Naftne kompanija Jugopetrol, Ina Crna Gora i Petrol Crna Gora imaće obavezu da zajedno sa državom formiraju naftne rezerve u ovoj godini i njima će Ministarstvo rudarstva, nafte i gasa do kraja marta dostaviti instrukcije o količini i strukturi tih rezervi.
Ovo je zvanično rečeno “Vijestima” u resoru kojim rukovodi Admir Šahmanović.
Građani i privreda kroz maloprodajnu cijenu goriva finansiraće posebnu naknadu od tri centa za formiranje naftnih rezervi do 2028. godine.
Skupština je u decembru prošle godine usvojila Zakon o sigurnosti snabdijevanja naftnim derivatima koji je bitan za zatvaranje poglavlja 15 (energetika) i kojim se traži formiranje naftnih rezervi. Ove rezerve se formiraju i održavaju za potrebe prekida u snabdijevanju ili vanrednih situacija.
Osim zakona, kako su kazali u Ministarstvu, potrebno je da se donesu dva pravilnika koja se odnose na način obračuna i uplate naknade za obavezne rezerve naftnih derivata, i metodologiju obračuna količine obaveznih rezervi naftnih derivata, kao i godišnji i krizni plan.
Ministarstvo je pripremilo pravilnike i njihovu usvajanje je planirano, kako kažu, sledeće sedmice, a pripremljena je i izmjena uredbe o načinu i visini elemenata na osnovu kojih se formiraju maksimalne cijene naftnih derivata koja je, navode u Ministarstvu, upućena Vladi na donošenje.
“Predložene izmjene se odnose na uvođenje naknade u visini od tri centra po litru bezolovnog benzina 98/95 i eurodizela”, kazali su iz Ministarstva za naftu.
Iz Ministarstva su pojasnili da u skladu sa zakonom su u obavezi dostaviti instrukciju uvoznicima sa propisanom količinom i strukturom naftnih derivata koje su dužni formirati u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu zakona za prelazni period, tj. za period do 30. juna 2025. godine.
“U periodu od 1. jula 2025. godine do 30. juna 2026. godine uvoznici su dužni formirati količine obaveznih rezervi koje će im Ministartsvo dostaviti na instrukciju do 31. marta 2025. godine. Napominjemo da uvoznici imaju rok od 200 dana od dana dostavljanja instrukcije, za formiranje obaveznih rezervi. Prelaznim i završnim odredbama Zakona o sigurnosti snabdijevanja naftnim derivatima previđen je rok od 90 dana za dostavljanja instrukcije uvoznicima o obavezi formiranja rezervi sa naznačenom količinom i strukturom izračunatoj na osnovu uvoza, izvoza, potrošnje i količine komercijalnih rezervi naftnih derivata u 2023. godini za period do 30. juna 2025. godine, dok je materijalnim odredbama Zakona predviđeno da se uvoznicima dostavlja instrukcija do 31. marta tekuće godine za obavezu koju trebaju ispuniti u periodu od 1. jula tekuće do 30. juna naredne godine, na osnovu obračuna uvoza, izvoza, potrošnje i količine komercijalnih i obaveznih rezervi naftnih derivata u prethodnoj kalendarskoj godini”, pojašnjeno je u Ministarstvu.
Prelaznim i završnim odredbama Zakona o sigurnosti snabdijevanja naftnim derivatima previđen je rok od 60 dana od dana stupanja na snagu zakona za izradu godišnjeg plana formiranja rezervi, za čije donošenje je potrebno da pravilnik kojim se uređuje naplata naknade stupi na snagu zbog preciznog obračuna rezervi koje Uprava za ugljovodonike treba da formira.
“Od ukupne obaveze Crne Gore, koja je na nivou 100.000 tona naftnih derivata, predviđeno je da 50% formira Uprava za ugljovodonike i 50% uvoznici naftnih derivata, pri čemu uvoznici koji uvoze manje od 15.000 tona benzina ili dizela svoju obavezu prenose na Upravu za ugljovodonike, što znači da će Uprava formirati oko 55% od ukupne obaveze, a veliki uvoznici naftnih derivata oko 45% od ukupno propisane obaveze. Ove godine, na osnovu uvoza za prethodnu godinu obavezu formiranja obaveznih rezervi naftnih derivata će imati Jugopetrol, INA Crna Gora i Petrol Crna Gora”, kazali su u Ministarstvu.
Kako je pojašnjeno, pošto uvoznici imaju rok od 200 dana da formiraju rezerve, kao i da će Uprava svoju obavezu ispunjavati u skladu sa raspoloživim novce prikupljenim od naknade koja je uvedena Zakonom i novcem direktne budžetske podrške Evropske komisije za prevazilaženje energetske krize, očekuje se da će 2/3 ukupno propisane obaveze za Crnu Goru biti formirano do kraja ove godine.
Iz Ministarstva su pojasnili da će u roku od 60 dana od dana stupaju na snagu zakona biti formiran Savjeta za obezbjeđenje sigurnog snabdijevanja naftnim derivatima, dok je ostavljen rok od godinu od stupanja na snagu zakona za izradu kriznog plana.
Ministarstvo je u decembru prošle godine raspisalo poziv za adaptaciju naftnih rezervoara u Baru koji su imovina državnog preduzeća Montenegrobonus. Riječ je o tenderu za izvođenje radova i nadzor nad radovima koji bi trebalo da traju devet mjeseci, kako je ranije pojašnjeno iz Vlade. Tender je otvoren do 12. fabruara.
Država planira da naftne rezerve čuva u rezervoarima državnog Montenegrobonusa u Baru za čiju modernizaciju treba da potroši 1,5 miliona eura, od 7,5 koliko je dodijeljeno bespovratno iz EU, dok će ostatak novca biti potrošen za nabavku rezervi naftnih derivata.
