Cijena i popularnost kriptovaluta naglo raste – tako i broj bankomata za kriptovalute.
Sada postoji skoro 29.000 takvih mašina širom svijeta. Ali vrlo malo njih je na Zapadnom Balkanu. Prema jednom izvoru, ima ih tek nekoliko u Srbiji – jedan u Nišu, po dva u Beogradu i Novom Sadu, ali i četiri u Prištini, odnosno na KiM za koje se tvrdi da je prava meka za rudarenje kriptovaluta. Šest ih ima i u Bosni i Hercegovini (3 Banja Luka, 3 Prijedor). Zvanično, nema ih u Sjevernoj Makedoniji, Albaniji ili Crnoj Gori, piše Blic.
Kriptovalute, iako velikim delom neregulisane, polako ali sigurno uživaju sve veću pažnju i zastupljenom na tržištima Zapadnog Balkana. U Crnoj Gori se njima uveliko razmjenjuju dobra i usluge.
Interesovanje za kriptovalute u regionu rodilo se prije par godina, to jest u decembru 2017. kada smo prvi put svjedočili rastu vrijednosti bitkoina do nivoa od 20.000 dolara. Nije prošlo mnogo vremena, i interesovanje za kriptovalutama u komšiluku je naglo poraslo.
Taj nagli skok interesovanja je doveo do jedne, prije svega, bizarne situacije. Naime, početkom 2018. godine, digitalni satovi u Evropi su počeli da kasne, da bi se istragom ustanovilo da napon, koji je i doveo do kašnjenja, na evropskoj strujnoj mreži podiže mahnito rudarenje kriptovaluta na sjeveru Kosovske Mitrovice.
Početkom 2018, dakle, digitalni časovnici priključeni na električnu mrežu u Evropi počeli su da “gutaju” minute zbog neočekivanih i dotad neviđenih fluktuacija i poremećaja u naponu. Najprije su “izgubljena” tri minuta u januaru, a zatim još tri u februaru.
Zvaničnici su uskoro ustanovili da ovi “strujni udari” potiču sa sjevera Kosova i Metohije, iz sjevernog, srpskog dijela Kosovske Mitrovice, ali i iz podruma okolnih sela, te da se na toj teritoriji masovno proizvode kriptovalute.
Kako je te godine pisao “Bafler”, sa masovnim rudarenjem bitkoina su najprije počeli Srbi iz Sjeverne Mitrovice, a operacije su uskoro narasle do neslućenih nivoa, pogonjene besplatnom električnom energijom. Vrlo brzo su im se pridružili i Albanci, koij su ubrzo počeli da prebacuju “majnere”, to jest računare u srpski dio Kosovske Mitrovice.
“Baffler” se u tom tekstu pozivao na reči Vetona Brahimija, preduzetnika koji je otvorio jedan od prvih bitkoin bankomata u južnoj pokrajini, u Prištini, koji tvrdi da su danas skoro dvije trećine štamparija besplatnog novca u srpskom dijelu Mitrovice u vlasništvu Albanaca.
Prema analizi Globalne inicijative protiv transnacionalnog organizovanog kriminala (GI), tri luksuzna stana u Budvi prodati za 420 bitkoina (3,2 miliona dolara), dok “lokalno investiciono udruženje promoviše upotrebu digitalnih valuta u hotelima i odmarališta u ovoj popularnoj turističkoj destinaciji”.
“Moguće je čak i iznajmiti jahtu u Crnoj Gori plaćajući kriptovalutama. Kompanija koja prima više od 10.000 eura u gotovini, mora da prijavi valutu u izvještaju o transakciji. Ali ista pravila ne vrijede za kriptovalutu. Posao korišćenih automobila koji prima 20.000 eura u bitkoinu od kupca ne mora podnijeti dokumentaciju izvještaja o transakcijama; taj prihod može ići neoporezovano ako nije prijavljeno na porez vlasnika preduzeća”, navodi se u izveštaju GI.
Ministar finansija Srbije Siniša Mali izjavio je juče u parlamentu, odgovarajući na pitanja poslanika, da su u ovom trenutku u obradi tri licence za kripto mjenjačnice i da su četiri izdavalaca tokena platila zahtjev za izdavanje licenci.
“Očekujem u narednih par nedelja da ćemo imati prve licence koje će biti izdate, to je za nas veoma važno””, rekao je Mali i podsjetio da je Srbija bila jedna od prvih zemalja koja je zakonski regulisala tu oblast.
