Uprava za statistiku saopštila je da nije tačno da u zvaničnoj statistici Ukrajince i Ruse koji su u Crnu Goru došli zbog rata tretiraju kao turiste. Kažu da ih Uprava za statistiku tako ne evidentira, već na zakonom definisan način i prema međunarodnoj metodologiji, koristeći i podatke ostalih nadležnih institucija.
Monstat je reagovao na tekst „Statistika i strance koji žive u CG tretirala kao turiste”, u kojem se prenosi izjava direktora Centra za istraživanje i razvoj turizma Petra Golubovća, koju je dao u Jutarnjem programu Televizije Crne Gore.
Reagovanje Monstata prenosimo integralno:
Uprava za statistiku kao nadležno tijelo za proizvodnju zvanične statistike ne računa turiste slobodnim nahođenjem, već zakonom definisane nadležnosti sprovodi profesionalno i nezavisno, kao i na transparentan i visoko stručan način, primjenjujući međunarodno propisanu metodologiju.
Zvanični podaci statistike dolazaka i noćenja turista nijesu puko sabiranje par brojeva, niti je tako jednostavno govoriti o veličini ove pojave na bazi par pokazatelja, ili možda i pretpostavki.
Cilj ovog statističkog istraživanja o dolascima i noćenjima turista u ugostiteljskim objektima za smještaj je da obezbijedi osnovne podatke o obimu turističkog prometa (dolasci i noćenja) domaćih i stranih turista, a oblast statistike turizma regulisana je EU regulativom br. 692/2011. Takođe, proizvodnja ove statistike se oslanja na zakone o turističkim organizacijama, o boravišnoj taksi, o strancima (prijava i odjava turista koja se podnosi lokalnoj turističkoj organizaciji).
Dakle, prethodno navedeno je polazna osnova u procesu proizvodnje zvaničnih podataka statistike turizma na bazi izvora podataka koje dobijamo od:
Lokalnih turističkih organizacija svih jedinica lokalnih samouprava, na osnovu svojih sistema prijave i odjave boravka turista (administrativna baza podataka shodno Zakonu o turističkim organizacijama);
Ministarstva unutrašnjih poslova – registar boravišta RB90 (Zakon o strancima);
Ministarstvo održivog razvoja i turizma (Zakon o turizmu i ugostiteljstvu – podaci o evidenciji smještajnih objekata iz Centralnog turističkog registra);
Nacionalna turistička organizacija (Zakon o turističkim organizacijama-podaci iz izvještaja o turističkom prometu);
Prema definiciji, turista je svaka osoba koja izvan svoje uobičajene sredine provede najmanje jednu noć u smještajnim objektima ali ne duže od 12 mjeseci neprekidno, kao i da se turistima ne smatraju osobe koje u mjestu posjete borave duže od 12 uzastopnih mjeseci (npr. diplomatski i konzularni predstavnici, izbjeglice, raseljena lica, osobe u tranzitu koje formalno ne ulaze u zemlju i sl).
Stranac koji boravi u Crnoj Gori u turističke svrhe, a ne koristi usluge davaoca smještaja dužan je da prijavi i odjavi boravak preko turističke organizacije.
Podatke o turistima, u definisanom roku, lokalne turističke organizacije dostavljaju Upravi za statistiku, koji se dalje uparuju i provjeravaju sa podacima MUP-a (pregogranični ulasci i izlasci stranaca u/iz Crne Gore).
Uprava za statistiku je primijenila sve procese proizvodnje zvaničnih podataka statistike turizma na izvornim podacima dobijenih od institucija koje su odgovorne za iste, u skladu sa zakonom koji definiše njihovu nadležnost.
Takođe, u skladu sa praksom, ovi javno dostupni podaci su dostavljeni i relevantnim institucijma koje prate razvoj ove strateške djelatnosti i dalje ih analiziraju i upoređuju sa podacima koje one prikupljaju iili svojim ovlašćenjima metodološki obrađuju.
Analiza raspoloživih podataka posmatranih kroz dužu vremensku seriju, pokazuje da je u privatnom smještaju, primjera radi, u maju 2019. godine bilo registrovano skoro 19,4 hiljade ruskih turista, dok je u junu bilo registrovano 38,4 hiljade ruskih turista. Međutim, ako posmatramo podatke tekuće godine, oni ukazuju da je u junu 2023. godine bilo registrovano 23,1 hiljade ruskih turista, dakle manje za oko 15 hiljada ruskih turista, čime se najbolje i demantuju iznešene informacije kroz medije.
Naglašavamo da Uprava za statistiku ne dezinformiše javnost o rezultatima zvanične statistike iz oblasti turizma, već u skladu sa Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike i Kodeksom prakse Evropske statistike prati kretanje turista i objavljuje zavanične podatke o njihovom broju u Crnoj Gori.
Ukazujemo još jednom da smo uvijek na raspolaganju medijima, te očekujemo da se kontaktira institucija, a posebno kada se optužuje i to bez našeg, odnosno stava druge strane.
