Iako je prethodna vlada u junu 2017. godine donijela Master plan razvoja gasnog transportnog sistema, Crna Gora još nema ni metra gasovoda i ne zna se kad će ga imati. U Vladi, odnosno Ministarstvu kapitalnih investicija još ne znaju kada bi gradnja Jadransko-jonskog gasovoda (IAP), kao dio kraka Transjadranskog gasovoda (TAP) kroz Crnu Goru, trebalo da počne i kada bi gasovod bio završen.
Finansiranje
“Finansiranje gasovoda kroz Crnu Goru nije dogovoreno. Posljednja projekcija WBIF konsultanta predviđa da on bude dug 94 kilometra, a troškovi izgradnje oko 207 miliona eura. To su velika sredstva, tako da razmišljamo da projekat gasifikacije ponudimo u formi koncesije”, kazali su Pobjedi iz Ministarstva kapitalnih investicija.
Trasa je u prvobitnoj varijanti bila dugačka 92 kilometra i koštalo bi 100 miliona eura. Iz Ministarstva kapitalnih investicija su lani našoj redakciji saopštili da je, međutim, zbog spora sa opštinama Kotor, Herceg Novi i Tivat ova trasa stavljena van snage i usaglašena druga.
Trans-jadranski gasovod je u punoj operativnoj funkciji od 2020. godine i snabdijeva Grčku i Italiju.
“Najbliža tačka Crnoj Gori je albanski grad Fier, 150 km od naše granice. Jadransko-jonski gasovod je regionalni projekat za koji su zainteresovane i Albanija, BiH i Hrvatska. Dinamika izgradnje ovog gasovoda i prve isporuke gasa su dio duže procedure koja treba da obuhvati zajedničko djelovanje svih zainteresovanih strana”, rekli su iz Ministarstva.
Jadransko-jonski gasovod je krak Transjadranskog gasovoda (TAP), koji je dio Transanadolijskog gasovoda (TANAP) i za njega je planirano da transportuje gas iz Turske preko Grčke i Albanije u Italiju. Transanadolijski gasovod (TANAP) doprema prirodni gas iz Azerbejdžana preko Gruzije i Turske do Evrope i počeo je da radi 2018. godine.
“Prečnik i pritisak gasovoda kroz Crnu Goru nijesu još definisani, jer za to treba imati riješeno pitanje energetskih objekata i potrošnju. Preliminarne studije pokazuju da ćemo imati dva energetska objekta ukupne instalisane snage 200 MW, čija je okvirna godišnja potrošnja 25 miliona kubika gasa”, rekli su iz Ministarstva i dodali da u Elektroprivredi rade gasnu studiju kojom obuhvataju ta dva energetska objekta. Navode da je urađen idejni projekat gasovoda, koji je vezan za opštine Bar, Budva, Kotor i Herceg Novi.
Resurs
“Osnovna prednost gasovoda je resurs za proizvodnju jeftine električne energije.
A sa tim u vezi i zelena tranzicija u energetici, prema kojoj je do 2050. godine prirodni gas definisan kao dozvoljeno gorivo za elektrane”, rekli su iz Ministarstva.
Oni su poručili da bi izgradnjom gasne infrastrukture bili stvoreni preduslovi za plasman iz naših eventualnih nalazišta, koja su trenutno u fazi istraživanja.
Iz Ministarstva kapitalnih investicija su podsjetili da je Crna Gora dala načelnu saglasnost za osnivanje zajedničke regionalne kompanije vezane za projekat Jadransko-jonskog gasovoda (IAP) i da imaju nezvanične informacije da će biti formirana do kraja ove godine.
Hrvatski Jutarnji list je početkom februara objavio da će gradnju Jonsko-jadranskog gasovoda (IAP) voditi projektna kompanija sa sjedištem u Splitu, a njeni dioničari će biti iz četiri zemlje kroz koje gasovod prolazi i pozvao se na informacije iz firme Plinacro, koja je nosilac projekta IAP-a za Hrvatsku. Naveo je da je Plinacro izradio prijedlog ugovora o osnivanju društva koje će, uz Plinacro, činiti Montenegro bonus iz Crne Gore, Albgaz iz Albanije i BH-Gas iz BiH.
“Usljed pandemije, te drugih tržišnih okolnosti došlo je do pomaka u osnivanju, ali svakako se nadamo da će društvo IAP biti osnovano u što skorijem roku”, rekli su nedavno iz firme Plinacro hrvatskom listu.
Ranije je saopšteno da je kroz zajedničku saradnju sa Ministarstvom za infrastrukturu i energetiku Albanije pripremljena aplikacija za izradu glavnog projekta Jonsko-jadranskog gasovoda za Crnu Goru i Albaniju i njome je aplicirano za grant u okviru XV poziva WBIF-a za dodjelu granta za tehničku pomoć. Grant od 2,5 miliona eura odobren je samo za izradu idejnog projekta.
(Pobjeda)
