Curenje gasa u ključnom postrojenju najveće evropske rafinerije nafte nije se moglo dogoditi u gore vrijeme. Naime, rafinerija Shella u Rotterdamu bila je prisiljena da zatvori pogon “Haikon” (kapaciteta prerade 25.000 barela nafte dnevno) zbog pojave gasa u jednom dijelu proizvodnog lanca, objavio je juče “Bloomberg”. , pozivajući se na lokalne vlasti. “Shell” inače ne komentariše događanja u svojim rafinerijama.
Energetskim berzama sada ostaje samo da nagađaju čeka li Evropa, uoči početka sezone grijanja i jesenskog ekonomskog buma, višestruka energetska kriza. Istovremeno, nestašica dizela, koji je u Evropi sve skuplji, gotovo je vjerovatna, smatra Međunarodna agencija za energiju (IEA).
“Evropske rafinerije nisu bile u mogućnosti da nabave dovoljne zalihe ovog ljeta, dijelom zbog brojnih neplaniranih prekida proizvodnje, zbog čega su skladišta bila jedva opskrbljena za zimu”, upozorava IEA.
U međuvremenu, globalna potražnja za bačvama koje će se preraditi u gorivo za transport, poljoprivredu i ekonomoju, donosi neobične rezultate prije jeseni. Tako je, na primjer, ruska naftna mješavina ESPO (akronim za plinovod kojim se crno zlato transportira iz smjera istočnog Sibira do obale Tihog okeana) ovih dana postala skuplja od barela Brenta. ESPO barel je inače mješavina lake sirove nafte s niskim procentom sumpora, što odgovara rafinerijama u Kini, a tržište je nesklono preraditi u dizel i druge naftne destilate (osobito mlazno gorivo). Ruska ESPO nafta, s rokom isporuke u septembru za kinesko tržište, koštala je početkom nedjelje 0,5 dolara više od Brenta. Na berzama primjećuju da je to najviša cijena ESPO nafte otkako su G7 i EU uveli “plafon” na cijenu ruskih barela.
U međuvremenu, Rusija – uz Saudijsku Arabiju ključna članica OPEC plusa – dodatno je ograničila količine nafte i derivata koje izvozi, ističući da je novi prioritet zadovoljavanje potreba domaćeg tržišta. Istovremeno, Kina, vodeći svjetski kupac nafte i sve važnija rafinerija, već je uvela kvote za izvoz dizela, prenosi Seebiz.eu.
Tržište dizela na Zapadu suočava se s rekordnim skokom cijene tog naftnog derivata zbog brojnih drugih razloga. S jedne strane, odluka Saudijske Arabije i Rusije početkom mjeseca da produže dobrovoljno zavrtanje naftnih slavina (zajedno oko 1,3 miliona barela dnevno) do kraja godine pogurala je cijenu barela Brent. Dok je krajem juna mjerni barel brenta koštao oko 72 dolara, danas mu je cijena oko 95 dolara. Barel nafte mogao bi i prije Nove godine da dostigne cijenu od 100 dolara, složili su se ovih dana Mike Wirth, izvršni direktor američkog “Chevrona” i analitičari “Citigroup Inc”.
Osim paprene cijene nafte, strepnju od nadolazeće “dizelske krize” podstiču i brojne druge nevolje rafinerija, počevši od velikih ljetnih vrućina, zbog kojih su mnogi naftni pogoni morali raditi sporije nego inače. Istovremeni rast potražnje za mlaznim gorivom i benzinom (tokom praznične sezone na sjevernoj hemisferi) pomjerio je poslovne interese rafinerija.
S druge strane, danas na Zapadu nema toliko rafinerija kao prije pandemije. Naime, zbog pada potražnje tokom korona virusa mnoge su starije rafinerije i rafinerije manjeg proizvodnog kapaciteta zauvijek zatvorene. U međuvremenu, višenedjeljni odlučni štrajk radnika na “Chevronovim” LNG terminalima u Australiji već je izazvao skok cijene tog energenta za isporuke Evropi i nova strahovanja od daljih odlaganja ugovorenih isporuka za zimu.
