Klijenti banaka u Crnoj Gori samo tokom septembra dobili su kredite u vrijednosti 83,23 miliona eura, po prosječnoj nominalnoj kamatnoj stopi (NKS) od 5,2, odnosno efektivnoj (EKS) od 5,9 odsto ukupnog iznosa pozajmice na godišnjem nivou, podaci su Centralne banke Crne Gore.
Od početka ove godine, građani, firme i Vlada ukupno su dobile 759,26 miliona eura kredita. Zbog posljedica teške krize izazvane pandemijom kovid-19, očekivano se najviše zadužuju kompanije – 391,89 miliona, građani su pozajmili 283,32 miliona, javna preduzeća i ona u stranom vlasništvu još 70,76 miliona, a nevladine i neprofitne organizacije 5,64 miliona eura. Vlada i lokalne uprave i dalje su na 6,66 miliona, a banke na milion eura duga prema drugim finansijskim institucijama.
Firme su samo tokom septembra pozajmile 43,36 miliona eura, od čega će nešto manje od polovine – odnsno 19,97 miliona eura – vratiti već u roku od 12 mjeseci. Građani su uzeli 31,72 miliona eura kredita, a za 31,72 rok isplate je duži od godinu dana. Državna preduzeća i inostrane firme će od kredita vrijednih 7,41 milion eura, 1,65 miliona vratiti za godinu dana, a ostatak su pozajmili na duži rok. I nevladine i neprofitne organizacije su se zaduživale, i to 188.000 eura na rok duži od 12 mjeseci.
Iznosi
Od 32,26 miliona eura pozajmica koje su banke tokom septembra odobrile građanima, čak 20,2 miliona čine gotovinski krediti – mahom s rokom vraćanja dužim od godinu. Za kupovinu i adaptaciju stanova odobreno je još 5,64, za refinansiranje obaveza prema drugim finansijskim institucijama 2,73 miliona, kupovinu robe široke potrošnje još 1,12 miliona, dok se preostala zaduženja odnose na likvidnost, investicije, izgradnju objekata, kupovinu automobila, obrazovanje, nenamjenske i ostale kredite.
Kompanije i dalje najviše sredstava pozajmljuju kako bi obezbijedili likvidnost obrtnih sredstava, i to 31,32 miliona eura samo tokom septembra. Značajnu stavku, ali trostruko manju od prethodne, čini 9,66 miliona eura namijenjenih za refinansiranje kredita podignutih kod ostalih banaka. Za nabavku osnovnih sredstava firme su se zadužile 3,74 miliona, za gotovinske kredite odnosi se 3,05 miliona eura, za investicije 2,27 miliona, dok se ostatak odnosi na gradnju, kupovinu automobila i druge potrebe.
Kamate
Proteklog mjeseca nisu se zaduživale banke, niti vlada na državnom i lokalnom nivou. Od ostalih sektora, najniže efektivne kamate imale su javna preduzeća i inostrane firme – prosječno 4,44 odsto na godišnjem nivou. Privreda je mogla da računa na prosječne EKS od 4,99 odsto, neprofitne organizacije i fondacije imale su 6,58 odsto, a građani prosjek od čak 7,44 odsto za pozajmice na godišnjem nivou.
Prema namjeni, najniže prosječne efektivne kamatne stope bile su za kredite namijenjene gradnji – 3,88 odsto, a najveće za one namijenjene obrazovanju – 13,31 odsto. Krediti koje najčešće koriste kompanije za investicije, nabavku i likvidnost takođe su sa nižim kamatnim stopama od 4,98 odsto, 4,58 odnosno 4,2 odsto u prosjeku. Građani se mogu zadužiti sa najnižom EKS 4,23 odsto za kupovinu robe široke potrošnje, dok za kupovinu ili adaptaciju stana iznosi 4,84 odsto.
Krediti namijenjeni refinansiranju obaveza imaju prosječnu kamatnu stopu od 5,37 odsto, kupovini zemljišta 5,82, automobila 6,59 odsto. Nenamjenski hipotekarni kredit može se koristiti uz prosječnu EKS od 6,4 odsto na godišnjem nivou, za ostale potrebe od 7,4 odsto, dok za gotovinske kredite iznosi 8,11 odsto ukupnog iznosa na svakih 12 mjeseci.
Izvor: Dnevne.me