Vlada Crne Gore još nema potpune informacije o šteti koja je nastala prilikom sajber-napada na državne servere u avgustu prošle godine, a problemi sa računarima još postoje u Ministarstvu finansija. Kako je “Danu” saopšteno iz Ministarstva javne uprave, kojim rukovodi Maraš Dukaj, mejlovi u svim institucijama u potpunosti funkcionišu.
To je suprotno čestim navodima koje novinari mogu čuti od nekih institucija koje ne odgovaraju na poslate upite, a jedan od izgovora za to je da mejl ne radi zbog sajber-napada. Takođe, nemoguće je obaviti pretrage na sajtu Centralnog registra privrednih subjekata, gdje su nam kazali da je to zbog hakera, pa imaju alternativne adrese za pretrage.
– Ministarstvo javne uprave, kao institucija u čijoj je nadležnosti informaciona bezbjednost, u kontinuitetu preduzima sve aktivnosti u cilju uspostavljanja adekvatne zaštite imejl sistema. S tim u vezi, a u skladu sa svim standardima, preporukama i dobrim praksama u oblasti informacionih tehnologija, za pristup imejl nalozima, uvedena je dvofaktorska autentifikacija, kao jedna od dodatnih mjera zaštite naloga. Isto podrazumijeva da se nakon unosa korisničkog imena i lozinke unese i dodatni kod, koji se iz bezbjednosnih razloga mijenja na svakih 30 sekundi – navode u ministarstvu.
Ministarstvo javne uprave će, kako navode, i u narednom periodu aktivno raditi na obezbjeđivanju neophodnih uslova za adekvatnu bezbjednost informacionih sistema kojima upravlja, zajedno sa svim državnim institucijama, kao što je to i do sada bila praksa.
– Određeni broj problema sa računarima postoji još u Ministarstvu finansija, ali i oni se otklanjaju po prioritetima, kako bi službenici tog ministarstva mogli da nesmetano vrše svoje svakodnevne obaveze. Nakon dobijanja svih neophodnih podataka od strane svih relevantnih institucija, te kompletiranja ranije navedenog procesa, Ministarstvo javne uprave će informisati Vladu o konačnoj šteti – navode u Dukajevom resoru.
Napadi na informacionu mrežu Vlade Crne Gore počeli su 22. avgusta, kada je onemogućen pristup njihovim sajtovima i mejlovima, ali i drugih institucija kao što su tužilaštva, sudovi, katastar, Uprava prihoda i carina… Početkom septembra u Crnu Goru su stigli stručnjaci američkog FBI (Federalni istražni biro) kako bi pomogli u prevazilaženju posljedica sajber-napada na državne institucije.
Izvještaj koji je FBI uradio zbog sajber-napada na Crnu Goru, u avgustu 2022. godine, nije i najvjerovatnije neće biti dostupan javnosti, već samo nadležnim institucijama Vlade. Izvještaj FBI je Ministarstvu javne uprave dostavljen 17. januara, a “Dan” je od tog resora i Uprave policije tražio preporuke i njegove zaključke, kao i sam dokument, ali nam nijesu izašli u susret.
– Izvještaj će biti pažljivo analiziran sa posebnim osvrtom na sagledavanje nalaza iz izvještaja i samo ispunjavanje eventualnih preporuka. U skladu sa identifikovanim nedostacima prilikom samog napada, Ministarstvo javne uprave je pokrenulo brojne aktivnosti koje su već rezultirale podizanjem nivoa sajber-otpornosti, a svakako da će ovaj izvještaj omogućiti kvalitetnije kreiranje odgovora na prijetnje. U skladu sa pokrenutim aktivnostima donijeće se novi zakonski okvir koji će jasno definisati obaveze i odgovornosti svih aktera u sistemu sajber-bezbjednosti, kao i u postupanju u kriznim i incidentnim situacijama, sa posebnim osvrtom na obaveze pružalaca usluga kritične infrastrukture – saopšteno je ranije “Danu” iz ministarstva.
FBI izvještaj dostavljen i policiji
U Upravi policije kazali su ranije da su predstavnici Federalnog istražnog biroa i Ambasade SAD uručili direktoru Uprave policije izvještaj FBI o analizi sajber-napada u Crnoj Gori.
– Izvještaj je dostavljen specijalizovanim organizacionim jedinicama Uprave policije i on će biti predmet daljeg postupanja, a o čemu će javnost biti blagovremeno obaviještena, u mjeri, odnosno okvirima koje propisuju odredbe krivičnog zakonodavstva i propisa iz oblasti zaštite podataka. Ovaj dokument će značajno doprinijeti utvrđivanju okolnosti i daljem rasvjetljavanju sajber-napada ali, što je veoma važno, pomoći će izgradnju i unapređenje kapaciteta u oblasti sajber-bezbjednosti – navode u Upravi policije.
Dan
