Misisipi, savezna država koja se često opisuje kao najsiromašnija u Sjedinjenim Američkim Državama, nudi fascinantan kontrast kada se uporedi sa ekonomijama evropskih zemalja. Iako se često doživljava kao simbol ekonomskih izazova u SAD-u, podaci iz 2021. godine pokazuju da BDP po glavi stanovnika u Misisipiju iznosi 47.190 dolara.

Za poređenje, BDP po glavi stanovnika u Njemačkoj iznosi 57.530 dolara, dok Češka ima 44.820 dolara, a Portugalija 36.830 dolara. Ovo znači da ekonomski učinak po pojedincu u Misisipiju nadmašuje ili se približava onome u nekoliko evropskih zemalja koje se smatraju razvijenim.

Međutim, iako BDP po glavi stanovnika pruža vrijedan uvid u ekonomsku snagu, on ne uzima u obzir sve aspekte kvaliteta života. U Evropi, mnoge države imaju razvijenije sisteme socijalne zaštite, univerzalnu zdravstvenu njegu i niže stope siromaštva u poređenju s Misisipijem. Na primjer, stopa siromaštva u Misisipiju je među najvišima u SAD-u, a pristup osnovnim uslugama poput obrazovanja i zdravstvene zaštite često je ograničen.

S druge strane, ovaj podatak o BDP-u ukazuje na snagu američke ekonomije u cjelini. Iako postoje značajne unutrašnje razlike među državama, prosječan BDP po stanovniku u SAD-u značajno nadmašuje evropski prosjek. To se može djelimično pripisati većoj produktivnosti rada, nižim porezima i fleksibilnijem tržištu rada u SAD-u.

Ipak, razlike u životnim troškovima igraju ključnu ulogu. U Misisipiju su troškovi života značajno niži nego u mnogim evropskim gradovima, što znači da prosječni stanovnik može više kupiti za isti iznos novca.

Iako Misisipi i dalje nosi etiketu najsiromašnije američke države, ovaj primjer pokazuje koliko su složena pitanja ekonomskog razvoja i standarda života. Ovaj podatak takođe izaziva tradicionalne percepcije o ekonomskoj snazi Evrope u poređenju sa SAD-om.

Kako se rangiranja mijenjaju s prilagođavanjem za paritet kupovne moći (PPP)?

Pariteti kupovne moći (PPP) su pokazatelji razlika u cijenama između zemalja. Prema objašnjenju Eurostata, “PPP nam pokazuje koliko valutnih jedinica košta određena količina roba i usluga u različitim zemljama.” Kada se BDP po glavi stanovnika prilagodi za PPP, i same cifre i rangiranja značajno se mijenjaju. Prema Međunarodnom monetarnom fondu (MMF), koji ove podatke konvertuje u američke dolare, BDP po glavi stanovnika u Sjedinjenim Državama iznosi 86.601 dolara, dok prosjek Evropske unije iznosi 62.660 dolara.

Ovaj način prilagođavanja omogućava pravednije poređenje između zemalja, jer uzima u obzir razlike u cijenama i troškovima života, čime se bolje odražava stvarna kupovna moć stanovnika u različitim državama.

Zašto se Luksemburg i Irska smatraju odstupanjima?

Prema podacima Eurostata, visok BDP Luksemburga se “djelimično objašnjava činjenicom da veliki broj stranih rezidenata radi u zemlji i time doprinosi njenom BDP-u, dok oni nisu dio stalne populacije Luksemburga.”

Dr Tom McDonnell, ko-direktor Nevin Instituta za ekonomska istraživanja, izjavio je za Euronews Business da je BDP Irske iskrivljen zbog poreskog planiranja američkih multinacionalnih kompanija.

BDP predstavlja novčanu vrijednost svih konačnih dobara i usluga proizvedenih u nekoj zemlji tokom određenog vremenskog perioda. On služi kao ključni pokazatelj za mjerenje veličine i rasta ekonomije neke države.

BDP po glavi stanovnika se često koristi za poređenje između država, dok BDP po glavi stanovnika prilagođen za paritet kupovne moći (PPP) nudi pravedniju osnovu za poređenje. Za poštenije poređenje takođe se koriste raspoloživi prihod, kao i prosječne i medijalne plate, prenosi Euronews.com.