Na obalu Peskare krajem februara iz Tivta je dopremljen energetski kabl, koji će uskoro biti priključen na dalekovod koji kompanija Terna gradi na plaži Vilađo Alcione u tom italijanskom gradu. Nakon priključenja, kabl će biti provučen kroz metalne cijevi i usmjeren ka obali, odakle bi uskoro trebalo da počne i finalna realizacija projekta, odnosno postavljanje pomorskog energetskog kabla kojim će biti povezane dvije države.
U martu povezivanje sa kablom
Infrastrukturni radovi na plaži Vilađo Alcione u punom su jeku. Polietilenske cijevi su postavljene, a prema dinamici izvođenja radova, u martu se može očekivati da se kablom povežu teritorije gradova Peskara i San Đovani Teatino, odakle će kabl biti doveden do glavnog postrojenja, iz kojeg će dalje biti usmjeren ka crnogorskoj obali, prenose italijanski mediji.
Preko prvog “energetskog mosta” između Evropske unije i Balkana uvoziće se električna energija kontinuiranog visokog napona sa maksimalnom snagom od 1.000 megavata. Kako je precizirano projektom, 15 kilometara kabla biće sa italijanske strane ukopano u zemlju, a sa crnogorske oko 10 kilometara. Dnom mora biće ukupno postavljeno 390 kilometara energetskog kabla na dubini od dva do maksimalno 1.200 metara.
Reiji Abruco potrebna struja
Projekat koji kompanija Terna realizuje sa Crnogorskim elektroprenosnim sistemom (CGES) prvenstveno ima za cilj smanjenje deficita električne energije koji ima italijanska regija Abruco. Prema posljednjim podacima, regija Abruco ima deficit električne energije od oko 33 odsto, a problem sa nedostatkom struje riješiće projekat povezivanja energetskim kablom Crne Gore i Italije.
Od tehnološki najsavremenije podmorske veze na svijetu Crna Gora će imati velikih koristi. Direktne koristi od kabla Crna Gora će imati prihodovanjem od 10 do 40 miliona eura godišnje, koji odgovaraju 20 odsto prihoda od korišćenja prenosnih kapaciteta.
U aprilu grade trafostanicu
Dok sa italijanske strane uveliko traju radovi na projektu, u Crnoj Gori tek počinju. Kako su nedavno crnogorski mediji prenijeli, Crnogorski elektroprenosni sistem (CGES) u aprilu očekuje glavni projekat od kompanije Simens zadužene za gradnju trafostanice, poslije čega bi odmah mogli da počnu radovi. Takođe, CGES je dužan da izgradi i dalekovod od Pljevalja do Čeva, koji bi bio priključen na trafostanice od kojih bi kasnije energetskim kablom električna energija bila transportovana u Italiju. Dalekovod bi, kako sada stvari stoje, bio izgrađen u avgustu.
Kabl nije opasan
Protivnici projekta u Italiji tvrde da povezivanje kablom i nije potrebno jer je ta država u odnosu na prethodne godine znatno smanjila deficit električnom energijom te da kabl uništava ekologiju države jer prolazi kroz park. Zbog toga je organizovano i nekoliko manjih protesta mještana kroz čija naselja će proći kabl. Mještani tvrde da kabl ugrožava životnu sredinu i zdravlje ljudi. Sa njima su nedavno razgovarali i predstavnici Terne, koji su ih uvjerili da je kabl u potpunosti bezbjedan i da nije opasan po mještane.
Ispunjeni svi standardi EU
Ministar održivog razvoja i turizma Branimir Gvozdenović ranije je ponovio da su u ovom projektu ispunjeni svi standardi Evropske unije. Korišćenjem podzemnih kablova uticaj na životnu sredinu i pejzaž Crne Gore je nulti. Uz to, treba imati u vidu da kablovi jednosmjerne struje ne proizvode magnetna polja, osim na istom nivou kao ona prirodna, anulirajući rizike za zdravlje.
Ministar ekonomije Vladimir Kavarić nedavno je kazao da Crnogorsko elektro prenosni sistem i Terna ispunjavaju sve ugovorene obaveze .
Italiji 80, Crnoj Gori 20 odsto prihoda
Sporazum o uspostavljanju podmorske interkonekcije između Crne Gore i Italije potpisali su 23. novembra 2010. godine predstavnici Vlade Crne Gore, Crnogorskog elektroprenosnog sistema i italijanske kompanije Terna. Ugovorom je predviđeno da se 40 godina od izgradnje kabla prihod dijeli tako što će Terni pripasti 80 odsto, a Crnogorskom elektroprenosnom sistemu 20 procenata. U izgradnji kabla CGES učestvuje sa 20 odsto, s tim što je gro sredstava obezbijeđeno kroz kreditne aranžmane sa Njemačkom razvojnom i Evropskom bankom za obnovu i razvoj.
Nakon isteka ugovorenog roka o podjeli prihoda odlučiće vlade Crne Gore i Italije, čiji su ministri ekonomije Branko Vujović i Klaudio Skajola još 2009. potpisali memorandum o ulaganju u energetiku, vrijedan između četiri i pet milijardi eura. Tri godine kasnije osnovan je zajednički savjet Crne Gore i Italije, a deklaraciju o njegovom osnivanju postpisali su ministri ekonomije obje zemlje Vladimir Kavarić i Flavio Zanonato.
