Akcije “Applea” dostigle su u četvrtak istorijsku vrijednost od bilion dolara, postajući prva američka kompanija koja je javnom prodajom dostigla taj prag. Na kratko, dionice su dostigle cijenu od 207,05 dolara, koja je bila potrebna da bi tehnološki džin dostigao bilion prije povlačenja.

-Mislim da to samo govori koliko je “Appleov” sistem postao moćan tokom posljednjih nekoliko decenija. To što su dostigli bilion, to nije kraj. Gledam na to kao na početak nove faze rasta i profitabilnosti – izjavio je za CNBC analitičar “GBH Insajtsa” Den Ajvs.

Posjedovati 10 odsto “Applea” sada zvuči kao san. Ali, jedan čovjek zna kako to izgleda kad uvidite da vam je prilika iskliznula iz ruku – Ronald Vejn, treći i manje poznati koosnivač kompanije. Stariji Vejn se 1976. pridružio Stivu Voznijaku i Stivu Džobsu – koji su tada imali 21 i 25 godina, kako bi nadgledao mehanički inženjering i dokumentaciju u zamenu za 10 odsto udjela u poslu. Njih trojica osnovali su “Apple” u garaži Stiva Džobsa, u kući u Los Altosu.

BRIGA ZBOG DUGA

Vejn je 1. aprila te godine seo za svoju pisaću mašinu i sastavio ugovor koji je navodio njihove pojedinačne odgovornosti, čime je njegova uloga u “Appleu” postala zvanična. On je takođe nacrtao prvi logo kompanije, koji je korišćen manje od godinu dana pre nego što ga je zamijenio prepoznatljiv simbol današnje zagrižene jabuke.

Vejn je, međutim, bio zabrinut da će bilo koji dug koji se pojavi u poslu pasti na njega lično.

-Džobs je uzeo zajam od 15.000 dolara kako bi kupio zalihe da odradi prvi ugovor “Applea” sa kompjuterskom radnjom “Bajt šop”, koja im je naručila oko 100 računara – priča Vejn.

Ali ta radnja je bila poznata po neplaćanju svojih računa i Vejn se brinuo da “Apple” neće dobiti nadoknadu za svoj posao. Dok su Džobs i Voznijak bili mladi i siromašni, Vejn je imao nekretnine, uključujući kuću, i plašio se da će finansijski teret pasti na njega ako ugovor propadne. Tako je nakon svega 12 dana koje je proveo sa Voznijakom i Džobsom Vejn izbrisao svoje ime iz ugovora i prodao im svoj udio za 800 dolara.

U SJENCI TEHNOLOŠKIH DŽINOVA

Međutim, odluka da napusti startap kompaniju koštala je Vejna čitavo bogatstvo. Danas 10 odsto udjela u “Appleu” vredi više od 95 milijardi dolara. Takvo bogatstvo bi od Vejna načinilo jednog od najimućnijih ljudi u svijetu. Nevjerovatno je, ali Vejn kaže da ne žali zbog svoje odluke, uglavnom zato što zna da on ne bi uspio u “Appleu”.

“Završio bih u odjeljenju sa dokumentacijom, pregledajući papirologiju sljedećih 20 godina” – ističe on.

Vejn kaže da se osjećao kao da “stoji u sjenci intelektualnih džinova”.

–Imao sam 40 godina a ti klinci su bili u svojim dvadesetim… Oni su bili kao vihor – kao da sam držao tigra za rep. Da sam ostao s “Appleom” vjerovatno bih završio kao najbogatiji čovjek na groblju – smatra Vejn.

On ipak žali za jednom stvari – Vejn je čuvao svoj originalni ugovor iz 1976, da bi ga početkom ’90-tih prodao za 500 dolara.

Imao sam “Appleov” ugovor u svom kabinetu, prekriven prašinom i paučinom i pomislio sam: “Šta će mi to?” – ispričao je on.

Isti ugovor je 2011. prodat na aukciji za 1,59 miliona dolara.

Blic