Prisutnost stranih vlasnika u kompanijama u Evropskoj uniji (EU) vrlo je značajna, a njihov broj posljednjih deset godina kontinuirano raste te kontrolišu oko tri odsto kompanija i 35 odsto imovine, a zapošljavaju 16 miliona radnika u EU, stoji u izvještaju koji je u srijedu objavila Evropska komisija.
Izvjeptaj se bazira na novostvorenoj bazi koja podatke povlači iz samih kompanija, a izrađen je dok se očekuje nova evropska uredba o skriningu direktnih stranih ulaganja u Evropskoj uniji. Cilj je, kažu u Briselu, da ta uredba bude izglasana do izbora za Evropski parlament u maju.
Njome se omogućava sistemsko praćenje stranih ulaganja u strateškim sektorima i imovini na području EU, od energetike preko saobraćaja, do tehnologije, a koja bi mogla biti zabrinjavajuća s aspekta bezbjednosti, javnog reda i nadzora nad važnom imovinom.
Glavni nalazi su sljedeći: na tradicionalne ulagače iz razvijenih ekonomija (SAD, Kanada, Švajcarska, Australija i Japan) otpada više od 80 odsto imovine u stranom vlasništvu, ali posljednjih godina na terenu su se pojavile pridošlice iz Kine, Hong Konga i Macaa te offshore finansijskih središta. Te pridošlice koncentrisane su u nekoliko sektora – IT-ju, automobilskoj i aeronautičkoj industriji.
Dok je pojačana akvizicijska aktivnost kineskih kompanija u Evropi već poznat trend, ovaj izvještaj donosi precizne brojke.
Kina, Hong Kong i Macao su 2007. godine držali većinsko vlasništvo otprilike u 5.000 evropskih kompanija, a u deset godina taj se broj popeo na više od 28.000. Samo u 2017. godini kineski ulagači u EU su odradili 114 akvizicija ili spajanja. Ulagači iz Indije u istom su periodu takođe značajno povećali broj kompanija koje kontrolišu sa 2.000 na 12.000, a ruski sa 1.600 na 12.000.
Izvještaj donosi i novost: ispostavilo se da offshore investitori već drže oko 11 odsto stranih kompanija u EU te imaju i značajan udio u imovini u stranom vlasništvu.
Kumulativni podaci o finansijskim prilivima u offshore centre u 2016. pokazuju sljedeće: oko 87 odsto kapitala je iz SAD-a i Kanade (38,6 odsto), EU (26,1 odsto) i Kine (22,2 odsto), a 7 odsto iz Južne i Srednje Amerike. Najveći offshore centri su Bermuda, Karibi, Kajmanski Otoci, Aruba i Bahami.
Pokazuje se takođe da su, u odnosu na industrijske kompanije, koje su tradicionalni tip investitora, u preuzimanju sve aktivnije kompanije u državnom vlasništvu, kao i investicioni te rizični fondovi i ulagači pojedinci, uglavnom s pasošima Švajcarske, SAD-a, Rusije, Norveške i Kine.
Izvor: Jutarnji
