Nakon sedam godina čelnu poziciju Centralne banke trebalo bi da napusti kadar Demokratske partije socijalista Radoje Žugić jer je predsjednik Crne Gore Jakov Milatović predložio Skupštini da na tu funkciju izabere direktoricu Investiciono-razvojnog fonda Irenu Radović. Od nove guvernerke privrednici očekuju da obezbijedi povoljnije uslove kreditiranja i jeftinije bankarske usluge. Da bi se to postiglo, bivši guverner Ljubiša Krgović smatra da je neophodno da se Centralna banka oslobodi političkih i drugih interesnih uticaja.
Baš kao i građani i privreda, naročito mala i srednja preduzeća za bilo koju veću investiciju, unapređivanje ili proširenje poslovanja primorani su da se zadužuju.
No uslovi po kojima su do sada uzimali kredite kod banaka nijesu kažu bili nimalo povoljni.
“Imamo puno problema u dolaženju do kvalitetnih, svježih sredstava sa dobrim rokovima. Ogledaju se u različitom tretiranju kolaterala prilikom odobaravanja kredita. U raznim drugim problemima da se na brz i povoljan način privreda može zadužiti“, kaže za TVCG Slobodan Mikavica, predsjednik Unije poslodavaca.
Zato od nove guvernerke, za koju je predložena direktorica Investiciono razvojnog fonda Irena Radović, očekuju da osnaži bankarski sektor, ali i da ga približi interesima građana i privrede.
“Ipak su banke privrednici. One će da se ponašaju onakao kako im poslovni ambijent odnosno mjere CBCG nalažu. Ukoliko te mjere budu na ekonomski način sprovedene i usmjerene ka relaksaciji i stimulisanju banaka da se drugačije i one postave svakako da će morati i imati potrebu da na neki način koriguju i prilagode svoje kamate i provizije na nešto bolji način“, kaže Mikavica.
Iz najveće monetarne institucije u prethodnom periodu visinu kamatnih stopa, skupih provizija i ostalih bankarskih usluga na koje su se i privreda i građani najviše žalili pripisivali su tržišnim uslovima i globalnoj situaciji, te se pravdali da na sve to ne mogu da utiču.
Bivši guverner Ljubiša Krgović, međutim ne misli tako, pa od nove guvernerke očekuje da tu praksu prekine.
“Centralna banka nema direkne mehanizema ali postoje indirektnti mehanizmi kojima se taj javni interes može ostavriti. Mislim da taj regulatorni okvir u dijelu primjene odnosno postupanja uključujući politiku licenciranja treba prilagoditi interesima rasta i razvoja ukupnog bankarskog sistema, privrede i građana, a ne pojedinih banaka i nereputabilnih investitora“, navodi Krgović.
Da bi se sve to i ostvarilo Krgović smatra da je prvi i osnovni uslov da se Centralna banka u budućem periodu oslobodi svih uticaja sa strane.
“Mislim da treba prvo otkloniti i sanirati posljedice dugog političkog, interesnog i personalnog uticaja na Centralnu banku. I to će mislim biti ključni problem. Da bi se to uradilo treba revitalizovati nezavisnost Centralne banke“, kazao je Krgović.
Dok se to ne desi banke od kojih je većina inostranih, će na račun privrede i građana ostvarivati enormne profite. Na kraju septembra deset od 11 poslovnih banaka imalo je pozitivan rezultat sa ukupnim profitom od 112 miliona eura.
Sa druge strane Centralna banka kao monetarni regulator ima svoj budžet, a plate u toj instituciji uveliko prevazilaze zarade u javnom sektoru, pa je tako plata aktuelnog guvernera Radoja Žugića viša od pet hiljada eura.
(RTCG)
