Postupak proglašenja vinograda “Plantaža” na Ćemovskom polju za nacionalno kulturno dobro je u toku i sprovodimo kontinuirane aktivnosti u cilju njegove finalizacije, saopšteno je “Vijestima” iz ove državne kompanije.
Dobijanjem ovog statusa, kako očekuju u kompaniji, imali bi mnogo značajniju marketinšku poziciju i mogli bi kvalitetnije iskoristiti svoje potencijale.
“Plantaže” su ovu inicijativu predale Upravi za zaštitu kulturnih dobara 17. aprila 2018.godine.
Iz kompanije nijesu željeli da preciziraju koje im se obaveze nameću u slučaju proglašenja kulturnog dobra i šta bi to značilo za sami status “Plantaža” kao privrednog društva u većinskom državnom vlasništvu, već su samo uputili da je to definisano Zakonom o zaštiti kulturnih dobara.
Ovaj Zakon predviđa da se proglašeno nepokretno kulturno dobro u državnom vlasništvu, što vinogradi “Plantaža sada jesu, ne može otuđiti, odnosno prodati privatniku. Kompanija vinograde kao kulturno dobro neće moći ni da založi za kredit, ali niko ih ne bi mogao ni zaplijeniti kao naplatu duga.
“Na kulturnom dobru u državnoj svojini ne može se ustanoviti teret ili ograničenje prava svojine, niti sprovesti postupak prinudne naplate, radi obezbjeđivanja i izmirivanja obaveza subjekta koji njim raspolaže ili upravlja”, navedeno je u Zakonu.
Iz kompanije računaju samo da bi ovim dobili jako marketinško oružje. “Potencijalnim dobijanjem statusa kulturnog dobra bi se na najbolji način valorizovao vinogradarsko – vinarski kompleks sa autohtonim sortama na Ćemovskom polju.
Na taj način nacionalni proizvod postaje moćno marketinško sredstvo jer predstavlja vrijednost porijekla, tradicije, kulture, istorije, napornog rada, brige i znanja. To bi uslovilo još snažnije promovisanje i pozicioniranje kompanije i Crne Gore kao značajne i kvalitetne vinske destinacije na vinskoj mapi Evrope i svijeta.
Ovaj postupak je u toku i unutar kompanije se sprovode kontinuirane aktivnosti u cilju njegove finalizacije”, saopštili su “Vijestima” iz kompanije. Iz Uprave za zaštiti kulturnih dobara još ništa nijesu mogli precizirati jer je postupak u toku, kao i da su “obaveze i prava koja proističu iz eventualnog sticanja statusa kulturno dobro definisani pozitivnim pravnim propisima Crne Gore”.
Vinogradi na Ćemovskom polju su, kako navede iz kompanije, formirani 1963. godine “baštineći drevnu anitičku i srednjovjekovnu tradiciju vinogradarstva i vinarstva Crne Gore”.
“Vinogradi danas zauzimaju površinu od 2.310 hektara što predstavlja najveći vinogradarski kompleks u Evropi. To čini 90 odsto ukupno zasađenih čokota vinove loze u Crnoj Gori, što dovoljno govori o značaju ovog vinogradarsko – vinarskog kompleksa za cjelokupni razvoj vinogradarstva i vinarstva, kao i poljoprivrede Crne Gore Gore. U viinogradu na Ćemovskom polju dominantno se gaje autohtone sorte vinove loze (vranac, kratošija, krstač, žižak i dr.). Bogatstvo autohtonih sorti nas obavezuje na njihovo očuvanje i promociju kao dio zajedničkog nasljeđa i zalog budućnosti u kojoj crnogorske sorte i vina imaju posebno mjesto”, saopštili su iz “Plantaža”.
Kompanija se sada nalazi u velikim finansijskim problemima zbog pada prihoda usljed pandemije koronavirusa. Gubici za devet mjeseci ove godine iznose 3,2 miliona eura. Dugoročne i kratkoročne obaveze kompanije iznose 35 miliona eura.
Strategija vinograde već vidi kao kulturno dobro
U Strategiji razvoja kulturnog turizma do 2023. godine se vinogradi na Ćemovskom polju već navode kao “evidentirano kulturno dobro” i resurs za kulturni turizam kao tradicionalno vinogradarstvo i vinarstvo.
Potencijal za razvoj turizma u Strategiji se vidi kao “organizovanje dana berbe sa uključivanjem gostiju iz primorja – moba sa pratećim tradicionalnim sadržajima”.