Državna revizorska institucija (DRI) će u narednom periodu ostati fokusirana na održivi razvoj, što će se osigurati i kroz planirano usvajanje srednjoročnog plana revizija uspjeha za period 2025–2029. godine, izjavio je za „Dan“ član Senata DRI Branislav Radulović.
– Saglasno tome, revizorski timovi već su započeli radnje na izradi predstudija, na bazi kojih se vrši planiranje ovih revizija za 2025. godinu. Kao oblasti koje su ocijenjene kao značajne izdvajaju revizije vezane za strategije razvoja turizma, reformu javne uprave, upravljanja komunalnim otpadom i dr. Posebno važna tema biće revizija koja ima za cilj da tretira pitanje vršnjačkog nasilja u Crnoj Gori, o čemu će se posebno razgovarati na kontrolnom saslušanju na Odboru za zdravstvo, rad i socijalno staranje, zakazanom 5. novembra. Razlog zašto smo odobrili izradu predstudije za ovu temu sadržan je u činjenici da je tokom 2024. godine zabilježeno 114 slučajeva raznih oblika vršnjačkog nasilja u školama i školskim dvorištima na teritoriji Crne Gore. Od ukupnog broja incidenata, 61 slučaj odnosio se na vršnjačko nasilje – fizičko, verbalno, sajber-nasilje u javno-obrazovnim ustanovama osnovnog obrazovanja, dok su 53 incidenta registrovana u javno-obrazovnim ustanovama srednjeg obrazovanja – kazao je Radulović.
Istakao je da je cilj ove revizije da se utvrdi stepen uspješnosti sprovođenja Strategije za prevenciju i zaštitu djece od nasilja, koja se odnosi na svu djecu uzrasta 0–18 godina, bez obzira na rod, državljanstvo, nivo funkcionalnih sposobnosti ili seksualnu orijentaciju, u skladu sa UN SDG ciljem 16 – „Mir, pravda i snaženje institucija“, koji teži okončanju svih oblika nasilja i torture nad djecom.
Prema njegovim riječima, u toku je postupak vršenja revizije „Upravljanje izdacima iz budžeta Crne Gore za sudske sporove po osnovu radnih odnosa“, usljed činjenice da, i pored ranije sprovedenih revizija, nije došlo, po tom pitanju, do očekivanog unapređenja rada subjekata revizije.
– Prema preliminarnim podacima, izdaci iz budžeta Crne Gore po osnovu prinudne naplate sudskih rješenja u 2023. godini iznosili su oko 14,3 miliona eura. Od tog iznosa znatan dio se odnosi na izdatke za sudske sporove po osnovu radnih odnosa. Najveći dio tužbi po osnovu rada i prava iz radnih odnosa podnesen je protiv Ministarstva unutrašnjih poslova i Ministarstva odbrane. Iz budžeta ove dvije potrošačke jedinice, po osnovu sudskih rješenja, u 2023. godini isplaćeno je ukupno 3.676.197 eura. Ova revizija ima za cilj da odgovori na pitanje da li su državni organi upravljali izdacima za sudske sporove na način koji minimizira troškove i smanjuje broj sporova. Kroz predmetnu reviziju sagledaće se i da li su tuženi državni organi preduzimali aktivnosti na prevenciji nastanka sudskih sporova i minimiziranju izdataka za sporove koji se vode – pojasnio je Radulović.
On je dodao da je DRI u postupku sprovođenja revizija uspjeha „Uspješnost sprovođenja politike zaštite životne sredine u Crnoj Gori – prekomjerna sječa šuma“, u kojoj nastavljaju sa prethodnim aktivnostima u vezi sa ostvarivanjem SDG cilja 13 – „Zaštita klime“. Tu je i revizija „Upravljanje medicinskim otpadom u Crnoj Gori“, koja se vezuje za SDG broj 11 – „Održivi gradovi i zajednice“.
– Posebno bih istakao značaj revizije pod nazivom „Uspješnost realizacije aktivnosti predviđenih Strategijom zaštite i unapređenja mentalnog zdravlja u Crnoj Gori 2019–2023“, koja se vezuje za SDG cilj 3 – „Zdravlje i blagostanje“, usljed činjenice da u Crnoj Gori raste broj građana sa ovim vidom zdrastvenih problema i da je identifikovan porast suicida, kojih je u peiodu 2018–2023. bilo ukupno 667, dakle preko 100 na godinu dana, i da su zastupljeni kod svih generacijskih dobi. Ove tri revizije su u fazi terenskog rada revizora i priprema za izradu zapisnika i očekujemo da se izvještaji od strane nadležnih kolegijuma usvoje do kraja ove kalendarske godine – kazao je Radulović.
Revizije uspjeha imaju širi opseg kontrole
Revizija uspjeha (performansi), za razliku od finansijske revizije, ima širi opseg kontrole subjekata revizije i njen primarni zadatak je da javnosti i parlamentu obezbijedi nezavisnu i stručnu analizu (uvjeravanje) u pogledu ekonomičnosti, efikasnosti i efektivnosti sprovođenja strateških politika i programa koje usvajaju i sprovode nacionalne vlade i njeni entiteti, objašnjava Radulović.
– Kroz srednjoročni plan revizija uspjeha za period 2020–2024. godine obezbijeđeno je da DRI, u skladu sa generalnom politikom INTOSAI, bude fokusirana na pitanja koja se odnose na održivi razvoj – 17 milenijumskih ciljeva UN (SDG), koji su dalje razrađeni kroz Nacionalnu strategiju održivog razvoja do 2030. godine (NSOR) – rekao je član Senata DRI i podsjetio da su u ovoj godini objavili šest revizija uspjeha i dali 43 preporuke.
Pozitivna ocjena Evropske komisije
Evropska komisija je u izvještaju o napretku Crnoj Gori za 2024. godinu pozitivno ocijenila rad Državne revizorske institucije i pozdravila „znatan porast broja izvršenih revizija i objavljenih izvještaja DRI o realizaciji revizorskih preporuka“, naveo je Radulović.
– U izvještaju se takođe navodi da je DRI usvojila i sprovodi svoj godišnji plan revizija na osnovu ocjene rizika i na osnovu jasno definisanih kriterijuma. Kao i u prethodnih pet godina, Evropska komisija nije dala preporuke Crnoj Gori u oblasti eksterne revizije, iz razloga što je DRI ispoštovala sve preporuke iz prethodnog perioda u cilju ispunjavanja obaveza iz završnog mjerila pregovaračkog poglavlja 32 – finansijski nadzor – kazao je Radulović.
Izvor: Dan
