Koje zemlje EU najviše zavise od izvoza u SAD: Njih bi mogući trgovinski rat najviše bolio, posebno jednu malu državu

November 18, 2024

Osim Njemačke, Irske i Italije, potencijalna carina od 10 odsto na svu EU robu koja se izvozi u SAD značajno bi uticala i na druge zemlje ovog bloka, kojima SAD predstavljaju značajan udio u ukupnom izvozu, piše Euronews.

“One (zemlje EU) ne kupuju naše automobile. Ne kupuju naše poljoprivredne proizvode. Oni prodaju milione i milione automobila u SAD. Ne, ne, ne, moraće da plate veliku cijenu “, rekao je novoizabrani predsjednik SAD Donald Tramp neposredno prije izbora.

Nakon njegove pobjede, EU sada razmatra koje opcije ima za rješavanje problema potencijalnih carina, što je bio jedan od glavnih predloga Trampove kampanje za reizbor.

Koje zemlje EU bi bile najviše pogođene potencijalnom carinom od 10%? Koje evropske nacije imaju najveći udeo SAD u izvozu van EU? Koliki procenat izvoza svake zemlje EU ide u SAD?

Euronevs Business je analizirao potencijalni uticaj Trampovih predloženih tarifa sa akcentom na vrijednost robe koju zemlje EU izvoze u SAD, koje zemlje bi bile najviše pogođene i kojima najveći udio izvoza ide u SAD.

U 2023. Njemačka je ubedljivo prednjačila, izvozivši 157,7 milijardi eura robe u SAD prema Eurostatu. Slijedile su je Italija i Irska, sa izvozom vrijednim 67,3 milijardi eura, odnosno 51,6 milijardi eura. Zajedno, ove tri zemlje čine 55 odsto izvoza EU u SAD.

Francuska je izvezla 43,9 milijardi eura, Holandija 40,5 milijardi eura, Belgija 31,3 milijardi eura, a Španija 18,9 milijardi eura.

Fokusiranje na udio izvoza umjesto obima

Analiza udjela SAD u izvozu van EU i udjela SAD u ukupnom izvozu robe za svaku zemlju EU otkriva potencijalne rizike za svaku od njih, čak i za one sa manjim ukupnim obimom izvoza.

Termin “ekstra-EU“ se odnosi na transakcije sa svim zemljama van EU, drugim riječima na trgovinu sa ostatkom svijeta, isključujući zemlje članice EU.
U 2023. godini, Irska je imala najveći udeo izvoza u SAD među zemljama EU, sa 45,8 odsto izvoza van EU usmjerenih u SAD. To znači da je skoro polovina irskog izvoza van EU bila namijenjena Americi.

Pored toga, sedam drugih zemalja EU imalo je udio od 20 odsto ili više, u rasponu od 20 do 26 procenata. Među ovim zemljama su Finska, Austrija, Portugal, Italija, Njemačka, Slovačka i Švedska.

Među četiri najveće ekonomije u EU, Španija je imala najmanji udio izvoza u SAD u izvozu “ekstra-EU“ od 13 procenata, a slijedi Francuska sa 16 odsto.

Ovaj procenat je bio manji od 10 u sedam zemalja EU. To su Slovenija, Kipar, Bugarska, Letonija, Hrvatska, Rumunija i Grčka.

Učešće SAD u ukupnom izvozu robe

Irska je daleko najzavisnija zemlja EU od izvoza u SAD. U 2023. godini, više od četvrtine (26,6 odsto) kompletnog irskog izvoza robe bilo je usmjereno u SAD, prema Eurostatu. Ovo čini Irsku upadljivim izuzetkom, ističući veliku zavisnost te ostrvske zemlje od američkog tržišta.

Među četiri najveće ekonomije u EU, francuski izvoz u SAD činio je 7,3 odsto, dok je španski iznosio 4,8 procenata.

Nordijske zemlje imaju značajan izvoz u SAD

SAD su takođe imale značajan udio u izvozu nordijskih zemalja. Pored Finske (11,1 odsto), koja je zauzela drugo mesto, Švedska (8,9 odsto) i Danska (8,3 odsto) zauzele su peto i šesto mesto među zemljama EU po udelu izvoza u SAD.

Ovaj udio je takođe bio iznad pet odsto u drugim zemljama EU, uključujući Austriju (7,1 procenata), Portugal (6,8odsto) i Belgiju (6,3odsto).
Ukupno, udio SAD u izvozu premašio je pet odsto u 10 zemalja EU.

Tako bi potencijalna carina od 10 odsto na svu EU robu koja se izvozi u SAD imala značajan uticaj ne samo na Irsku, Njemačku i Italiju već i na niz drugih zemalja.

Švedski premijer priznaje mogući “ozbiljan uticaj na izvoz”

Prihvatajući potencijalne rizike, švedski premijer Ulf Kristerson je izjavio da se njegova zemlja priprema za različite scenarije i razvoj događaja.

“Jedan rizik je trgovinski rat između SAD i Kine, zajedno sa višim carinama generalno, što bi moglo ozbiljno da utiče na švedske izvoznike“, rekao je on, prenose švedski mediji, uključujući Ttelu.

Finski izvoznici se suočavaju sa izazovima

Savjetnik u finskoj advokatskoj kancelariji “Borenius” Kenet Krasevski, primijetio je u svom blogu da se finski izvoznici suočavaju sa izazovnim okruženjem jer SAD razmatraju uvođenje carina na evropsku robu. SAD su najveći trgovinski partner Finske van EU, a “finske industrije, posebno one u oblasti čelika, papira, mašina i tehnologije, mogle bi naići na veće barijere za ulazak na američko tržište“, napisao je on.

SAD su glavna destinacija za britanski izvoz

Među velikim evropskim zemljama van EU, SAD drže značajan udio u izvozu robe Ujedinjenog Kraljvstva. Prema britanskom zavodu za statistiku (ONS), SAD su činile 15,6 odsto izvoza Ujedinjenog Kraljevstva 2023. godine, ukupno oko 74 milijarde eura.