Poslije presude protiv firme Džonson&Džonson koja mora da plati 572 miliona dolara odštete zbog zloupotrebe opijatskih analgetika u Oklahomi, i druge farmaceutske grupe mogle bi da pristanu da plate značajne iznose kako bi izbjegle dugotrajna suđenja u sklopu jedne od najozbiljnijih zdravstvenih kriza u SAD.
Grupa Purdue farma, proizvođač jednog od glavnih opijatskih analgetika pod nazivom Oksikontin, navodno je već ponudila da će da plati između 10 i 12 milijardi dolara kako bi se riješila više od 2000 tužbi, pišu američki mediji. Slučaj bi se 21. septembra trebao naći pred saveznim sudijom u Ohaju.
Farmaceutska grupa u vlasništvu porodice Sakler, koja je već u martu prihvatila nagodbu u Oklahomi uz isplatu 270 miliona dolara toj državi, nije potvrdila te iznose. Ali je priznala da “aktivno” pregovara o dogovoru, objasnivši da “nikako ne želi da provede godine u uzaludnim pravosudnim bitkama” i izrazila želju da se pronađe “konstruktivno rješenje” za krizu uzrokovanu opijatskim analgeticima od kojih je samo 2017. zbog predoziranja u SAD-u umrlo 47.000 ljudi.
Druge farmaceutske firme i distributeri koji su meta u slučaju iz Ohaja trebali bi sada da počnu tako da razmišljaju, nakon što je sudija u Oklahomi u ponedjeljak ocijenio da Džonson&Džonson snosi dio odgovornosti.
Džonson & Džonson, Purdue i druge farmaceutske firme i distributeri optuženi su da su nagovarali ljekare da propisuju te ljekove, u početku rezervisane za pacijente oboljele od uznapredovalih stadijuma raka, iako su znali da izazivaju tešku zavisnost.
Od 1999. mnogobrojni korisnici tih ljekova zbog zavisnosti su počeli da uzimaju sve snažnije doze uz visok rizik smrtonosnog predoziranja.
Mnoge optužene firme, posebno u slučaju iz Ohaja u kojem se među tužiteljima nalaze mnogobrojne lokalne zajednice i države, “trebale bi sada dva puta razmisliti” pre nego se odluče da idu na sud, kaže Tobijas.
Iako je zakon o “štetnosti za javno zdravlje” na koji se poziva tužitelj u Oklahomi šireg opsega nego u drugim saveznim državama, i iako je Džonson&Džonson najavio da će se žaliti na presudu, sudija je jasno kazao da se farmaceutske firme “mogu smatrati odgovornima” za krizu i njene posljedice, ističe on.
Proces iz Oklahome, prvi u toj krizi koju je Trampova vlada 2017. proglasila nacionalnom, takođe je razotkrio “začuđujuću količinu inkriminišućih elemenata” koji bi se mogli iskoristiti pred drugim sudovima, kazala je Elizabet Burč, profesorka prava na Univerzitetu u Džordžiji.
Drugi uzrok koji bi mogao ubrzati napore da se sklapaju nagodbe je činjenica da procena štete izazvane tom krizom kontinuirano raste.
Sudija je Džonson&Džonsonu naložio da plati samo 572 miliona dolara, što odgovara očekivanim troškovima za godinu dana, jer je ocijenio da izneseni dokazi koji bi opravdali troškove za iduće godine nisu dovoljni.
Po Kejlebu Aleksanderu, stručnjaku sa Univerziteta Džonsa Hopkinsa, mjere koje bi trebalo preduzeti na nacionalnom nivou kako bi se obuzdala ta krizu mogle bi doseći 453 milijardi dolara u idućih 10 godina.
Imajući u vidu takve procjene, bitke da farmaceutske firme plate dio štete mogle bi se intenzivirati, očekuje Elizabet Burč.
U Oklahomi je tako dogovor sa Purdue Farmom objavljen u martu predviđao da 270 miliona dolara, koliko je ta laboratorija pristala isplatiti, budu najvećim dijelom iskorišćeni za finansiranje istraživačkog centra zavisnosti na lokalnom univerzitetu.
Parlament te države usvojio je nedugo nakon toga zakon koji propisuje da bi se novac trebao vratiti u njene blagajne. A i savezna vlada je u međuvremenu od Oklahome zatražila dio isplaćenog novca.
Izvor: Politika
