Najveće svjetske kompanije iz oblasti vazduhoplovstva i odbrane očekuju rekordne prihode u naredne tri godine, jer dobijaju sve veći broj državnih narudžbina za novo oružje usljed rastućih geopolitičkih tenzija.
Prema analizi koju je firma “Vertical Research Partners” uradila za “Financial Times” (FT), 15 vodećih odbrambenih svjetskih kompanija ostvariće u 2026. godini protok novca od 52 milijarde dolara, što je skoro dvostruko više od protoka na kraju 2021. godine.
Prema istraživanju, pet najvećih američkih odbrambenih kompanija će do kraja 2026. generisati prihod od 26 milijardi dolara, što je više nego dvostruko u odnosu na 2021. godinu. Ove brojke isključuju “Boing” zbog nedavnih problema te kompanije i velikog udjela u civilnom vazduhoplovstvu, ističe FT.
U Evropi, očekuje se da će ukupni prihod nacionalnih giganata: britanskog “BAE Systems-a”, njemačkog “Rheinmetall-a” i švedskog “Saab-a”, koji su imali koristi od novih ugovora za municiju i rakete, porasti za više od 40 odsto.
Industrija ima koristi od naglog povećanja vojne potrošnje, jer vlade povećavaju budžete kao odgovor na rusku invaziju na Ukrajinu i rastuće tenzije na Bliskom istoku i u Aziji, ocjenjuje FT.
Njemački gigant “Rheinmetall” je u julu saopštio da je povećanje profita rezultat narudžbina od strane njemačke vojske, koje koriste sredstva iz specijalnog fonda od 100 milijardi eura osnovanog nakon invazije na Ukrajinu u cilju jačanja oružanih snage zemlje.
Takođe, njemačka kompanija je saopštila da je primila narudžbinu od ukrajinske vlade za izgradnju fabrike municije u Ukrajini.
U Sjedinjenim Državama, zahvaljujući nedavno usvojenim zakonima o pomoći Ukrajini, Tajvanu i Izraelu izdvojeno je skoro 13 milijardi dolara za proizvodnju oružja kod pet najvećih američkih odbrambenih grupa, “Lockheed Martin”, “RTX”, “Northrop Grumman”, “Boeing”, “General Dynamics”, i njihovih dobavljača. U Velikoj Britaniji, Ministarstvo odbrane obavezalo se na vojnu pomoć Ukrajini u vrijednosti od 7,6 milijardi funti u posljednje tri godine, uključujući i obnavljanje zaliha.
Rast državne potrošnje na odbranu već je doveo do toga da su knjige narudžbina blizu rekordnih nivoa. Mada je potrebno nekoliko godina da novi ugovori rezultiraju povećanjem prodaje budući da odbrambene kompanije bilježe većinu svoje prodaje tek kada se oružje isporuči, rast tokova novca već podstiču rasprava o tome kako će vojna industrija potrošiti taj novac.
“To je pitanje od milijardu dolara za industriju: kompanije obično ne vole da drže velike količine gotovine na svojim bilansima stanja, pa šta da rade sa svim tim novcem? Otkup akcija i dividende su jedan od načina”, rekao je za FT Robert Stalard, analitičar firme “Vertical Research-a.
Kompanije su već usmjerile milijarde dolara na otkup akcija prije nedavnog talasa novih narudžbina; neke su se dodatno zadužile kako bi to učinile. Prema podacima Banke Amerike, prošla godina je bila najjača za otkup akcija kompanija iz oblasti vazduhoplovstva i odbrane u SAD i Evropi u posljednjih pet godina,
Analitičari tvrde da će kompanije takođe tražiti nove poslove, ali upozoravaju da će velike kupovine biti ograničene zbog regulatornih zabrinutosti u vezi sa konkurencijom.
Očekuje se više aktivnosti u sve konkurentnijoj evropskoj svemirskoj industriji. “Airbus”, “Thales” i “Leonardo” razmatraju spajanje nekih svojih svemirskih aktivnosti. Ambicija je da se stvori panevropski savez u svemiru, sličan MBDA, evropskom šampionu u oblasti raketa, kazali su upućeni izvori za FT.
“Još ima prostora da kompanije srednje veličine kupuju druge, a da regulatori ili ministarstva odbrane ne budu previše uznemireni”, rekao je Bajron Kalan iz “Capital Alpha Partners-a”, dodajući da bi neke odbrambene firme u vlasništvu privatnog kapitala takođe mogle da se pojave na tržištu u budućnosti.
Mada će vojna potrošnja vjerovatno ostati snažna i u narednim godinama, nedavni skok narudžbina vjerovatno će se smanjiti, posebno kada se rat u Ukrajini završi.
“To je ciklična industrija. Koliko god ljudi govorili o desetogodišnjim ciklusima potražnje, politika se može promijeniti, bezbjednosne procjene se mogu promijeniti, a tako i potražnja za odbranom”, kazao je Kalan.
