U Crnoj Gori odnedavno je moguće osnovati novo preduzeće elektronskim putem preko portala eFirma – uz znatno kraće vrijeme potrebno za registraciju, manji broj procedura i dokumenata, jednostavnu digitalnu prijavu i manje troškove. Privrednicima je ova usluga dostupna 24 sata dnevno, svih sedam dana u nedjelji – tokom kojih je putem interneta moguće podnijeti prijavu za registraciju firme – društva s ograničenom odgovornošću (doo), čiji je osnivač rezidentno fizičko lice, a osnivački ulog jedan euro, saopšteno je danas iz UNDP-a.
Kako se ističe, elektronskim putem, na portalu eFirma, može se podnijeti i prijava za registraciju promjene pretežne djelatnosti i adrese jednočlanog društva sa ograničenom odgovornošću.
“Elektronska registracija preduzeća u Crnoj Gori je veoma jednostavna i ne zahtijeva posjetu ni jednom šalteru, dok je sama platforma eFirma rezultat saradnje Uprave Prihoda i carina, Ministarstva finansija i socijalnog staranja i UNDP-a, a njen razvoj podržan je kroz projekat podrške stvaranju transparentnije, efikasnije i servisno orijentisane državne uprave, koji finansira Delegacija EU u Crnoj Gori”, naglašavaju.
U ovom trenutku portal pruža osam elektronskih usluga, vezanih za rad Centralnog registra privrednih subjekata (CRPS) i Registra stvarnih vlasnika (RSV).
“Preko portala za registraciju preduzeća privrednici elektronskim putem mogu izvršiti upis promjena u CRPS-u za postojeća preduzeća, te podnijeti zahtjev za izdavanje poslednjeg izvoda i potvrde sa podacima o registrovanom privrednom subjektu iz jedinstvene informacione baze podataka CRPS-a. Korisnicima su na raspolaganju svi trenutno raspoloživi digitalni certifikati koji su validni u Crnoj Gori, uključujući novu ličnu kartu (eLK). Usluge uključuju i isporuku digitalno potpisanih dokumenata iz evidencije CRPS-a putem mejla, što je jedna od prvih usluga iz tog domena u javnoj upravi u Crnoj Gori”, dodaju u UNDP-u.
Načelnica Odsjeka za centralni registar privrednih subjekata u Upravi prihoda i carina Dušanka Vujisić naglašava da elektronska registracija privrednih subjekata predstavlja najbolju međunarodnu praksu i korak naprijed u uklanjanju biznis barijera, unapređenju poslovnog ambijenta i podsticanju domaćih i stranih investicija.
“Modernizacija i automatizacija poslovnih procesa dio je sveobuhvatne strategije razvoja Uprave u funkciji povećanja stepena dobrovoljnog poštovanja propisa, poreske discipline i uređenja crnogorskog tržišta, a kreiranje portala eFirma samo je jedna od aktivnosti na ovom planu. Implementacijom elektronskih servisa u Centralnom registru privrednih subjekata značajno se ubrzavaju procedure, a efikasnost funkcionisanja ovog važnog dijela Uprave podiže na još veći nivo, pri čemu su značaj i potreba elektronskog poslovanja naročito došli do izražaja tokom pandemije virusa Covid19”, istakla je Vujisić.
Primjena savremenih tehnologija u poslovanju i aktivnosti na realizaciji pune elektronske registracije preduzeća, kojom će se unaprijediti elektronsko poslovanje, kao i razmjena dokumenata i podataka u elektronskoj formi, su aktivnosti koje su u fokusu Ministarstva finansija i socijalnog staranja.
Direktorica Direktorata za digitalizaciju i informacione sisteme Bojana Bajić ističe da je Strategijom za razvoj mikro, malih i srednjih preduzeća za period od 2018. do 2022. godine, kao jedna od strateških aktivnosti prepoznato uvođenje potpune elektronske registracije preduzeća, što treba da ostvari napredak u rangiranju Crne Gore u Doing Business izvještajima, kao studiji koja mjeri propise koji unapređuju poslovnu aktivnost, kao i one koji je ograničavaju.
“Doing Business predstavlja kvantitativne pokazatelje o poslovnim propisima i zaštiti imovinskih prava koji se mogu upoređivati u 190 ekonomija, u cilju mjerenja lakoće poslovanja’’, kazala je Bajić.
Portalu je prethodio pilot projekat online registracije novih privrednih subjekata uključujući korišćenje digitalnih certifikata za identifikaciju i potpisivanje dokumenata, koji je razvio UNDP.
“Cilj je pružiti brže, jeftinije i transparentnije usluge privrednicima. Uvođenje elektronske registracije za osnivanje privrednog društva je značajan korak u digitalizaciji postupka otvaranja preduzeća koji je sada dodatno olakšan i pojednostavljen. Planirano je i dodatno unapređenje ovog servisa kojim će se omogućiti registracija drugih tipova preduzeća i online plaćanje administrativnih i drugih taksi”, ističe Srđan Vujić, menadžer projekta u UNDP-u.
U UNDP-u ističu da je prednost online otvaranja preduzeća nad uobičajenim načinom registracije firme je mogućnost da se svi obavezni koraci naprave elektronskim putem, na jednom mjestu.
“Na taj način, postupak otvaranja privrednog društva traje tri dana. Službenici u CRPS-u u roku od tri radna dana donose rješenje po predatoj prijavi, dok se rješenje o registraciji ili odbijanju dostavlja poštom u roku od osam dana od dana donošenja rješenja. Status registracije moguće je pratiti i na pregledu prijava na samom portalu”, dodaju.
Portal je izrađen prema projektu nadogradnje Informacionog sistema CRPS – dijela IS Uprave prihoda i carina Crne Gore, i dio je integralnog informacionog sistema Poreske uprave i povezan je sa sistemom Centralnog registra. Na web stranicama CPRS-a nalaze se detaljna korisnička uputstva za postupak registracije privrednog društva.
Link za pristup portalu e-Firma je ovdje.
