“ tako što će projektovati fabriku za vojne svrhe. Taj projekat je pokrenut u okviru nove inicijative Pentagona da se ojačaju domaći lanci snabdijevanja i smanji oslanjanje američke vojske na strane izvore u nabavci kritičnih biotehnoloških materijala, koji se koriste od goriva do hrane.
Ukoliko „Debi“ ispuni očekivanja, Pentagon planira da sa ovom firmom potpiše novi ugovor i uloži 100 miliona dolara u izgradnju vojne biofabrike, koja bi proizvodila hemikalije neophodne za izradu materijala, smola, poliestera i termoreaktivnih smola… Kakve veze imaju pobrojani proizvodi sa industrijom ljepote za koju je specijalizovan startap iz San Dijega? Značajne, jer bioaktivni sastojci za kozmetičke preparate uključuju mnoge koji se široko koriste i u raznim vojnim i komercijalnim proizvodima.
Zahvaljujući ulaganjima u sopstvenu biotehnološku infrastrukturu, „Debi“ u svojoj proizvodnji nije vezan samo za jednu vrstu sastojaka i vrlo brzo može da se preorijentiše. Upotrebom bioloških sistema za proizvodnju komercijalnih proizvoda kao što su hemikalije ili tekstil, firma je u stanju da generiše relativno rijetke i jedinstvene sastojke za sve što Pentagon zahtijeva, tvrdi njen izvršni direktor Džošua Brajton, koji predviđa da će za izgradnju buduće fabrike biti potrebno tri do pet godina.
Zavisni od budućeg protivnika
Nova biotehnološka fabrika nije prvi projekat koji Pentagon realizuje sa ovim startapom. Ali dok je „Debi“ prethodno radio za američku vojsku u okviru programa koji je bio usmjeren na pretvaranje vojnog otpada u korisne resurse, novi ugovor je dio daleko šireg nastojanja da se što brže riješe problemi za koje američka vlada tvrdi da predstavljaju prijetnju po nacionalnu bezbjednost.
Trenutno, više od trećine hemikalija na koje se američka vojska oslanja u proizvodnji municije i materijala poput onih koji se koriste za stvaranje butantriol trinitrata, namijenjenog brojnim raketnim sistemima – dolazi iz Kine. Ova vrsta zavisnosti je neoprostiva ako dođe do vojnog sukoba SAD i Kine, za koji su zvaničnici u Vašingtonu uvjereni da će izbiti u narednih nekoliko godina.
Posao koji je Pentagon dogovorio sa „Debijem“ je samo jedan od 30 ugovora koje američka vlada planira da sklopi sa privatnim firmama za jačanje bioindustrijske infrastrukture, kako ona ne bi zavisila od nekolicine laboratorija. Pentagon namjerava da u narednih pet godina potroši više od milijardu dolara na poboljšanje biotehnološke logistike u odbrambene svrhe, a najviše će se ulagati u hranu, gorivo, zdravstvo, materijale, energiju i oružje.
Evropa „na repu“
Prema istraživanju analitičke kuće Crunchbase, prošle godine SAD su privukle 35% globalnih ulaganja u biotehnologije, druga je Kina sa 12,7%, dok je Evropa imala udio od 7%. Iako SAD vode u ukupnom finansiranju biotehnološkog sektora, prosječna visina ulaganja u kineske biotehnološke kompanije je bila oko tri puta veća po preduzeću od one u SAD i šest puta veća od prosjeka u Evropi. Međutim, u Kini je sa ukupnih 20,61 milijardu dolara finansirano samo 69 preduzeća, u prosjeku 299 miliona dolara po kompaniji. U isto vrijeme, 583 biotehnološke firme u SAD privukle su zbirno 56,79 milijardi dolara investicija, u prosjeku 97 miliona dolara po kompaniji, dok je 229 biotehnoloških firmi u Evropi finansirano sa ukupnih 11,46 milijardi dolara, u prosjeku 50 miliona dolara po firmi.
Vladimir Adonov
Biznis & finansije 226, oktobar 2024.
