Koji je poslovni interes Elektroprivrede (EPCG) da kupi nikšićku Željezaru, da li je energetska kompanija spremna da svojim novcem finansira kupovinu fabrike i izmiruje obaveze prema radnicima Željezare ili očekuje pomoć iz državnog budžeta pitanja su na koja juče Vijestima nije jasno odgovoreno iz ove državne firme čiji je predsjednik odbora direktora Milutin Đukanović, a izvršni direktor Nikola Rovčanin.
Premijer Dritan Abazović je prije dva dana novinarima saopštio da je Vlada dala saglasnost državnoj energetskoj kompaniji da započne pregovore sa turskom Tosjali grupom o kupovini nekadašnjeg nikšićkog giganta koji se bavi proizvodnjom i preradom čelika,te da mu je “iznijet realna biznis plan i nešto što bi moglo da se izvede u narednom periodu.On je to izjavio nakon sastanka koji je u zgradi vlade, bez prisustva radnika Željezare, imao sa Đukanovićem, predsjednikom Opštine Nikšić Markom Kovačevićem i ministrom finansija Aleksandrom Damjanovićem. Sastanku nije prisustvovao ministar ekonomije Goran Đurović.
Više detalja u vezi modela pod kojim bi EPCG preuzela fabriku nakon sastanka nije saopšteno.
Ništa specifično
Vijesti su juče tražile odgovore od EPCG i na sljedeća pitanja koliko bi radnika Željezare preuzela EPCG,koliko novca je na mjesečnom nivou potrebno za bruto zarade radnika Željezare,šta bi tačno model preuzimanja fabrike od strane EPCG podrazumijevao, do kada bi EPCG mogla da preuzme fabriku i da pokrene proizvodnju, da li EPCG ima pismenu saglasnost Vlade da uđe u posao kupovine fabrike i kada je ona dobijena ili je riječ samo o usmenoj saglasnosti i da li preuzimanje fabrike uključuje investicije u nju,koje investicije i iz kojih sredstava.
Iz energetske kompanije je odgovoreno da trenutno mogu da saopšte sljedeće:
“Kao što je poznato, predsjednik Odbora direktora EPCG prisustvovao je sastanku sa predsjednikom Vlade na kome se razgovaralo o modelima rješavanja problema u vezi sa statusom Željezare. Po odobrenju Vlade, kao predstavnika većinskog akcionara, EPCG će otpočeti proces razgovora sa Toščelikom. Što se tiče pitanja koje se odnose na dalje korake (tok pregovora, način upravljanja Željezarom u slučaju da dođe do takve realizacije istih itd.), u ovom trenutku ne možemo reći ništa specifično, jer novina u tom pogledu nema. Razumije se da će EPCG,na fonu jučerašnjeg sastanka sa predsjednikom Vlade, prvo sagledati stanje u kome se nalazi Željezara, kako bi se dalje, kroz razgovore sa aktuelnim vlasnikom, vidjelo kakve su mogućnosti za investiranje. U svakom slučaju, EPCG će, kao i do sada, blagovremeno obavještavati javnost o svim svojim poslovnim potezima, naročito ako dođe do bilo kakvih promjena u pogledu statusa naše kompanije u rješavanju problema koji se odnosi na Željezaru”, odgovoreno je iz kompanije.
Prema nezvaničnim informacijama Vijesti za isplate plata radnika Željezare u bruto iznosu na mjesečnom nivou je potrebno 150.000 eura. Radnici trenutno primaju 90 odsto zarade, a turski vlasnik im je početkom juna saopštio da će u naredna tri mjeseca,odnosno,do 1. septembra svi ostati bez posla, da ne može da im isplaćuje 90 odsto zarade i da će zadržati samo 25 radnika iz uprave.
