Više od 70 posto investitora navodi kako su već osjetili posljedice Brexita, a čak 96 posto kompanija ne osjeća se dovoljno spremno za buduće izazove, ističe se u novom istraživanju o atraktivnosti Evrope za investiranje, koje je sprovela konsultantsko-revizorska kompanija EY.
Istraživanje nosi naslov Plan B za Brexit i poseban naglasak stavlja na posljedice izlaska Ujedinjenog Kraljevstva iz Evropske unije, a reflektuje stavove 254 kompanija – globalnih investitora koji između ostalog navode nestabilnost valuta, roba i tržišta kapitala kao glavne rizike za izravne strane investicije u Evropu.
Bez obzira na trenutnu geopolitičku i finansijsku nestabilnost, istraživanje je pokazalo kako Evropu očekuju snažne investicije u naredne tri godine, što potvrđuje podatak kako 56 posto globalnih investitora planira da ojača svoju prisutnost u Evropi. Novi rezultati znatno su pozitivniji od onih koje je pokazalo istraživanje iz maja prošle godine, kada je samo 36 posto ispitanih imalo pozitivan stav u vezi investicija u Evropi.
Graf 1: Investicioni planovi za Evropu za naredne tri godine
Izvor: EY istraživanje o atraktivnosti Evrope za investiranje, januar 2017.
Ključne prednosti i mane evropskog tržišta
Po pitanju budućih investicijskih planova u Evropi glavni rizik za ispitanike predstavlja nestabilnost, i to u prvom redu nestabilnost valuta, roba i tržišta kapitala (37 posto), potom ekonomska i politička nestabilnost unutar EU, ne uključujući Brexit (32 posto), te posljedice Brexita (28 posto) na trećem mjestu. S druge strane, globalni investitori i dalje cijene znanje, inovativne kapacitete te veliko zajedničko tržište i postojeći sistem proizvodnje u Evropi.
Graf 2: Najznačajniji rizici koji će uticati na investicione planove za Evropu
Promjene na karti stranih direktnih investicija
Povećanje geopolitičkih rizika u Evropi i UK-u potiče svaku desetu kompaniju da revidira svoju geografsku prisutnost u Evropi, dok izlazak UK-a iz EU predstavlja veću brigu za britanske kompanije (33 posto), u poređenju s onima iz ostalih zemalja (15 posto). Kompanije koje nisu bazirane u UK-u više su zabrinute zbog geopolitičke i šire nestabilnosti u EU (31 posto), kao i zbog usporavanja trgovine (30 posto).
Istraživanje je pokazalo kako 14 posto stranih investitora prisutnih u UK-u planira da preseli neke od svojih evropskih podružnica u sljedeće tri godine, u slučaju da UK napusti zajedničko tržište, dok 11 posto njih namjerava da modifikuje svoju prisutnost u UK-u nakon Brexita. Kao rješenje za potencijalni problem i najpoželjnija destinacija za investitore koji planiraju iseliti iz UK-a, identifikovana je Njemačka (54 posto), a slijede ju Holandija (33 posto) i Francuska (8 posto). Zanimljivo je kako se i gradovi sve više aktivno takmiče kako bi zadržali i privukli investicije pa tako uprkos Brexitu investitori i dalje smatraju London najatraktivnijim evropskim gradom (54 posto), a slijede ga Pariz (48 posto), Frankfurt i Berlin (21 posto) te Madrid (11 posto).
Graf 3: Pet najatraktivnijih evropskih gradova za strane investitore
Posljedice Brexita na finansijske usluge, tehnologiju i srednje velike kompanije
Kompanije koje se bave finansijskim uslugama najmanje su optimistične u vezi procjena evropskog rasta u naredne tri godine pa tako samo 12 posto njih očekuje snažan rast. Takođe, kompanije koje se bave finansijskim uslugama percipiraju nestabilnost u EU (51 posto) i Brexit (41 posto) kao dva glavna rizika.
S druge strane, tehnološki sektor, koji u ovom trenutku predvodi evropski rast, razmišlja znatno pozitivnije. Čak 72 posto planira da investira u Evropu u sljedeće tri godine, a 33 posto očekuje da će značajno pojačati svoju prisutnost u Evropi – koju navode kao sjedište novih tehnologija poput vještačke inteligencije (IA), interneta stvari (IoT) i robotike. Srednje velike kompanije, koje bilježe godišnje prihode između 150 miliona i 1,5 milijarde eura te su takođe pokretači rasta, u više od dvije trećine slučajeva očekuju osnaživanje svoje prisutnosti u Evropi, a čak 26 posto njih planira značajnu ekspanziju.
Brexit dovodi do promjena agendi
Istraživanjem je na kraju spomenuto kako više od 70 posto stranih investitora već osjeća posljedice Brexita, a među tim posljedicama posebno se ističu one vezane uz operativne marže, trošak kupovine i prodaju, što se posebno odnosi na kompanije koje bilježe jaku pristupnost na tržištu UK-a.
Izvor: EY istraživanje o atraktivnosti Evrope za investiranje, HRportfolio
