Dva nalazišta kamena na teritoriji Bara, te jedno koje je istovremeno ležište kamena i bijelog boksita u Nikšiću, biće ponuđeno u koncesioni zakup. Vlada je na posljednjoj sjednici usvojila informacije o pripremi javnih oglasa za ove koncesije te dala zeleno svijetlo za njihovo raspisivanje.

U pitanju su nalazišta tehničko-građevinskog kamena „Velja Gorana“ i „Velji Zabio“ u Baru, i nalazište tehničko-građevinskog kamena i bijelog boksita „Međeđe“ u Nikšiću. Ležište koje se nalazi na deset kilometara od Ulcinja odnosno na brdu Volujica, kao i ono nadomak Budoša biće dato u koncesioni zakup od najviše tri decenije, pišu Dnevne novine

Koncesioninim aktima za nemetaličnu mineralnu sirovinu tehničko-građevinskog kamena, kao i za rudu bijelog boksita predviđeno je da bi koncesionari trebalo da prihoduju 71,1 milion, a državi u istom periodu plate za to najmanje 3,82 miliona eura. Za ove potrebe biće ukupno otvorena 44 nova radna mjesta.

– Koncesioni akti sadrže: predmet koncesije, tehnički izvještaj o ležištima, rok trajanja koncesije, osnovne parametre za ocjenu opravdanosti investicije, mjere za zaštitu životne sredine, opis postupka rekultivacije, unapređenje eneregetske efikasnosti, minimalni početni iznos koncesione naknade, kriterijume za izbor najpovoljnije ponude, spisak potrebne tehničke dokumentacije sa uslovima za njenu izradu, osnovne elemente tenderske dokumentacije i spisak propisa koji su primjenjuju u postupku davanja koncesije i vršenja koncesione djelatnosti – preciziraju iz Ministarstva ekonomije i dodaju da su sastavni dio akata još Nacrti ugovora o koncesiji i Uputstva za podnošenje ponuda.

Takođe ističu da se koncesije daju radi „racionalnog, ekonomičnog, pravilnog i efikasnog korišćenja prirodnih bogatstva, dobara u opštoj upotrebi i drugih dobara od opšteg interesa“.

Velja Gorana

Izvještaj o ležištu tehničko-građevinskog kamena na „Veljoj Gorani“, oko kilometar od istoimenog naselja u pravcu Ulcinja, uradila je agencija Etalon Geo Ofis iz Podgorice. U njemu se precizira da je površina lokaliteta 10,81 hektar, piše Pobjeda.

Detaljnija geološka istraživanja o količinama ove mineralne sirovine nisu rađena, ali se pretpostavlja da ukupne rezerve iznose oko tri miliona kubnih metara, od kojih je za eksploataciju oko 2,7 miliona kubika. Zbog sličnosti sa obližnim nalazištima „Darza“, „Možura“ i „Ristova ponta“, krečnjak sa ovog lokaliteta može koristiti za priozvodnju agregata za beton, klasičnih i savremenih podloga za puteve, nosećih slojeva od bitumena i tesanika za gruba zidanja.

Koncesija za „Velju Goranu“ imala bi maksimalni period od 30 godina, a kapacitet površinskog kopa za svaku od 28 godina eksploatacije procijenjen je na 20.000 kubika što ukupno predstavlja 560.000 kubnih metara ili 18,7 odsto procijenjenih rezervi, pa iz Ministarstva ekonomije smatraju da koncesije mogu biti i mnogo duže. Budući koncesionar imaće obavezu da zaposli 12 lica.

Prema karakteristikama ležišta, procentni iznos za obračun početne koncesione naknade iznosi sedam odsto tržišne vrijednosti rezervi za period eksploatacije od 28 godina. Tržišna vrijednost svakog kubika iznosi 16,32 eura, što znači da tržišna vrijednost rezervi koje se mogu otkopati ukupno iznosi 13,71 milion odnosno 489.600 eura na godišnjem nivou. Od toga će državi pripasti koncesiona naknada u minimalnom iznosu od 959.616 eura, što predstavlja 34.272 eura za svaku godinu zakupa.