Daka čeka odgovor države
Vlasnik kompanije Neksan Miodrag Daka Davidović, koji pregovara o kupovini Željezare, kazao je prošle sedmice Vijestima da su ga predstavnici Tosjali grupe obavijestili da pregovore u kupovini Željezare mogu nastaviti 22. avgusta, ali i da nije dobio odgovore iz ministarstava o njegovom zahtjevu da mu se omogući izgradnja solarnih i vjetro elektrana za budući rad Željezare, da se vrati pravo Željezare na korišćenje voda iz Liverovića i krečane na kamenolomu Budoš, kao i da sve to otežava njegovu namjeru da preuzme ovu fabriku i ponovo pokrene proizvodnju.
On je naveo da je nastavak pregovora nemoguć bez odgovora države na ova pitanja.
Davidović je ranije naglasio da ne traži od države nijedan euro učešća u kupovini Željezare, niti subvencija za struju već samo da mu se omogući izgradnja solarnih i vjetro elektrana za potrebe Željezare i vraćanja prava da koristi vodu iz Liverovića i krečanu, jer bez toga nije moguće obnoviti proizvodnju.
Davidović je Turcima za fabriku ponudio 15,1 milion eura. Za tu sumu je Tosjali kupio fabriku od stečajne uprave 2012. godine uz obećanje da će za tri godine uložiti 35 miliona eura i uposliti do 550 radnika,što se nije desilo. Turci su tražili 20 miliona da izađu iz fabrike.
Iz Ministarstva ekonomskog razvoja i turizma Vijestima su u junu kazali da turski investitor nije ispunio obaveze. Na pitanje koje su sankcije predviđene i da li će one biti sprovedene zbog neispunjenja ugovora iz resora kojim rukovodi ministar Goran Đurović su objasnili da će “imajući u vidu da je investicioni ugovor između Vlade i kompanije Toščelik istekao u junu 2017. godine, MERT će u narednom periodu pažljivo sagledati sve pravne činjenice.
Akumulirani gubitak preduzeća Toščelik, koje gazduje Željezarom, na kraju prošle godine je bio 55 miliona, a dugoročne i kratkoročne obaveze 68 miliona.
Rampa AZK za državnu pomoć
U martu prošle godine je obustavljena proizvodnja, a turski vlasnik je za njen nastavak i povećanje profitabilnostii ispostavio deset zahtjeva koji bi koštali na godišnjem nivou između pet i šest miliona eura.
Agencija za zaštitu konkurencije (AZK) ocijenila je da, ako bi Ministarstvo ekonomskog razvoja ispunilo zahtjeve turske kompanije Toščelik za nastavak proizvodnje u nikšićkoj Željezari, to bi bilo suprotno Zakonu o kontroli državne pomoći.
Toščelik je tražio obezbjeđivanje direktne izvozne subvencije od 15 odsto za proizvode koje će izvoziti u narednih deset godina, produženje poslovanja u biznis zoni za još deset godina, obezbjeđivanje jedinstvene tarife za električnu energiju u iznosu od 23 eura po megavat-satu i to do kraja 2025. godine, hitno investiranje u terminal za tečni prirodni gas malog kapaciteta i da u 2021. godini počne prodaja gasa proizvođačkim kompanijama po cijenama cjevovodnog gasa, kao i obezbjeđivanje neophodne dozvole bez bilo kakvog odlaganja.
Tuski vlasnik je tražio oslobađanje u iznosu od 100 odsto od plaćanja 24 odsto doprinosa za socijalno osiguranje na zarade na teret zaposlenih, što iznosi približno 800.000 eura godišnje u narednih deset godina, oslobađanje u iznosu od 100 odsto od plaćanja 173.000 eura godišnjeg poreza za imovinu, narednih deset godina, oslobađanje u iznosu od 100 odsto od plaćanja eko-poreza od 120.000 eura na godišnjem nivou, u narednih deset godina.
Zahtjev je bio i oslobađanje od PDV-a za uvezene sirovine i druge materijale, jer su 100 odsto izvozna kompanija, obezbjeđivanje kredita od 10 miliona eura od Investiciono-razvojnog fonda kao obrtnog kapitala i/ili investicije s rokom otplate od sedam godina, bez kamate i s grejs periodom od prve tri godine…
Izvor: Vijesti
