“Sve aktivnosti plaćanja (kamata, glavnica…) prestaju za period za koji je kredit odložen, odnosno u moratorijumu. Obračun obaveza se vrši shodno uslovima ugovora o kreditu, koji se ne smiju pogoršavati tokom moratorijuma, a što će Centralna banka posebno kontrolisati kod eventualnih prigovora klijenata”, rekao je guverner Centralne banke Radoje Žugić.
Žugić je upitan da precizira šta tačno znači da će “banke kamatu koju obračunavaju kapitalizovati na kraju perioda moratorijuma”, kako je saopšteno juče iz CBCG nakon sastanka sa bankarima.
“Nema nikakvog posebnog i dodatnog naplaćivanja kamate. Tokom trajanja moratorijuma ne naplaćuje se ništa, a obračunava se i glavnica i kamata, prema uslovima iz ugovora o kreditu. I sve se prolongira za dodatna do tri mjeseca otplate istekom moratorijuma. Dakle, čitav kredit, odnosno njegova otplata, produžava se do tri mjeseca“, objasnio je Žugić u izjavi “Vijestima”.
Žugić je naglasio da nema promjene uslova, osim produžavanja roka.
“U produženom roku otplate će se regularno naplaćivati rate (glavnica+kamata) koje su bile u stanju mirovanja”, dodao je Žugić.
Odluka CBCG se odnosi na privremeno obustavljanje plaćanja do 90 dana, a ne na praštanje duga za glavnicu i kamatu, koja je dio svake rate kredita.
Prema odluci, banka tokom moratorijuma ne smije obračunavati zateznu kamatu na dospjela neizmirena potraživanja po kreditu, ni vršiti obračun dana kašnjenja.
Predstavnici banaka i Centralne banke juče saopštili da se od ponedjeljka stiču uslovi za primjenu odluke o moratorijumu i da obavijeste klijente o proceduri prijavljivanja onih koji hoće da odgode plaćanje.
Odluka CBCG o odlaganju plaćanja obaveza do 90 dana je u sklopu privremenih mjera države za ublažavanje finansijskog uticaja koronavirusa na građane i privredu.
“Za primjenu Odluke stiču od ponedjeljka. Dogovoreno je da banke aktiviraju sve raspoložive kanale komunikacije, kako bi građane informisali da ne moraju dolaziti u filijale radi podnošenja zahtjeva za moratorijum. Procedure za podnošenje zahtjeva će biti maksimalno pojednostavljene… Zahtjeve za aktivaciju moratorijuma, građani će podnositi elektronski, odnosno putem telefona ili mejla, kao i poštom”, saopšteno je juče iz CBCG.
Pozvali su građane da ne dolaze u poslovnice banaka i da se pridržavaju preporuka Vlade i Instituta za javno zdravlje.
Od ponedjeljka građani treba da budu informisani o mejl adresi za prijave kod svake banke, telefonskim brojevima filijala, call centru… Obavještenja banaka treba da budu i na njihovim sajtovima.
CBCG bankama dostavlja uputstvo za primjenu odluke, kao i obavještenje za korisnike kredita o načinu ostvarivanja prava na korišćenje moratorijuma.
Onaj ko nije u prilici da pošalje zahtjev mejlom ili u pisanoj formi, to može da uradi i preko telefona, što je omogućeno uglavnom zbog penzionera.
Mogućnost odlaganja otplate važi i za minuse po tekućem računu i kreditnim karticama, od kojeg im banke mjesečno naplaćuju dio.
Oni koji sada ne žele da odgode otplatu, mogu se predomisliti i to tražiti dok god traje odluka o moratorijumu na kredite.
U javnosti je bilo prigovora na odluku u smislu da je jednostavnije bilo primijeniti tako što bi se prijavljivali oni koji neće da stopiraju otplatu rata.
“Predstavnici banaka su se saglasili sa načinom na koji je odluka o privremenim mjerama koncipirana, odnosno da se od korisnika kredita traži da se izjasne o korišćenju prava na moratorijum, čime se utiče na očuvanje likvidne pozicije banaka, a da se pritom ni na koji način ne utiče na povećanje izloženosti korisnika kredita riziku od zaraze koronavirusom. Zahtjeve za aktivaciju moratorijuma, građani će podnositi elektronski, odnosno putem telefona ili mejla, kao i poštom”, saopšteno je nakon sastanka CBCG sa bankarima.
Odlukom o privremenim mjerama definisano je da svi korisnici kredita (pravna lica, fizička lica, preduzetnici i ostali korisnici kredita), odnosno korisnici svih kreditnih proizvoda imaju pravo na moratorijum na otplatu kredita u trajanju do 90 dana.