Danas stanje u Eurozoni počinje sve više ličiti na ono što se događalo u Japanu nakon 1989. godine, kada je nakon tri decenije stalnog rasta, zemlja upala u duboku finansijsku krizu i razdoblje duge ekonomske stagnacije, popularno nazvano ‘izgubljenim decenijama’, a koje još traje.
Usporavanje rasta ekonomije, spori rast kredita i sve starije stanovništvo zajedničke su boljke evropske i japanske ekonomije. U Japanu nakon prvih znakova krize, kompanije su se fokusirale na snižavanje duga, te su proizvodnju otpremili u jeftinija područja. To je dovelo do stagniranja plata, a tako i do manje potrošnje. Cijene su padale, te je došlo do stvaranja deflacije.
– Iako razlozi za krizu nisu identični onima u Evropi, simptomi su vrlo slični i situacija zahtijeva dodatne intervencije ljudi na čelu. Iako ne očekujemo skorašnju deflaciju u Evropi, ovdašnja ekonomija vrlo vjerovatno će nastaviti sa svojim posrtanjem – tvrdi Henrik Lodde, finansijski strateg DZ banke iz Frankfurta.
– Investitori u Evropi smatraju kako su daleko vremena kada će kamatne stope opet početi rasti. Evropska centralna banka moraće učiniti više – slično je saopštio i Mark Dowding, jedan od dvoje direktora visoko profitabilnog BlueBay Asset Managementa.
– Obnovljeni aktivizam Maria Draghia daje neku nadu da Stari kontinent neće doživjeti sudbinu kao Japan tokom devedesetih, no niski rast u prihodima kombiniran s velikom nezaposlenošću stvara negativnu atmosferu koja okružuje evropsku ekonomiju – zaključio je Nikolaos Panigirtzoglou, londonski analitičar JPMorgan Chase & Co.
Evropu, ipak, ne bi trebala zadesiti situacija poput one u Japanu: vladama nikad nije bilo jeftinije i jednostavnije posuđivati novac, dok Evropska centralna banka namjerava kroz jeftine zajmove bankama potpomoći ekonomijama.
