Kontrolu poslodavaca u svim opštinama o poštovanju obračuna plata po programu Evropa sad 2, obavljaju 22 inspektora, saopšteno je iz Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalnog dijaloga.
Iz resora kojim rukovodi ministarka Naida Nišić kazali su Vijestima da Ministarstvo, zbog sve većeg broja kompanija na domaćem tržišu i široke nadležnosti inspekcije rada, planira da zaposli još tih, ali i inspektora za zaštitu i zdravlje na radu.
Oni međutim nijesu precizirali koliki je optimalan broj inspektora koji im je potreban.
Od 1. oktobra su stupile na snagu izmjene Zakona o obaveznim socijalnim doprinosima, kojim je ukinut doprinos za penziono osiguranje na teret poslodavca od 5,5 odsto bruto zarade, a doprinos za zaposlenog smanjen sa 15 na deset odsto.
Tada je stupila na snagu i izmjena Zakona o radu, kojim se minimalac povećava sa 450 na 600 EUR za one koji rade na mjestima kojima se zahtijeva školska sprema do petog stepena obrazovanja, odnosno 800 EUR za radna mjesta koja su sistematizacijom definisana za visoku školsku spremu, sa šestim i većim stepenom obrazovanja.
“Kontrole su se do sada sprovodile po službenoj dužnosti na teritoriji svih opština. Inspektori kontrolišu da li je zaposlenim isplaćena minimalna zarada predviđena Zakonom o radu, kao i to da li je umanjenje doprinosa na obavezno socijalno osiguranje na teret zaposlenog, poslodavac isplatio zaposlenima kao dio njihove zarade (ovaj dio kontrole odnosi se na osobe koje su prije primjene programa Evropa sad 2, već primale zaradu iznad 600 EUR, odnosno 800 EUR. Trenutno su na poslovima vršenja inspekcijskog nadzora angažovana 22 inspektora”, kazali su iz resora rada.
Vijesti su pitale koliko su kazni inspektori po ovom osnovu do sada napisali i u kojem iznosu, ali iz Ministarstva te podatke nijesu saopštili.
Objasnili su i da neisplaćivanje minimalca nije propisano kao prekršaj, zbog čega inspektor ne može da izrekne novčanu kaznu, pa u slučaju utvrđenih nepravilnosti izdaje mjeru ukazivanja, ili rješenje kojim se poslodavcima daje rok da otklone te probleme.
Ako poslodavac ove mjere ne ispoštuje, inspektori mogu, prema Zakonu o inspekcijskom nadzoru, do izvršenja da izreknu novčane kazne od 500 do pet hiljada EUR.
U slučaju da, kako kažu, kompanije umanjene doprinose na obavezno socijalno osiguranje na teret zaposlenog ne isplate kao dio zarade, može se izreći kazna od 2,2 hiljade EUR, a preduzetnicima 500 EUR.
Na pitanje da li kontrolišu i ministarstva, s obzirom na to da je i država poslodavac, iz ovog resora su naveli da nijesu za to nadležni.
Premijer Milojko Spajić početkom novembra je kazao da nažalost ne postoji dovoljan broj inspektora koji bi ispratio poštovanje mjera iz programa Evropa sad 2. Naglasio je i da je urađena reforma Uprave za inspekcijske poslove (UIP), čime su inspekcije podijeljene po resorima, pa ministri nemaju izgovora da ne rade svoj posao.
UIP je zvanično ugašen 1. oktobra, pri čemu su inspektori, inspekcije i drugi službenici, raspoređeni unutar državnih resora.
Iz Vlade su ranije kazali da su se na to odlučili jer su bili nezadovoljni radom UIP-a, te da vjeruju da će povratak inspekcija u ministarstva donijeti bolje rezultate.
