Ekstremno toplo vrijeme devastiralo je polja pšenice širom sjeverne Evrope, dok je kombinacija suvog vremena i ekstremnih kiša u regionu Crnog mora srezala procjene proizvodnje, prouzrokujuću skok cijena zbog straha od daljeg propadanja usjeva.
Dokazi ozbiljne štete na usjevima sve su brojniji, budući da ishod žetve u Njemačkoj, drugom najvećem prozvođaču pšenice u Evropskoj uniju, i u Skandinaviji, dodatno utiče na smanjenje procjena roda u 28-članom bloku.
“Situacija je katastrofalna u sjevernoj Evropi”, kaže glavni analitičar konsultantske kompanije Stratedži grejns, Andre Defua za agenciju Rojters.
Ta kompanija je prošle nedjelje smanjila prognozu ovogodišnje žetve pšenice u EU ispod 130 miliona tona, što je šestogodišnji minimum, a Defua najavljuje da bi moglo doći do novog revidiranja procjene.
Francuska, najveći proizvođač u EU, takođe se suočila sa ekstremnim vremenskim uslovima, zbog čega su prognozeri srezali procjene ovogodišnje žetve na oko 34 miliona tona u odnosu na 36,6 miliona tona požnjevenih prošle godine.
Skandinavija i druge baltičke države takođe su pretrpjele štetu, pri čemu je rod pšenice u Švedskoj zabilježio pad od 40 odsto, dok u Britaniji, gdje se očekuje pad ovog usjeva na petogodišnji minimum, ratari nestrpljivo čekaju rezultate.
“Daleko je gore nego što smo očekivali”, kaže analitičar Sebastjan Ponsele iz kompanije Agritela.
“Prošli su mjeseci otkako je kiša padala u nekim dijelovima sjeverne Evrope, a u Njemačkoj se ne očekuje kiša još najmanje dvije nedjelje”, dodaje on.
Reagujući na krizu, Evropska komisija je saopštila juče da će ubrzati isplatu sredstava poljoprivrednicima pogođenim ekstremnom sušom, i da će im dozvoliti da koriste neobrađeno zemljište kako bi nahranili stoku.
Cijena pšenice porasla je za više od 20 odsto na evropskom i američkom tržištu u protekle tri nedjelje, usljed rastuće zabrinutosti u pogledu globalnih zaliha pšenice. Na skok cijena uticala je i teška suša koja je pogodila useve u Australiji.
Cijena fjučersa pšenice na berzi Euronext dostigla je petogodišnji maksimum od 214,50 eura po toni u četvrtak.
Ukupna proizvodnja je pala na petogodišnji minimum, saopštio je Međunarodni savjet za žitarice, nakon što je smanjio projekcije za četiri najveća proizvođača u EU – Francusku, Njemačku, Britaniju i Poljsku.
