Poreski dug ekvivalentan godišnjem tekućem budžetu izraz je neefikasnog i neracionalnog upravljanja javnim finansijama, naročito u poslednjih deset godina, dok u političkom smislu, dug ima uporište u partijskoj podršci velikom broju dužnika, u zamjenu za toleranciju zbog neplaćanja poreskih obaveza državi, saopštio je u razgovoru za Dan poslanik Aleksandar Damjanović (SNP).
On je kazao da je to je samo jedan od načina obezbjeđivanja političke lojalnosti, ali ne i jedini, jer se politička lojalnost kupovala i kupuje i tolerisanjem divlje gradnje, sive ekonomije, nelegalnog ribolova, neprijavljivanja turista, nelegalne sječe šuma i nizom drugih društveno i ekonomski štetnih ponašanja koja su postala obrazac.
“O činjenici da su poreski dužnici, naročito oni veliki, imali privilegovani položaj na tržištu u odnosu na subjekte koji su svoje obaveze državi redovno izmirivali, eventualnu finansijsku podršku tražeći od banaka, a ne „prikrivenim“ državnim kreditiranjem, što u stvari jeste poreski dug, gotovo niko i ne razmišlja. Zato sam skeptičan kada su u pitanju politička volja i kapaciteti aktuelne izvršne vlasti da se ozbiljno pozabavi smanjivanjem poreskog duga. Zato ni najnoviji zakonski model otpisa dijela poreskog duga, koji je nedavno donio krnji parlament, ne daje značajnije rezultate, a bilo bi dobro da nadležni državni organi upoznaju javnost sa primjenom istog”, rekao je Damjanović.
On je kazao da je neophodno i zaokružiti formiranje Poreske policije, za koju i važeći Zakon o poreskoj administraciji daje dovoljno prostora za funkcionisanje, tako da otpadaju sve nemušte izjave odgovornih kako nema zakonskih uslova za njen rad.
“U pitanju je politička blokada važne karike u suzbijanju poreskih nezakonitosti i to treba uporno ponavljati”, poručio je Damjanović.
Govoreći o gradnji autoputa, Damjanović je podsjetio da su prošle gotovo dvije godine od početka gradnje, te da spora dinamika gradnje i nizak nivo transparentnosti, pokazuju da se radi o ekonomski upitnom i finansijski rizičnom projektu.
“Nijesam slučajno upozorio na „albanski“ scenario, jer je početna cijena gradnje autoputa kroz Albaniju debelo premašena, kao i rokovi završetka projekta, a postoji bojazan da se ista stvar desi i u Crnoj Gori. Ulagao sam napore u prethodnom skupštinskom sazivu da se formira skupštinski odbor koji bi kontinuirano i sveobuhvatno nadzirao sve aspekte odvijanja projekta u cilju povećanja odgovornosti i transparentnosti, ali parlamentarna većina nije htjela da napravi taj iskorak. Nije za to kasno ni danas, bez obzira na situaciju u kojoj funkcioniše Skupština. Takođe, pitanje valutnog rizika i dalje ostaje otvoreno. Osim uvjeravanja, čak i sa najodgovornijih pozicija, da će se država zaštititi od valutnog rizika kada za to dođe vrijeme, jer je sada, kažu, preuranjeno da se time bavimo, nema nijednog konkretnog poteza odgovornih da se preduprijede rizici promjene pariteta eura i dolara, iako finansijsko tržište nudi sijaset modela zaštite. Horizont eventualnog, a iskreno se nadam uspješnog završetka ovog projekta, debelo nadilazi vremenski okvir u kojem funkcioniše trenutna Vlada, pa odatle valjda i to lakonsko ponašanje vlasti oko krupnih i rizičnih stvari, što autoput svakako jeste. Ozbiljna vlast u ozbiljnoj državi ne ponaša se tako”, naglasio je Damjanović.
On se osvrnuo i na probleme u željezničkim kompanijama.
“Segmentacija jedinstvenog željezničkog preduzeća, kako je javnost uvjeravana, urađena je zbog demonopolizacije tržišta željezničkog prevoza roba i usluga, pod izgovorom evropskih obaveza i uporedne prakse. Šta smo, osim višestruko umnožene administracije, novih upravljačkih struktura, odnosno bordova direktora dobili, vidljivo je golIm okom. Uz strateške greške, kao što je zapostavljanje brze i efikasne modernizacije željezničke „kičme“, crnogorske dionice pruge Bar-Beograd, uz kreiranje jedinstvene poslovne platforme zajedno sa lukom u Baru, kao neraskidivog segmenta, sada imamo najavu gašenja, odnosno privatizacije pojedinih preduzeća. U jednom slučaju opravdanje se traži u neefikasnosti i „tržišnim“ razlozima, u drugom se izlazi u susret „poznatom“ kupcu koji će da pravi svoju, a ne kako bi trebalo državnu cjelinu robnog željezničkog saobraćaja i lučkih usluga”, istakao je Damjanović.