Island, Holandija i Danska proglašene su za zemlje koje imaju najbolje penzione sisteme, prema godišnjoj listi američke konsultantske kompanije Mercer.

“Sva tri imaju velike industrijske fondove sa definisanim doprinosima radnika i poslodavaca. Imaju obavezne ili kvazi-obavezne šeme. Ove zemlje imaju koristi od dobre ekonomije obima u odnosu na fragmentiranija tržišta kao što je Ujedinjeno Kraljevstvo za profesionalne penzije”, rekao je Eimar Valš za CNBC, Mercerov šef za investicije i bogatstvo.

Holandija je ove godine dobila najveću ukupnu vrijednost indeksa (85,0) zahvaljujući dobrim beneficijama, snažnoj bazi sredstava i dobroj regulativi, dok su se popularne evropske destinacije poput Španije, Italije i Hrvatske suočile sa nekim nedostacima. Mercer indeks se sastoji od tri potkategorije u kojima se ocjenjuje penzioni sistem: adekvatnost, održivost i integritet.

Prikladnost primanja

Ključni cilj svakog penzionog sistema treba da bude da obezbijedi adekvatan prihod za penzionere, u suštini sigurnosnu mrežu. Sposobnost vlada da stvore podsticaje za osobe sa prosječnim primanjima da štede za penziju igra važnu ulogu za zdravlje svakog sistema.

Dizajn plana plaćanja je takođe ključan, prema Mercerovom rangiranju, i da li radnici mogu da nastave da prikupljaju beneficije kada su privremeno van radne snage, za njegu djece ili bolest. Portugal je zauzeo prvo mjesto po ovom pokazatelju sa ocjenom 86,7 u posljednjem Mercerovom izvještaju, zbog svog javnog penzijskog sistema zasnovanog na zaradi.

Holandija je bila blizu sa rezultatom 85,6. Oba sistema imaju minimalnu penziju, stvarajući mrežu čak i za grupe sa najnižim prihodima. Najniži rejting u Evropi imala je Poljska koja je zauzela 31. mjesto u svijetu sa ocenom 59,8.

Portugal je takođe proglašen za najbolju evropsku zemlju za penzionisanje od strane kompanije za preseljenje Moving to Spain. U junskom izvještaju, rangirao je evropske zemlje na osnovu nekoliko faktora kao što su vize, plaže, bezbjednost i cijene kuća. Druga lista kompanije za upravljanje bogatstvom Blacktover, objavljena 2021. godine, rangira mnogo veći broj evropskih nacija i stavila je Bjelorusiju na posljednje mjesto koristeći nekoliko ključnih faktora.

Integritet

Finansijski penzioni planovi koje obezbjeđuje privatni sektor takođe igraju važnu ulogu u stabilnosti penzionog sistema u zemlji. Mercer indeks ispituje da li privatni penzioni planovi u zemljama stvaraju dovoljno vrijednosti za članove i da li postoji dovoljno povjerenja javnosti u ove programe.

Finska je imala najbolji rezultat u pogledu integriteta sa 90,9 2023. Belgija je na drugom mjestu sa 88,2, a Holandija na trećem mjestu sa ocjenom 87,7. Francuska je bila najlošija u Evropi sa rezultatom 54,4. Primjetno je da su SAD takođe postavljene znatno ispod globalnog prosjeka sa 59,5 poena u ovoj kategoriji.

Finska je takođe klasifikovana kao „srećno mjesto“ za penzionisanje prema Natikis indeksu. Uprkos tome što nije ušla u Natikis-ovih prvih 10 u ukupnim rezultatima, Finska je petu godinu zaredom predvodila kategoriju „kvaliteta života“ investicione banke. Visoka ocjena sreće, visok kvalitet vazduha, voda i kanalizacija i biodiverzitet glavni su pokretači pozicije broj jedan Finske, navodi se u saopštenju.

Norveška je bila najbolja u Natikis indeksu za 2023. godinu, zadržavši svoje mjesto iz prošle godine i sa ukupnim rezultatom od 83%. Švajcarska je na drugom mjestu u ukupnom indeksu i na vrhu je „finansije u kategoriji penzionisanja“.

Održivost sistema

Mercer vjeruje da ekonomski rast jedne zemlje na dugi rok takođe igra ključnu ulogu, jer to direktno utiče na broj ljudi u radnoj snazi i količinu novca koji se štedi za penziju. Pored toga, iznos duga koje zemlja ima i iznos javnog novca koji troši na penzije, utiču na održivost njenog penzionog sistema.

Na osnovu ovih faktora, Island ima najodrživiji sistem u Evropi sa ocjenom 83,8. Odmah iza su Danska i Holandija sa 82,5 i 82,4. Najniži rezultat u Evropi ima Italija sa 23,7, a prati je Španija sa ocjenom 28,5.

Međutim, Mercer’s Valsh je napomenuo da postoje neki blagi faktori koje indeks ne uzima u obzir, a koji bi i dalje mogli učiniti zemlje poput Italije i Španije popularnim odredištima za penzionisanje za mnoge ljude.

„Dosta se fokusiramo na penzioni sistem, ali to nije jedina stvar koju treba uzeti u obzir. To je važan balans. Mnogo toga zavisi i od poreskog sistema, klime i kulture zemlje i da li ljudi tamo zaista mogu da budu srećni”, rekla je ona, prenosi Telegraf Biznis.