Kineski konzorcijum Shandong, koji je dobio posao rekonstrukcije saobraćajnice Tivat Jaz sa izgradnjom dijela regionalnog vodovoda, ne samo što je zatražio oko dva miliona eura zbog razlike u cijeni za nabavku vodovodnih cijevi, već i dodatnih pola miliona zbog kašnjenja početka radova dok nije izdata građevinska dozvola, ali i produženje roka za završetak posla od najmanje 45 dana.
To su najnovija saznanja Akcije za socijalnu pravdu (ASP), koja takođe pokazuju da je kineska strana najavila zahtjev za dodatnim plaćanjem i produženjem roka i zbog nedavnog nevremena u Tivtu, pod obrazloženjem da su „tokom izvođenja radova usljed obilnih padavina i izuzetno nepovoljnih klimatskih uslova završene duktilne cijevi DN700 potpuno uništene“.
Iz ASP navode da je Ugovor za rekonstrukciju saobraćajnice Tivat Jaz, koja obuhvata i postavljanje cjevovoda za vodosnabdijevanje u Lastvi Grbaljskoj, zaključen je u martu prošle godine na osnovu Fidic pravila za cijenu od 54 miliona eura (bez PDV-a), a shodno ugovorenim uslovima taj posao treba da bude završen početkom 2026. godine.
“Međutim, pokazuje se da na terenu postoje ozbiljni problemi i postavlja se pitanje da li se u investiciju ušlo na osnovu faličnog projektnog rješenja, koje je rađeno još 2019”, naveli su iz ASP u saopštenju za medije.
Pouzdana saznanja ASP-a pokazuju da su jake podzemne vode, koje dolaze od Lovćena, tokom velikog nevremena bukvalno digle iz zemlje postavljene vodovodne cijevi, a takođe je, kažu, upitan broj projektovanih odvodnih kanala, pa bi sve to moglo zahtijevati plaćanja preko ugovorene cijene.
“U odnosu na ovu situaciju kineski Shandong je najavio namjeru potraživanja za produženjem roka za završetak posla i za dodatno plaćanje, a prethodno je 12. jula ove godine poslao izvještaj o odštetnom zahtjevu od oko dva miliona eura u vezi sa razlikom u cijeni između kineskih i turskih cijevi, fitinga (zaptivači) i ventila. Kineska strana tvrdi da je njen predlog još od perioda tendera bio da iz Kine od dobavljača Xinxing nabavi cijevi i fitinge za vodovod, a iz Turske ventile od Samsun Makina Sanayi”, ukazuju iz ASP.
Od kineskog Xinxing, kako dalje navode iz ASP, su dobili ponudu za cijevi od 2,9 miliona eura, ali je Inženjer naložio da se kompletan materijal za vodovod nabavi od turskog dobavljača, pa je potpisan ugovor sa „Sanivod“ iz Beograda za 5,1 miliona eura.
„Na osnovu dvije ponude postoji razlika u troškovima od 1.988.746 eura, što je povećani trošak i izdatak za nas…Uzimajući u obzir namjeru za dobru saradnju i činjenicu da napredak projekta ne bi smio biti odložen, Izvođač je nabavio cijevi i fitinge od Samsun Makina Sanayi iz Turske prema instrukcijama Inžinjera. Međutim, nesumnjivo da izvođač smatra da instrukcije Inžinjera ozbiljno krše ugovor i podnosi zahtjev (za dodatnim plaćanjem)“, navela je kineska strana, a prenosi ASP.
Inžinjer je, pojašnjavaju iz ASP, nadzorni organ na projektu, odnosno konsultant koji obavlja nadzor po Fidic pravilima, a to je za ovaj posao JV IRD Engineering i P.P.G. Iz Italije, ali inostrani konsultanti obično angažuju dobar dio domaćih inžinjera ili iz susjednih zemalja.
U isto vrijeme, iz ASP dodaju da inžinjer u dopisima kineskoj strani navodi da poređenje cijena dva dobavljača, transpornih troškova iz Kine ili Turske, način plaćanja, nije njegov posao, da mu nijesu potrebne kalkulacije o razlici u cijenama, već je njegov posao da obezbijedi kvalitet i ugovorne rokove.
„U mnogo navrata iznosili smo mišljenje nadzora i investitora da cjelokupan materijal treba nabaviti od jednog dobavljača, zbog prirode posla i stalne potrebe za vanrednim nabavkama zbog mogućih radova van osnovnog ugovora. Zbog geografske blizine, ali i činjenice da turski dobavljač ima predstavništvo u Beogradu, riješili smo se za tu opciju“, naveo je Inžinjer.
Iz ASP navode da rekonstrukciju saobraćajnice Tivat Jaz finansiraju sa oko devet miliona Regionalni vodovod Crnogorsko primorje i ostalo Uprava za saobraćaj, a kineska strana je od Uprave tražila 499.104 eura zbog kašnjenja početka radova i preuzimanja parcele u posjed prije nego je investitor izdao građevinsku dozvolu.
“Ugovor sa kineskim izvođačem je zaključen u martu prošle godine, pripremni radovi su počeli u avgustu, ali su zbog nepostojanja građevinske dozvole obustavljeni, a ona je izdata tek krajem oktobra prošle godine”, dodaju iz ASP.
Prema pouzdanim informacijama ASP-a, Regionalni vodovod je formirao Implementacionu jedinicu za praćenje ovog projekta, na čijem je čelu nekadašnji državni sekretar Ministarstva održivog razvoja iz vlade Demokratske partije socijalista Saša Radulović, a koja se dodatno mjesečno plaća po osnovu nadzora nad ovim poslom, a što bi trebalo da bude redovan posao.