Velji Zabio

Za razliku od „Velje Gorane“, ležište „Velji Zabio“, prema izvještaju agencije Etalon Geo Ofis, njegova površina je skoro trostruko veća i iznosi 29,04 hektara. Na osnovu do sada izvršenih detaljnih geoloških istraživanja, ukupne rezerve kamena sa ovog lokaliteta iznose oko 7,42 miliona kubnih metara, a za eksploataciju oko 6,67 miliona kubika. On se može koristiti za proizvodnju betona, podloga za puteve, nosećih slojeve bitumena, tucanika za pruge i tesanika za gruba zidanja. „Velji Zabio“ bi korištenjem od 20.000 kubika na godišnjem nivou tokom 29 godina eksploatacije dao 580.000 kubika kamena ili 7,8 odsto rezervi, pa se preporučuje da i ovaj lokalitet bude ponovo dat u koncesioni zakup. I ovom prilikom biće zaposleno 12 radnika.

S obzirom na sličnosti sa okolnim nalazištima, za ovo ležište početna koncesiona naknada iznosi sedam odsto tržišne vrijednosti rezervi tokom 29 godina njegovog korištenja. Kako tržišna vrijednost po kubnom metru iznosi 16,32 eura, tržišna vrijednost rezervi koje se mogu otkopati za vrijeme koncesije ukupno iznosi 14,2 miliona odnosno 489.600 eura na godišnjem nivou. Od toga će državi pripasti ukupna koncesiona naknada u minimalnom iznosu od 993.888 eura, odnosno 34.272 eura godišnje.

Međeđe

Koncesija za bijeli boksit i tehničko-građevinski kamen sa ležišta „Međeđe“ rezultat je inicijative kompanije Uniprom metali, koja gazduje Kombinatom aluminijuma Podgorica. Zavod za geološka istraživanja iz Podgorice uradio je geološka istraživanja ležišta, na osnovu kojeg je Ministarstvo ekonomije uradilo koncesioni akt. Na tri kilometra južno od Nikšića, procijenjeno je da postoji 1,55 miliona kubika bijelog boksita, rude iz koje se dobija aluminijum.

Eksploatacioni prostor većim dijelom je u vlasništvu Uniproma, pa je zaključak resornog ministarstva da se može dati u zakup. Kada su u pitanju rezerve boksita, na „Međeđi“ one trenutno iznose 1,27 miliona tona, ali se očekuje da će nakon dodatnih istraživanja one biti povećane na četiri miliona tona. Za kamen one iznose oko 15 miliona kubnih metara.

Kako se navodi u izvještaju, bijeli boksiti su specifična i u svijetu rijetka mineralna sirovina koja se primjenjuje u industriji vatrostalnih materijala, aluminatnog cementa, hemijskoj industriji i metalurgiji. Kamen sa nikšićkog nalazišta se može koristiti za izradu nosećih mehanički stabilizovanih slojeva kolovoza.

Obaveza koncesionara je da zaposli 20 radnika. Maksimalni rok koncesije za eksploataciju je 30 godina, tokom koje je minimalna godišnja proizvodnja 100.000 tona boksita i 20.000 kubika kamena.

S obzirom na to da će se obje rude iskorištavati 29 godina, očekuje se da će tržišna vrijednost iskopanog boksita biti 29 miliona, odnosno po milion eura za svaku godinu. Za kamen ona, pak, iznosi 14,2 miliona eura ili 489.600 za svaku godinu. Tako će država po osnovu koncesione naknade za boksit ukupno dobiti 870.000 eura što je 30.000 godišnje, dok će za kamen prihodovati 993.888 eura ili 34.272 na 12-mjesečnom nivou