Autor: Agencija “Konto’s“
U prethodnom tekstu smo govorili o tome kako se formira i određuje bruto zarada zaposlenih u Crnoj Gori. Sada je vrijeme da otvorimo priču o tome koji se sve porezi i doprinosi plaćaju, a takodje vrlo je bitno i da znamo koliko se plaća poreza i doprinosa na zarade u Crnoj Gori.
Prisjetićemo se iz prethodnog teksta o bruto zaradama da ona obuhvata: neto zaradu, porez na dohodak fizičkih lica i doprinose za obavezno socijalno osiguranje iz zarade, koji idu na teret zaposlenoga. Važno znati da doprinosi za obavezno socijalno osiguranje na zarade, koji idu na teret poslodavca, ne spadaju u bruto zaradu. Takodje, pojam „bruto zarada“ ne predstavlja ukupan trošak zarade za poslodavca.
Znamo da se bruto zarada određuje po formuli: Startni dio zarade + [ (Koeficijent složenosti radnog mjesta uvećan za radni staž / minuli rad) x Obračunska vrijednost koeficijenta ]. Kada smo dobili bruto zaradu, kako dobijamo iznose poreza i doprinosa na zarade i po kojim procentima?
Porezi i doprinosi na zarade se određuju tako što se bruto zarada zaposlenih množi sa procentima koji su određeni za svaki porez ili doprinos pojedinačno, i to:
1. Porez na zarade – 9,00% od bruto zarade
2. Doprinosi na teret zaposlenog – 24,00% od bruto zarade
- Doprinos za fond PIO – 15,00%
- Doprinos za zdravstvo – 8,50%
- Doprinos za osiguranje od nezaposlenosti – 0,50%
3. Doprinosi na teret poslodavca – 10,97% od bruto zarade
- Doprinos za fond PIO – 5,50%
- Doprinos za zdravstvo – 4,30%
- Doprinos za osiguranje od nezaposlenosti – 0,50%
- Doprinos za Savez saostalnih sindikata – 0,20%
- Doprinos za Privrrednu komoru – 0,27%
- Doprinos za fond rada – 0,20%
4. Prirez porezu u Podgorici – 15,00% od Poreza na zarade *
* Napomena: stopa prireza na porez u Podgorici i na Cetinju iznosi 15,00%, u Budvi 10,00% dok u ostalim opštinama u Crnoj Gori iznosi 13,00%
Neto zaradu dobijamo kada od bruto zarade oduzmemo iznose poreza na zarade (1) i doprinosa na teret zaposlenog (2). Bruto zarada predstavlja zbir neto zarade, poreza na zarade i doprinosa na teret zaposlenog. Ukupan trošak poslodavca čini bruto zarada, doprinosi na teret poslodavca (3) i prirez porezu (4).
Vrlo važno je napomenuti i da je u Crnoj Gori važeći, takozvani „Krizni porez“ kojim se sve bruto zarade koje prelaze 720,00€ oporezuju sa dodatnih 4,00%, tj. 2,00% od januara 2016. godine (na iznos bruto zarade preko 720,00€).
Takodje, Zakonom o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju lica sa invaliditetom, poslodavac koji nije zaposlio lice sa invaliditetom, a ima više od 10 i manje od 20 zaposlenih dužan je da plati doprinos u iznosu od 5,00% od prosječne mjesečne zarade u Crnoj Gori. Poslodavac koji ima više od 20, a manje od 50 zaposlenih plaća doprinos u iznosu 20,00% od prosječne zarade ukoliko nema zaposlenih lica sa invaliditetom. Poslodavac koji ima više od 50 zaposlenih, a nema zaposlena lica sa invaliditetom (dužan je da zaposli 5,00% lica sa invaliditetom od ukupnog broja zaposlenih) plaća 20,00% za svako lice sa invaliditetom koje je bio dužan da zaposli.
Prema zakonu o radu Crne Gore, članom 80, stav 2, utvrđeno je da minimalna zarada u Crnoj Gori ne može biti manja od 30,00% prosječne zarade. Minimalnu zaradu utvrđuje Vlada na predlog Socijalnog savjeta i ona je trenutno utvrđena na 193,00€ u neto iznosu.
Po isplati zarada, Poreskoj upravi Crne Gore se podnosi Izvještaj o obračunatim i plaćenim porezima i doprinosima – IOPPD obrazac, dok se opštinskim poreskim službama podnosi prijava za obračun prireza porezu na dohodak fizičkih lica – OPPND obrazac.
I na kraju, važno je da ste upoznati koliko i koje sve poreze i doprinose plaćate, ali takođe je bitno da svoje poreske obaveze redovno izmirujete.
Naš savjet je da poreze uvijek plaćate na vrijeme.
