Ove godine će ionako tanka državna kasa Srbije biti smanjena za skoro 300 miliona eura, i to zbog zajmova starih više od 40 godina koje je uzimao tadašnji premijer Veselin Đuranović, pišu Večernje novosti. U pitanju je, inače, najveći kreditni namet koji ove godine Srbija mora da plati posle njenih obaveza po osnovu državnih hartija od 289,2 miliona eura – naglasili su za „Blic” u Narodnoj banci Srbije.– Riječ je o kreditima iz sedamdesetih i osamdesetih godina dvadesetog vijeka koje smo dobijali od Pariskog i Londonskog kluba, ali i Svjetske banke i Evropske investicione banke. Ukupne obaveze prema njima iznosile su oko 8,8 milijardi eura, a ove godine na naplatu dospeva 276,9 miliona eura. Najviše treba da vratimo Pariskom klubu – 103,6 miliona eura, zatim Svjetskoj banci 74,7 miliona, Londonskom klubu 53,8 miliona eura i EU 44,7 miliona eura – potvrdili su za „Blic” u centralnoj banci.
Koliko je izdatak od 276,9 miliona eura u ovoj godini teret za budžet Srbije, govori računica da se za toliki novac moglo sagraditi čak 110 obdaništa. Ovaj iznos jednak je i ukupnim uštedama koje je državna kasa ostvarila po osnovu uvođenja solidarnog poreza na plate ljekara, profesora i državnih činovnika. Krediti iz vremena Tita pojeli su i smanjenje penzija kojim je ušteđeno oko 200 miliona eura, te je novčana žrtva najstarijih, čija su primanja smanjivana i do deset odsto, bila uzaludna.
Ekonomista Mlađen Kovačević kaže da je dug države do 1978. bio skroman, ali da je tada počeo da raste, i tako sve do 1983. U godinama koje su dolazile kredita je bilo sve manje.
– Za vreme Slobodana Miloševića zemlja se zadužila svega 400 miliona eura. Tada je kredite bilo moguće dobiti samo od Kine i Kuvajta, a veće zaduživanje su onemogućile sankcije. Nisu otplaćivane mnoge spoljne obaveze, ali predsjednici vlada u vrijeme Miloševića – Radovan Božović, Nikola Šainović i Mirko Marjanović nisu imali ni mnogo prilika da uzmu kredite iz inostranstva – rekao je Kovačević za „Blic”.
Obaveze nisu plaćane 10 godina
Obaveze prema kreditorima iz perioda SFRJ nisu otplaćivane od maja 1992. do aprila 2002. Sporazume o njihovom regulisanju Srbija je od 2001. do 2005. zaključila sa Pariskim i Londonskim klubom kao i sa Svjetskom bankom, dok je za obaveze prema Evropskoj investicionoj banci potpisala sporazum sa EU.
Izvor: Večernje novosti
